W dniu 22 lutego 2018 r. weszła w życie Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. poz. 317 z późn. zm.), dalej jako „Ustawa”, której założeniem jest stworzenie warunków do upowszechnienia transportu elektrycznego w Polsce, a w szczególności promocja aut zasilanych energią elektryczną oraz LNG/CNG.

Kluczowym założeniem Ustawy, pozwalającym na realizację zamierzonych planów jest rozwój infrastruktury, poprzez zwiększenie dostępności punktów ładowania oraz punktów tankowania sprzężonego gazu ziemnego. Tym samym Ustawa nakłada określone obowiązki na operatorów systemów dystrybucyjnych elektroenergetycznych, dalej jako „OSDe” i operatorów systemów dystrybucyjnych gazowych, dalej jako „OSDg”. Z drugiej strony jednak niesie ona za sobą nowe możliwości w zakresie sprzedaży energii elektrycznej, na rynku dotychczas do tego nie przystosowanym.

Co istotne Ustawa wprowadza szereg nowych pojęć w zakresie struktury podmiotów na rynku sprzedaży energii elektrycznej i gazu, co przekłada się na pozycję i obowiązki tych podmiotów przy  realizacji zadań określonych w ustawie. Do podmiotów tych należą: Operator Sieci Dystrybucyjnej, Operator Stacji Ładowania, Dostawca Usługi Ładowania, Sprzedawca Energii.

Obowiązki OSD

OSDg mają za zadanie opracować program budowy stacji gazu ziemnego oraz przedsięwzięć w zakresie modernizacji, rozbudowy albo budowy sieci niezbędnych do przyłączenia tych stacji.

W programie tym OSDg uwzględniają każdą gminę położoną na obszarze swojego działania, w której są kumulatywnie spełnione następujące przesłanki: liczba mieszkańców wynosi co najmniej 100 000, zarejestrowano na jej terenie co najmniej 60 000 pojazdów samochodowych, a także na każde 1000 mieszkańców przypada co najmniej 400 pojazdów samochodowych.

Podobne wymogi towarzyszą programom budowy ogólnodostępnych stacji ładowania pojazdów mają być sporządzane przez wójtów, burmistrzów albo prezydentów miast, a następnie przekazywane do właściwych OSDe w przypadku, gdy z raportu dotyczącego ilości zainstalowanych na terenie gminy punktów ładowania wynika, że nie została osiągnięta ich minimalna zakładana ilość. Operatorzy na tej podstawie opracowują program przyłączenia do systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego ogólnodostępnych stacji ładowania.

Programy, sporządzane przez OSDg i OSDe określają m.in.:

1) liczbę planowanych stacji gazu ziemnego oraz ogólnodostępnych stacji ładowania;

     2) parametry techniczne oraz lokalizacje stacji gazu ziemnego oraz ogólnodostępnych stacji ładowania;

     3) informację o dostępnych zdolnościach technicznych sieci gazowych, do których mają zostać przyłączone stacje gazu ziemnego oraz mocach punktów ładowania.

Niezależnie od programu budowy stacji na terenie gmin Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad opracowuje plan lokalizacji ogólnodostępnych stacji ładowania oraz stacji gazu ziemnego  wzdłuż pozostających w jego zarządzie dróg na okres nie krótszy niż 5 lat.

OSDe i OSDg nie tylko sporządzają programy budowy infrastruktury wskazanej w ustawie, ale przede wszystkim są zobowiązane do zbudowania tych stacji. Istotnym jest, że poniesione przez nich w tym zakresie koszty budowy mogą być zaliczone na poczet kosztów uzasadnionych, zgodnie z regulacją art. 3 pkt 21 Prawa energetycznego.

Udział OSD w realizacji ustawowo określonych zadań przekłada się również na płaszczyznę powierzania funkcji operatorów stacji gazu ziemnego oraz operatorów ogólnodostępnych stacji ładowania. W przypadku operatorów stacji gazu ziemnego są oni wyłaniani w drodze przetargu przez OSDg, którzy zawierają z nimi umowę na świadczenie usług tankowania i prowadzenie stacji gazu ziemnego. Z kolei w przypadku operatora ogólnodostępnej stacji ładowania, a także dostawcy usługi ładowania wyznaczenia dokonuje Prezes Regulacji Energetyki, na wniosek wójta, burmistrza, prezydenta miasta. Natomiast w terminie roku od wybudowania stacji OSDe przeprowadzi postępowanie przetargowe w celu wyłonienia operatora stacji ładowania.

Operator stacji gazu ziemnego świadczy usługę tankowania CNG, prowadzi stację gazu ziemnego, pokrywa koszty napraw i remontów stacji gazu ziemnego, a także odpowiada za stan techniczny i bezpieczną eksploatację.

Zmiany w zakresie prawa energetycznego

Ustawa wprowadziła także szereg zmian w zakresie przepisów dotyczących prawa energetycznego, tj. wprowadzenie nowego rodzaju działalności gospodarczej, w postaci usługi ładowania, która została wyłączona z definicji sprzedaży energii elektrycznej. Pojawiła się również instytucja instalacji zarządzania popytem, która umożliwia pobór energii zmagazynowanej przez odbiorcę na żądanie OSD. Ciekawym rozwiązaniem jest także możliwość rozliczenia się za pobraną energię w ramach faktury za energię pobraną przez użytkownika w budynku mieszkalnym jednorodzinnym albo wielorodzinnym, w sytuacji gdy samochód posiada układ pomiarowy.

Autorzy:

Marcin Mucharski - Radca Prawny

Dominika Pałęga - Asystent Radcy Prawnego

W dniu 5 września 2018 roku weszły w życie uchwalone w dniu 20 lipca na fali letnich pożarów składowisk odpadów: ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (dalej jako „nowelizacja ustawy o odpadach”) oraz ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach (dalej jako: nowelizacja ustawy POŚ”).

