Na mocy ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 późn. zm.) został wprowadzony tzw. minimalny podatek dochodowy od osób prawnych (dalej jako „Minimalny podatek”). Minimalny podatek został wprowadzony do polskiego porządku prawnego z dniem 1 stycznia 2022 r.
Do uiszczenia Minimalnego podatku są zobowiązane spółki oraz podatkowe grupy kapitałowe, które w roku podatkowym poniosły stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych albo osiągnęły udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych, w przychodach innych niż z zysków kapitałowych w wysokości nie większej niż 2%. Minimalny podatek dochodowy od osób fizycznych wynosi 10% podstawy opodatkowania. Szczegółowy sposób obliczenia wysokości Minimalnego podatku następuje na podstawie wzoru wskazanego w art. 24ca ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 z późn. zm.).
Uzasadnieniem dla wprowadzenia tego nowego rozwiązania podatkowego jakim jest Minimalny podatek było przeciwdziałanie stosowaniu przez podatników rozwiązań mających na celu zaniżenie podatku dochodowego od osób prawnych. Ministerstwo Finansów podkreśliło, że Minimalny podatek ma na celu zapewnienie stabilności budżetu państwa i ograniczenie korzystania z luki prawnej w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 z późn. zm.), dalej jako „Ustawa o CIT”, poprzez przenoszenie dochodów do innego reżimu prawnego mającego korzystniejsze rozwiązania podatkowe.
Jednocześnie należy wskazać, że prowadzenie Minimalnego podatku spotkało się z krytyką przedsiębiorstw, gdyż Minimalny podatek mocno uderza w ich finanse, a w szczególności jest on dość mocno obciążający dla małych przedsiębiorstw, które mogą osiągają niskie dochody.
Wobec krytyki ze strony przedsiębiorstw i trudnej sytuacji gospodarczej, aktualnie panującej w tym czasie w Polsce, ustawodawca zdecydował zawiesić stosowanie Minimalnego podatku. Ustawodawca na mocy ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 2180 z późn. zm.) zawiesił stosowanie przepisów regulujących Minimalny podatek od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2023 r.
Wraz z upływem okresu zawieszenia stosowania przepisów regulujących Minimalny podatek z dniem 1 stycznia 2024 r. znowu one obowiązują. W związku z zakończeniem okresu zawieszenia stosowania przepisów regulujących Minimalny podatek należy wskazać, że ponownie pojawiły się głosy dotyczące braku słuszności jego wprowadzenia. Przewiduje się, że w wyniku wprowadzenia Minimalnego podatku wiele przedsiębiorstw może zakończyć swoją działalność z uwagi na brak możliwości poniesienia kosztów Minimalnego podatku, a także poszukiwać bardziej korzystanej jurysdykcji podatkowej, co spowoduje utratę kapitału dla państwa polskiego. W chwili obecnej ustawodawca nie zamierza ponownie zawiesić Minimalnego podatku, ani go znieść.