Nowelizacje nałożyły na przedsiębiorstwa odpadowe szereg nowych obowiązków mające zabezpieczyć składowiska przed niekontrolowanymi pożarami i związaną z tym emisją szkodliwych substancji do atmosfery. Ustawa różnicuje zakres nakładanych obowiązków w zależności od faktu czy dane przedsiębiorstwo wytwarza odpady czy produkty uboczne w rozumieniu art. 10 ustawy o odpadach, a w zakresie przedsiębiorstw wytwarzających odpady również od faktu czy dany podmiot posiada już pozwolenie odpadowe czy dopiero ubiega się o jego wydanie

W zakresie przedsiębiorstw wytwarzających produkty uboczne wszystkie dotychczasowe decyzje dotyczące uznania produktu za produkt uboczny niebędący odpadem w rozumieniu art. 10 ustawy o odpadach wygasają z dniem 28 lutego 2019 r. Zgodnie z art. 3 nowelizacji ustawy POŚ. Konieczne będzie zatem uzyskanie nowych decyzji o uznaniu za produkt uboczny. Nowe obowiązki wprowadzone nowelizacją ustawy o odpadach nie powinny mieć jednak zastosowania do produktów, które ponownie uzyskają decyzje uznające dane produkty za produkty uboczne.

Przedsiębiorstwa nieposiadające pozwoleń odpadowych, które po 5 września 2018 r. zamierzają ubiegać się o wydanie nowych pozwoleń zobowiązane są do składania wniosków o wydanie decyzji zgodnie z nowymi wymogami wprowadzonymi ww. nowelizacjami.

Z kolei w przypadku przedsiębiorstw posiadających już właściwe pozwolenia nowelizacja ustawy o odpadach przewiduje, że wszystkie dotychczasowe decyzje odpadowe wygasają w terminie 1 roku lub 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy (w zależności od rodzaju podmiotu posiadającego daną decyzję). Wskazane terminy to okres przejściowy dla posiadaczy pozwoleń na realizację nowych obowiązków i wystąpienie z wnioskami o aktualizację pozwoleń.

Zaktualizowane decyzje potwierdzą realizację nowych obowiązków, które obejmują przede wszystkim:

1)         obowiązek monitorowania

2)         nowe maksymalne okresy magazynowania odpadów

3)         ograniczenie łącznej masy magazynowanych w tym samym czasie odpadów

4)         obowiązek spełniania szczegółowych warunków ochrony przeciwpożarowej

5)         obowiązek uzyskania zabezpieczenia finansowego

Każdy posiadacz odpadów, który przed wejściem w życie nowelizacji ustawy o odpadach uzyskał zezwolenie lub zezwolenia wskazane w art. 12 nowelizacji ustawy o odpadach prowadzący magazynowanie odpadów lub zarządzający składowiskiem odpadów zobowiązany jest spełnić wymagania dotyczące wizyjnego systemu kontroli najpóźniej w ciągu 6 miesięcy od dnia wejścia w życie właściwych przepisów (przepis dotyczące monitorowania wchodzą w życie w dniu 22.02.2019 r.). Szczegółowe wymagania wizyjnego systemu kontroli zostaną wskazane w rozporządzeniu Ministra Środowiska wydanym na podstawie art. 25 ust. 8a ustawy o odpadach. Obowiązek prowadzenia wizyjnego systemu kontroli dotyczy także podmiotów, które dopiero ubiegają się o wydanie odpowiednich pozwoleń odpadowych.

Kolejny z obowiązków ogranicza ilość magazynowanych w danym momencie odpadów do maksymalnie 1/2 łącznej masy wszystkich rodzajów odpadów, które mogą być magazynowane w okresie roku wskazanej w zaktualizowanym/nowym pozwoleniu odpadowym. Łączna masa wszystkich rodzajów odpadów, które mogą być magazynowane w okresie roku zostanie wskazana dopiero w nowych/zaktualizowanych pozwoleniach odpadowych.

Szczegółowe warunki ochrony przeciwpożarowej zostaną określone w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych.  Art. 43 ust. 8 ustawy o odpadach przewiduje, że uprawnienie do jego wydania wejdzie w życie 22 sierpnia 2019 r. Potwierdzenie spełniania warunków ochrony przeciwpożarowej musi zostać wykazane we wniosku o zmianę właściwego pozwolenia/wydanie pozwolenia poprzez dołączenie do niego operatu przeciwpożarowego, zawierającego warunki ochrony przeciwpożarowej uzgodnione z komendantem powiatowym (miejskim) Państwowej Straży Pożarnej oraz postanowienia o uzgodnieniu ww. warunków.

Obowiązek uzyskania zabezpieczenia finansowego obejmuje zabezpieczenie roszczeń związanych z kosztami wykonania zastępczego usunięcia odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania lub kosztów usunięcia odpadów i naprawy powstałych szkód w przypadku cofnięcia zezwolenia. Szczegółowe warunki dotyczące formy i wysokości zabezpieczenia określa art. 48a ustawy o odpadach. Przedsiębiorstwa proponują formę i wysokość zabezpieczenia we wniosku o zmianę pozwoleń lub we wniosku o wydanie odpowiedniego pozwolenia.

Autorzy:

Marcin Mucharski - Radca Prawny

Krzysztof Szczęśniak - Asystent Radcy Prawnego

Z dniem 25 listopada 2018 roku weszła w życie Ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (Dz. U. poz. 1629), dalej „Ustawa”, regulująca zasady dalszego prowadzenia działalności gospodarczej po śmierci przedsiębiorcy, wpisanego do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, zwanej dalej "CEIDG".

Na wstępie wymaga podkreślenia, iż obecnie działalność prowadzona indywidualnie, przez osoby fizyczne, jest zdecydowanie najpopularniejszą formą wykonywania działalności gospodarczej w Polsce. Według stanu na dzień 31 grudnia 2016 roku, w rejestrze REGON wpisanych było blisko 3 miliony osób fizycznych wykonujących działalność gospodarczą i niemal 300 tysięcy spółek cywilnych, a wszystkich spółek handlowych - niewiele ponad 500 tysięcy. Spora część z tych przedsiębiorców prowadzi rodzinny biznes, tworząc miejsca pracy dla wielu osób.

Jednakże, po śmierci właściciela takiej firmy, de facto kończył się byt prawny prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa jako "organizmu gospodarczego". Wszelkie zawarte umowy wygasały a sam wpis w CEIDG podlegał wykreśleniu. W konsekwencji powyższe problemy wywoływały dalsze utrudnienia związane ze sferą prawa prywatnego i publicznego, które w praktyce uniemożliwiały lub znacząco utrudniały kontynuację czy wznowienie działalności firmy przez następców prawnych przedsiębiorcy. Dodatkowo czas trwania procedur związanych ze stwierdzeniem nabycia spadku i jego działem, zwłaszcza w przypadku braku aktywności, porozumienia czy współpracy między spadkobiercami, proces ten utrudniał.

Ustawa wychodzi temu problemowi naprzeciw. Obecnie właściciel firmy może bezpłatnie zarejestrować w CEIDG zarządcę sukcesyjnego, czyli osobę, która na wypadek śmierci przedsiębiorcy, będzie prowadzić dalej firmę i przejmie jego dotychczasowe obowiązki, aż do momentu ustanowienia spadkobierców, nie dłużej jednak niż przez dwa lata (w wyjątkowych przypadkach termin ten może zostać przedłużony do lat 5). Ustawa pozwala również, aby udzielona przez przedsiębiorcę prokura przekształciła się w uprawnienia zarządcy sukcesyjnego.

Jeśli właściciel firmy nie wyznaczy sukcesora za swojego życia, wówczas w terminie 2 miesięcy od jego śmierci, grono spadkobierców będzie mogło ustanowić takiego zarządcę u notariusza. W tym przypadku również zarządca będzie mógł porządkować sprawy formalne związane z sukcesją do dwóch lat.

Dodatkowo, należy zaznaczyć, iż ustanowienie zarządu sukcesyjnego wymaga zgody osoby powoływanej jako zarządca sukcesyjny - wyrażonej w formie wymaganej do powołania zarządcy (forma pisemna, jeśli zarządcę powołuje przedsiębiorca oraz forma aktu notarialnego w razie powołania zarządcy po śmierci przedsiębiorcy.

Należy ponadto pamiętać, iż zarządca sukcesyjny będzie mógł być powołany niezależnie od tego, czy przedsiębiorca przed śmiercią zawiesił działalność gospodarczą czy nie, natomiast nie można go ustanowić po uprzednim ogłoszeniu upadłości tego przedsiębiorcy

Ustawa co do zasady nie wprowadza ograniczeń personalnych lub innych rygorystycznych wymogów co do kandydata na zarządcę. Musi to być zatem: osoba fizyczna, mająca pełną zdolność do czynności prawnych i wobec której nie został wydany prawomocny zakaz prowadzenia działalności gospodarczej lub środek karny albo środek zabezpieczający w postaci zakazu prowadzenia określonej działalności gospodarczej, obejmujący działalność gospodarczą, wykonywaną przez przedsiębiorcę lub działalność gospodarczą w zakresie zarządu majątkiem.

Co ciekawe, w sprawach wynikających z prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku zarządca sukcesyjny posługuje się dotychczasową firmą przedsiębiorcy z dodaniem oznaczenia "w spadku".

Jednocześnie od chwili ustanowienia zarządu sukcesyjnego zarządca sukcesyjny wykonuje prawa i obowiązki zmarłego przedsiębiorcy wynikające z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz prawa i obowiązki w sprawach wynikających z prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku. Dotyczy to wszystkich praw i obowiązków, niezależnie od źródła ich powstania. Mogą one wynikać przede wszystkim z czynności prawnych i innych zdarzeń wywołujących skutki w sferze prawa cywilnego (np. polubowne rozstrzygnięcia uzgodnione pomiędzy stronami w trakcie trwania odpowiednich postępowań o charakterze pozasądowym) oraz z przepisów prawa, np. z ustawy o prawach konsumenta.

Zarządca sukcesyjny będzie wykonywał także obowiązki o charakterze publicznoprawnym, wynikające np. z zaleceń pokontrolnych czy z decyzji administracyjnych, które są związane z działalnością gospodarczą i pozostają aktualne mimo śmierci przedsiębiorcy albo powstały później. Na zasadach określonych w ustawie (art. 35 i nast.) zarządca sukcesyjny może również wykonywać prawa i obowiązki wynikające z koncesji, zezwoleń, licencji, zgód i pozwoleń, jak również złożyć wniosek o zmianę wpisu we właściwym rejestrze, dzięki czemu nie zostanie z niego wykreślony przedsiębiorca.

Zarządca sukcesyjny może pozywać i być pozywany, a także brać udział w postępowaniach administracyjnych, podatkowych oraz sądowoadministracyjnych. Jako osoba uprawniona i zobowiązana do prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku, zarządca sukcesyjny będzie także mógł występować w postępowaniach pozasądowych prowadzonych nie tylko pomiędzy przedsiębiorcami, ale również z udziałem konsumentów.

Reasumując, zarządca sukcesyjny, w ramach zarządu przedsiębiorstwem w spadku, dysponuje wskazanymi poniżej uprawnieniami:

1. może dokonywać samodzielnie czynności w zakresie zwykłego zarządu;
2. w zakresie przekraczającym zwykły zarząd - może dokonywać czynności po uzyskaniu zgody właścicieli przedsiębiorstwa w spadku, którym w chwili dokonywania czynności przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku, a w jej braku - za zezwoleniem sądu;
3. może zaciągać zobowiązania, które są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa w spadku;
4. dokonuje czynności prawnych i faktycznych związanych z zatrudnieniem w przedsiębiorstwie, w tym reguluje zobowiązania wobec osób zatrudnionych;
5. jest uprawniony do zawierania, wykonywania i rozwiązywania umów, w tym także umów zawartych przed śmiercią przedsiębiorcy, o ile nie wygasły;
6. reguluje zobowiązania prywatnoprawne i publicznoprawne związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa;
7. występuje w postępowaniach cywilnych, administracyjnych, podatkowych, przed sądami administracyjnymi oraz w postępowaniach pozasądowych w sprawach dotyczących przedsiębiorstwa - na opisanych niżej zasadach;
8. może dysponować rachunkiem bankowym przedsiębiorcy wykorzystywanym przy prowadzeniu przedsiębiorstwa.

W imieniu Kancelarii CWW zachęcamy do lektury tekstu Ustawy, znajdującej się pod adresem http://orka.sejm.gov.pl/proc8.nsf/ustawy/2293_u.htm, a w przypadku pytań lub wątpliwości zapraszamy do kontaktu.

Autor:

Magdalena Kirchniawy -  aplikant adwokacki

W dniu 5 września 2018 r. opublikowany został projekt nowej ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. Zgodnie z założeniami ustawodawcy rozwiązania przyjęte w projektowanej ustawie o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych mają zapewnić zwiększenie efektywności narzędzi służących do wymierzenia sankcji podmiotom zbiorowym, zwłaszcza w przypadku zwalczania poważnej przestępczości gospodarczej i skarbowej. Potrzeba wprowadzenia zmian wynika ze znikomej efektywności przyjętego obecnie ustroju odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. W związku z powyższym, ustawodawca zaproponował zmiany, które dotyczą zarówno kwestii proceduralnych, jak i przesłanek odpowiedzialności podmiotów zbiorowych.

Projektowana ustawa określa odpowiedzialność podmiotów zbiorowych tj. osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, którym odrębne przepisy przyznają zdolność prawną, w tym również spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub związku takich jednostek, a także spółek kapitałowych w organizacji lub likwidacji.

Podmiot zbiorowy będzie odpowiadał za czyn zabroniony, którego znamiona zostały wyczerpane przez działanie lub zaniechanie organu tego podmiotu lub członka tego organu pozostające bezpośrednio w związku z prowadzoną przez ten podmiot działalnością, o ile do tego działania bądź zaniechania doszło (i) umyślnie, bądź (ii) wskutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że sprawca przewidywał albo mógł przewidzieć możliwość popełnienia czynu.

Podmiot zbiorowy będzie również odpowiadał za czyn zabroniony pozostający w związku z prowadzoną działalnością, a popełniony przez: 1) osobę fizyczną uprawnioną do jego reprezentowania, podejmowania w jego imieniu decyzji lub sprawowania nadzoru; 2) osobę fizyczną dopuszczoną do działania przez jego organ lub członka jego organu; 3) pracownika w związku z wykonywaniem umowy o pracę.

W określonych sytuacjach podmiot zbiorowy, który odniósł choćby pośrednio korzyść majątkową z popełnionego czynu może odpowiadać również za działania podwykonawcy albo innego przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, jeśli jego czyn zabroniony pozostawał w związku z wykonywaniem umowy zawartej z podmiotem zbiorowym lub pracownika albo osobę upoważnioną do działania w interesie lub na rzecz przedsiębiorcy, niebędącego osobą fizyczną, jeśli jego czyn pozostawał w związku z wykonywaniem umowy zawartej przez tego przedsiębiorcę z podmiotem zbiorowym.

Odpowiedzialność podmiotu zbiorowego będzie w dużej mierze zależała od dochowania należytej staranności w wyborze osób uprawnionych do działania w imieniu podmiotu zbiorowego, jak również w zakresie właściwych wewnętrznych reguł postępowania mających zapobiegać nieprawidłowościom. Zgodnie z nową instytucją audytu zgodności i ryzyka, podmiot zbiorowy będzie mógł uwolnić się od odpowiedzialności jeżeli, co najmniej raz na dwa lata, był poddawany procedurze weryfikacji przez firmę audytorską pod względem wewnętrznych procedur zapewniających zgodność działalności podmiotu zbiorowego z prawem i oceny ryzyka popełnienia czynu zabronionego w związku z prowadzoną przez ten podmiot działalnością oraz w jego strukturze został wskazany organ podmiotu zbiorowego nadzorujący przestrzeganie zasad i przepisów regulujących działalność podmiotu, chyba że weryfikacja lub działalność wskazanego organu były nierzetelne lub przeprowadzone przez osoby nieposiadające wystarczających kwalifikacji lub miały charakter pozorny.

Projektowana ustawa w sposób kompleksowy regulować będzie tryb prowadzenia postepowania przeciwko podmiotowi zbiorowemu. Na szczególną uwagę zasługują nowe instytucje czynnego żalu oraz dobrowolnego poddania się odpowiedzialności, które w określonych przypadkach umożliwią podmiotowi zbiorowemu uwolnienie się od odpowiedzialności za czyn zabroniony.

Projekt ustawy określa katalog kar w postaci (i) kary pieniężnej w wysokości od 30 000 zł do 30 000 000 zł oraz (ii) rozwiązania albo likwidacji podmiotu zbiorowego. Ponadto przewidziany został szeroki katalog środków zapobiegawczych w postaci m.in. zakazu promocji lub reklamy, zakazu ubiegania się o zamówienia publiczne, zakazu korzystania z dotacji oraz subwencji.

Nowa ustawa podejmuje również problematykę tzw. sygnalistów (osób zgłaszających nieprawidłowości wewnątrz organizacji). Podmioty zbiorowe zobowiązane będą do wdrożenia systemu zgłaszania, wyjaśniania i usuwania takich nieprawidłowości, pod groźbą dwukrotnego zwiększenia przewidzianej ustawą kary pieniężnej.

Autor:

Jakub Rybarczyk - radca prawny

W związku ze stosowaniem od 25 maja 2018 roku przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 roku w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), dalej: RODO, w bieżącej działalności podmiotów gospodarczych pojawiły się liczne problemy związane ze stosowaniem tego aktu prawnego.

Szczególne obowiązki w zakresie ochrony danych osobowych ciążą na podmiotach leczniczych, które z racji prowadzonej działalności gospodarczej są zobowiązane do przetwarzania także szczególnych kategorii danych osobowych, tj. danych dotyczących zdrowia. Pośród wielu problemów interpretacyjnych związanych z uprawnieniami i obowiązkami tych podmiotów, jak i ich kontrahentów na tle RODO, jednym z bieżących zagadnień jest ocena zasadności zawierania umów powierzenia przetwarzania danych osobowych pracowników w ramach realizacji zadań z zakresu medycyny pracy.

Jednym z obowiązków pracodawcy jest kierowanie pracowników na wymagane przepisami prawa badania lekarskie. Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 roku o służbie medycyny pracy badania wstępne, okresowe i kontrolne pracowników oraz inne świadczenia zdrowotne są wykonywane na podstawie pisemnej umowy zawartej przez podmiot obowiązany do ich zapewnienia, czyli m.in. przez pracodawcę, z podstawową jednostką służby medycyny pracy, którą jest podmiot wykonujący działalność leczniczą.

Stałą praktyką pracodawców stało się zobowiązywanie podmiotów leczniczych (jako jednostek służby medycyny pracy) do zawierania umów powierzenia przetwarzania danych osobowych pracowników, w związku z zawarciem umowy medycyny pracy. W umowach tych pracodawca chce występować jako administrator danych, natomiast podmiot leczniczy uzyskuje status podmiotu przetwarzającego. Tymczasem takie działanie pracodawców należy uznać za błędne.

Pracodawca i podmiot leczniczy, którzy są stroną umowy mającej na celu zlecenie wykonywania badań wstępnych, okresowych czy też kontrolnych pracowników działają w takiej relacji jako odrębni administratorzy danych osobowych. Każdy z tych podmiotów odrębnie i samodzielnie ustala cele i środki przetwarzania danych osobowych (zgodnie z definicją administratora z art. 4 pkt 7 RODO).

Do obowiązków podmiotów leczniczych w ramach wykonywania umowy medycyny pracy w części dotyczącej przetwarzania i udostępniania dokumentacji medycznej stosujemy ogólne zasady wynikające m.in. z ustawy z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Pracodawca nie ma dostępu do całej dokumentacji medycznej pracownika, ale jedynie do jej części niezbędnej do wykazania jego zdolności do pracy. Co więcej, tylko określona grupa podmiotów wymieniona w ustawie o służbie medycyny pracy ma dostęp do pełnej dokumentacji medycznej pacjenta. Ponadto, zgodnie z art. 11 ust. 3 ustawy o służbie medycyny pracy dane zawarte w dokumentacji medycznej oraz dane zawarte w dokumentacji badań i orzeczeń psychologicznych są objęte tajemnicą zawodową i służbową.

Na tle powyższych wniosków brak podstaw do przyjęcia, że zasadne jest zawierania umów powierzenia przetwarzania danych osobowych w umowach pomiędzy podmiotem leczniczym a pracodawcą (w celu wykonania zadań wynikających z ustawy o służbie medycyny pracy). Tym bardziej niezasadne jest określanie pozycji tych stron jako odpowiednio przetwarzającego i administratora, gdyż pracodawca nie będzie miał dostępu do większości danych, które o jego pracowniku zostaną zgromadzone w podmiocie leczniczym.

Oparcie dla przedstawionych tu zagadnień znajdziemy również w projekcie kodeksu postępowania dla sektora ochrony zdrowia wydanego zgodnie z art. 40 RODO dotyczącego podmiotów wykonujących działalność leczniczą i podmiotów przetwarzających (projekt kodeksu został złożony Prezesowi UODO do zatwierdzenia). Mimo, że dokument ten nadal funkcjonuje w formie projektu, to wiele podmiotów leczniczych już teraz pomocniczo stosuje rozwiązania w nim zawarte.

Szczególnie istotne jest stwierdzenie zawarte w projekcie kodeksu, z którego wynika, że (poza kilkoma sytuacjami) każdy podmiot wykonujący działalność leczniczą jest administratorem danych pacjentów, których dane przetwarza w celach zdrowotnych. Za wnioskiem tym płyną konsekwencje związane z zakwalifikowaniem podmiotu wykonującego działalność leczniczą jako niezależnego administratora danych osobowych. Tym samym za niezasadne uznaje się, aby dla potrzeb realizacji celów zdrowotnych z takim podmiotem zawierać umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych przekazywanych m.in. przez pracodawców przekazujących dane osobowe pracowników w celu objęcia ich opieką medyczną. Co więcej, wskazuje się, że reguła ta dotyczy zarówno świadczeń zdrowotnych z zakresu medycyny pracy, jak i wykraczających poza ten obszar (np. obejmujących tzw. benefity pracownicze). 

Trudno stwierdzić czy powyższa interpretacja zacznie być uwzględniania przy wykonywaniu obowiązków z zakresu medycyny pracy, gdyż z doświadczenia Kancelarii w zakresie obsługi podmiotów leczniczych wiemy, że niemalże wszyscy pracodawcy w tej materii nalegają, aby podmioty lecznicze zawierały umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych pracowników. 

Autor:

Karolina Knysak - radca prawny

1 stycznia 2019 r. wchodzi w życie ustawa dnia 10 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacją (Dz. U. poz. 357; dalej: „ustawa nowelizująca”), która ma na celu:

1. skrócenie okresu przechowywania dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych;
2. umożliwienie pracodawcy prowadzenia i przechowywania dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracownika w postaci elektronicznej;
3. zmianę obecnie obowiązującej zasady wypłaty wynagrodzenia do rąk własnych pracownika.

Skrócenie okresu przechowywania dokumentacji pracowniczej

Najważniejszą zmianą wprowadzoną przez ustawę nowelizującą jest skrócenie okresu przechowywania dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracownika  z 50 do 10 lat.

Istotne są jednak w tym zakresie przepisy przejściowe. Co do zasady okres przechowywania dokumentacji pracowniczej pracownika i byłego pracownika dotyczącej stosunków pracy nawiązanych przed 1 stycznia 2019 r. ustala się na podstawie przepisów obowiązujących przed tym dniem, tj. wynosi on 50 lat. Jednak okres przechowywania dokumentacji pracowniczej dotyczącej stosunków pracy nawiązanych po 31 grudnia 1998 r., a przed 1 stycznia 2019 r. ulega skróceniu w przypadku złożenia przez pracodawcę odpowiedniego raportu informacyjnego do ZUS - do 10 lat. Treść raportu uregulowana będzie w art. 4 pkt 6a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.).

Natomiast skrócony okres 10-letni przechowywania dokumentacji w sprawach zw. ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracownika będzie zasadą dla pracowników zatrudnionych po dniu wejścia w życie ustawy (tj. dla pracowników, z którymi stosunek pracy zostanie nawiązany od 1 stycznia 2019 r.). Możliwe jest to dzięki temu, że od 1 stycznia 2019 r. rozszerzeniu ulega zakres informacji comiesięcznie przekazywanych przez pracodawcę do ZUS (rozszerzone imienne raporty miesięczne).

Istotna dla przedsiębiorców jest informacja, że powyższe zmiany dotyczą nie tylko zatrudniania pracowników, ale również zleceniobiorców.

Elektronizacja dokumentacji pracowniczej

Od stycznia 2019 r. pracodawcy będą mogli prowadzić dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników w wybranej przez siebie postaci – papierowej bądź elektronicznej.

Przy czym, wraz ze stworzeniem możliwości digitalizacji dokumentacji pracowniczej, ustawodawca nakłada na pracodawcę obowiązki mające na celu zachowanie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa danych w niej zawartych. Do wymogów tych należy:

1. poufność – ograniczenie dostępu do dokumentacji pracowniczej tylko dla pracodawcy lub osób przez niego upoważnionych;
2. integralność – zachowanie spójnej struktury dokumentacji pracowniczej, tak aby każda zmiana w zgromadzonych dokumentach pozostawiała trwały ślad;
3. kompletność – zagwarantowanie, że poszczególne dokumenty będą w całości znajdować się w jednej wybranej przez pracodawcę postaci dokumentacji pracowniczej;
4. dostępność – możliwość odczytania i wykorzystania dokumentacji przez cały okres trwania obowiązku jej przechowywania;
5. prowadzenie dokumentacji w takich warunkach, aby nie groziło jej zniszczenie lub uszkodzenie.

Szczegółowe warunki przechowywania dokumentacji w postaci elektronicznej, jak również w postaci papierowej zostaną zawarte w rozporządzeniu wykonawczym wydanym na podstawie art. 298¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 917 z późn. zm.; dalej: „KP”).

Nowy art. 94⁸ § 1 KP umożliwi pracodawcy zmianę postaci prowadzenia i przechowania dokumentacji pracowniczej w trakcie trwania stosunku pracy, jak i po jego zakończeniu. Art. 94⁸ § 2 i 3 będą natomiast regulować sposób zmiany dokumentacji pracowniczej z postaci papierowej na elektroniczną i na odwrót. Istotnym wymogiem  jest to, że zmiana postaci dokumentacji z papierowej na elektroniczną będzie wymagała opatrzenia skanu kwalifikowanym podpisem elektronicznym pracodawcy lub osoby przez niego upoważnionej. Wprowadzenie takiego wymogu ma na celu potwierdzenie zgodności odwzorowania cyfrowego z dokumentem w postaci papierowej. Zmiana postaci prowadzenia dokumentacji wymagać będzie poinformowania pracowników (byłych pracowników). W terminie 30 dni od przekazania przedmiotowej informacji, pracownikom należy również  zapewnić możliwość odbioru poprzedniej postaci dokumentacji pracowniczej. Szczegóły dotyczące tego zawiadamiania zostaną określone w rozporządzeniu wykonawczym do KP.

Wypłata wynagrodzenia pracownikowi

Od stycznia zmianie ulega również art. 86 § 3 KP, który wyraża zasadę, że wypłata wynagrodzenia następuje do rąk pracownika, chyba że inaczej stanowi układ zbiorowy pracy lub pracownik wyrazi na zgodę na piśmie na wypłatę wynagrodzenia w inny sposób. Po styczniowych zmianach to obrót bezgotówkowy – na wskazany przez pracownika rachunek płatniczy – ma być zasadą, chyba że to pracownik złoży wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych (w formie papierowej bądź elektronicznej). Zatem po  1 stycznia 2019 r. pracownicy będą musieli albo podać pracodawcy numer rachunku bankowego, na który ma być wpłacane wynagrodzenie albo złożyć stosowny wniosek o wypłatę wynagrodzenia w postaci gotówkowej. Ponadto to na pracodawcach będzie spoczywał obowiązek  zawiadomienia  pracowników, którzy dotychczas pobierali wynagrodzenie do rąk własnych o obowiązku podania ww. numer rachunku lub złożenia ww. wniosku. Obowiązek ten pracodawcy musza spełnić  w terminie 21 dni od dnia wejścia  ustawy w życie - tj. do 22 stycznia 2018 r.

Podsumowanie

Wprowadzane zmiany należy ocenić pozytywnie. Okres 50 lat przechowywania dokumentacji pracowniczej jawił się jako zadecydowanie za długi. Z drugiej strony brak możliwości prowadzenia tej dokumentacji w formie elektronicznej częstokroć skutkował tym, że pracodawcy prowadzili ją de facto w dwóch postaniach - papierowej (do czego obligowały ich przepisy prawa) jak i elektronicznej (dla własnej „wygody”). Również wprowadzenie zasady wypłaty wynagrodzenia za pracę na konto bankowe stanowi w istocie dostosowanie stanu prawnego do aktualnych realiów gospodarczych.

Autor:

Wojciech Wołoncewicz - radca prawny

19 września 2018 r. częściowo weszła w życie ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1693), która znowelizowała m.in. art. 93 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1986 z późn. zm.; dalej: „ustawa PZP”), stanowiący o przesłankach unieważnienia postępowania w sprawie udzielenia zamówienia publicznego.

Przepis uległ zmianie w zakresie fakultatywnej podstawy unieważnienia postępowania, jaką jest nieprzyznanie środków, których zamawiający zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia (art. 93 ust. 1a ustawy PZP). W dotychczasowym swoim brzmieniu, przepis stanowił, że „nieprzyznane” środki miały pochodzić z budżetu Unii Europejskiej lub z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA). Po nowelizacji to ograniczenie zniesiono. W obecnym brzmieniu przepis ma  stanowi, że zamawiający może unieważnić postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli środki (z dowolnych źródeł – dop.), które zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie całości lub części zamówienia nie zostały mu przyznane. Utrzymano jednak dotychczasową zasadę, że z przepisu tego można skorzystać tylko w sytuacji, gdy możliwość unieważnienia postępowania na tej podstawie została przewidziana w ogłoszeniu o zamówieniu (w trybach niekonkurencyjnych: w zaproszeniu do negocjacji lub w zaproszeniu do składania ofert). Również tak jak do tej pory, z przepisu tego mogą skorzystać wszystkie podmioty obowiązane do stosowania ustawy PZP.

Z uzasadnienia do nowelizacji (druk sejmowy nr 2333) wynika, że zamiarem ustawodawcy było umożliwienie zamawiającym wszczynanie postępowań w przypadku, gdy nie mają oni jeszcze zapewnionych środków na sfinansowanie zamówienia. Przed nowelizacją (w związku z zamkniętym katalogiem przyczyn unieważnienia postępowania) zamawiający zwlekali z ogłaszaniem postępowań do czasu uzyskania stosownych środków. Rytm ogłaszania przetargów był zatem uzależniony od cyklu gospodarki finansowej zamawiającego. W ocenie ustawodawcy skutkowało to spiętrzeniem przetargów, presją na wyznaczanie bardzo krótkich terminów w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego oraz wpływało na obniżenie jakości dokumentacji przetargowej. Ustawodawca postanowił wyjść zatem naprzeciw oczekiwaniom rynku, dokonując uelastycznienia przesłanki unieważnienia postępowania i umożliwienia zamawiającym unieważnienia postępowania „we wszystkich przypadkach nieuzyskania środków na sfinansowanie zamówienia”. W założeniu ma to pozwolić na lepsze przygotowanie dokumentacji przetargowych, a także bardziej racjonalne zaplanowanie realizacji zamówień w ciągu roku budżetowego. Ustawodawca zmieniając art. 93 ust. 1a ustawy PZP przesądził również, że możliwe jest wszczęcie postępowania w sprawie zamówienia publicznego przed zabezpieczeniem w budżecie stosownych środków na jego sfinansowanie. Należy mieć w tym względzie na uwadze, że pogląd ten od lat prezentuje Urząd Zamówień Publicznych, jak również Regionalna Izba Obrachunkowa we Wrocławiu. W szczególności Prezes UZP zwalczając proceder udzielania zamówień w trybach niekonkurencyjnych (z powodu pilnej potrzeby udzielenia zamówienia lub konieczności jego natychmiastowego wykonania – art. 62 ust. 1 pkt 4 oraz art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy PZP), kwestionował zasadność argumentacji zamawiających, którzy zwlekali z ogłaszaniem postępowań do czasu zabezpieczenia stosownych środków finansowych (zob. np. uzasadnienie uchwały KIO z dnia 12 czerwca 2015 r., KIO/KD 32/15, str. 11). Należy mieć równocześnie na uwadze, że możliwość wszczęcia postępowania w sytuacji niezabezpieczenia stosownych środków na jego sfinansowanie nie oznacza, że każdorazowo możliwe jest również zawarcie umowy z wykonawcą w takiej sytuacji. Takie działanie może  wiązać się z naruszeniem dyscypliny finansów publicznych przez podmioty, które podlegają pod jej reżim (zob. art. 15 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1458 z późn. zm.).

Należy pamiętać, że przesłanki unieważnienia postępowania stanowią wyjątek od zasady, jaką jest zakończenie postępowań PZP poprzez zawarcie umowy z wybranym wykonawcą. Ogłoszenie o zamówieniu stanowi swoistą promesę publiczną udzielenie zamówienia przez podmiot zobowiązany do stosowania ustawy PZP. Stąd też, przesłanki unieważnienia postępowania zawarte w art. 93 należy interpretować w sposób ścisły (nierozszerzający). Czas pokaże, czy w związku z tym praktyka orzecznicza Krajowej Izby Odwoławczej nie skoryguje pozornie szerokiego brzmienia podstawy unieważnienia postępowania z art. 93 ust. 1a ustawy PZP. W szczególności zasadne może być nałożenie na zamawiających obowiązku wykazania skąd miały w założeniu pochodzić środki na sfinansowanie zamówienia oraz czy rzeczywiście i definitywnie nie zostały one przyznane. Taka interpretacja miałaby na celu zabezpieczenie interesów samych wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia. Zamawiający natomiast mogą być zainteresowani wykorzystywaniem przepisu art. 93 ust. 1a ustawy PZP jako uniwersalnej „furtki” do zakończenia postępowania w różnych sytuacjach – niekoniecznie związanych z kwestiami finansowania zamówienia.

Autor:

Wojciech Wołoncewicz - radca prawny

Ustawą z  5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz niektórych innych ustaw, dokonano zmiany definicji pojęcia „tajemnicy przedsiębiorstwa”  zawartej  w ustawie z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej „u.z.n.k.”)

Zmiana ma na celu transpozycję postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/943 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych (tajemnic przedsiębiorstwa) przed ich bezprawnym pozyskaniem, wykorzystaniem i ujawnianiem (dalej „Dyrektywa 2016/943/UE”) do prawa polskiego.

Zgodnie z brzmieniem znowelizowanego art. 11 ust. 2 u.z.n.k.: przez „tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności”.

Nowa definicja zmienia pojęcie „tajemnicy przedsiębiorstwa” w trzech głównych aspektach. Po pierwsze, poprzednia definicja przewidywała, że tajemnicę przedsiębiorstwa stanowią informacje, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich w poufności, podczas gdy Dyrektywa 2016/943/UE wymaga podjęcia przez uprawnionego rozsądnych w danych okolicznościach działań – w celu zachowania ich w poufności. Dyrektywa podnosi zatem względem przedsiębiorcy, który dąży do ochrony informacji przedsiębiorstwa, poziom wymagań konieczny dla uzyskania takiej ochrony. Warto przy tym wyjaśnić, że nowowprowadzone pojęcie „uprawnionego” obejmuje zarówno przedsiębiorcę, do którego należy tajemnica przedsiębiorstwa, jak i inne osoby, które są uprawnione do korzystania z tajemnicy przedsiębiorstwa lub rozporządzania nią (np. licencjobiorca). Wskazać należy, iż Dyrektywa 2016/943/UE posługuje się terminologią „rozsądne w danych okolicznościach działania”, która w tym kontekście nie jest używana w języku polskich aktów normatywnych – stanowiących raczej o działaniach z należytą starannością, czy starannością wymaganą w stosunkach danego rodzaju (art. 355 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego). W związku z tym znowelizowana ustawa, zamiast pojęcia „rozsądnych działań”, posługuje się pojęciem działań, które „przy zachowaniu należytej staranności” uprawniony podjął (powinien podjąć) w celu ochrony informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa przed ich pozyskaniem, ujawnieniem lub wykorzystaniem przez osobę nieuprawnioną. Zasygnalizować jednak należy, iż dla zgodności przepisów krajowych z prawem unijnym „należyta staranność” powinna być rozumiana co najmniej jako „rozsądne w danych okolicznościach działania”. Mając powyższe na względzie, można mieć wątpliwości czy na gruncie nowej definicji działaniem wystarczającym będzie np. jedynie zastosowanie klauzuli poufności. Dotychczas, działania takie uznawane były często za odpowiednie i wystarczające dla ochrony poufności.

Po drugie, art. 2 pkt 1 Dyrektywy 2016/943/UE przewiduje, że ochronie jako tajemnica przedsiębiorstwa podlegają informacje poufne – które nie są znane w całości lub w ich szczególnym zbiorze lub zestawieniu. Tego rodzaju doprecyzowania nie zawierała poprzednia definicja obecna w polskim porządku prawnym.

Po trzecie, poprzednia definicja jako tajemnicę przedsiębiorstwa określała informacje, które nie zostały ujawnionedo wiadomości publicznej (a zatem ujawnione ogółowi). Z kolei art. 2 pkt 1 Dyrektywy 2016/943/UE wymaga, aby ochroną objąć informacje, które nie zostały ujawnione do wiadomości osób zwykle zajmujących się tym rodzajem informacji, ani nie są dla takich osób łatwo dostępne. Znowelizowany art. 11 ust. 2 u.z.n.k. uwzględnia powyższy wymóg Dyrektywy 2016/943/UE. W związku z czym obecnie powszechna znajomość informacji albo co najmniej dostęp do niej osób, które są specjalistami w danej dziedzinie (osoby zwykle zajmujące się tym rodzajem informacji), wyłącza możliwość uznania jej za tajemnicę przedsiębiorstwa.

Mając na względzie przytoczone powyżej istotne zmiany definicji „tajemnicy przedsiębiorstwa”, stwierdzić należy, iż przedmiotowa nowelizacja może doprowadzić do osłabienia a nawet wykluczenia spod ochrony informacje, które do tej pory miały status tajemnicy przedsiębiorstwa. Za zasadne należy uznać dokonanie weryfikacji stosowanych dotychczas zabezpieczeń, w tym zawartych umów pod kątem odpowiednich klauzul poufności.

Dodatkowo wskazać należy, iż do definicji „tajemnicy przedsiębiorstwa” zawartej w u.z.n.k. odwołuje się szereg innych aktów prawnych m.in. ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej czy ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych. Tym samym zmiana przedmiotowej definicji oddziaływać będzie również na inne dziedziny prawa niż tylko u.z.n.k.. W związku z powyższym warto monitorować najnowsze orzecznictwo dotyczące stosowania definicji tajemnicy przedsiębiorstwa na gruncie innych ustaw niż u.z.n.k., Należy liczyć się z tym, że  dotychczasowe linie orzecznicze, wypracowane na gruncie innych ustaw niż u.z.n.k., w ślad za zmianą przedmiotowej definicji, również ulegną modyfikacji.

Autor:

Łukasz Rozmysłowski - radca prawny

Kancelaria radców prawnych i adwokatów CWW S. Cetera, M. Węgrzyn-Wysocka i wspólnicy Sp. k. poszukuje:

Praktykantów

do obsługi biura Kancelarii

Nr ref. Wr/CWW/09/18/Prak.S

Obowiązki:

• zapewnienie sprawnego funkcjonowania Kancelarii,
• dbanie o właściwy obieg dokumentów oraz przepływ informacji,
• prowadzenie korespondencji oraz kontakt telefoniczny z klientami Kancelarii, 
• przygotowanie zestawień, prezentacji, materiałów na spotkania,
• obsługa spotkań służbowych,
• wykonywanie bieżących zadań zlecanych przez Wspólników.

Wymagania:

• student co najmniej trzeciego roku studiów,
• sprawna obsługa pakietu MS Office (MS Word, MS Excel) i Internetu,
• sprawna obsługa urządzeń biurowych,
• komunikatywność,
• dokładność i zaangażowanie w powierzone zadania,
• dobra znajomość języka angielskiego,
• mile widziane doświadczenie w pracach administracyjnych.

Twoje korzyści:

• płatne praktyki w renomowanej Kancelarii Prawniczej,
• praca w centrum Wrocławia,
• dobra atmosfera pracy.

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do 15 września 2018 r. z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/09/18/Prak.S

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza Sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Informujemy, że skontaktujemy się z wybranymi osobami.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia w CV:

Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez CWW S. Cetera, M. Węgrzyn-Wysocka i Wspólnicy Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów sp. k. moich danych osobowych zawartych w cv dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji, zgodnie z artykułem 6 ust. 1 lit. a) Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 119, str. 1).

Kancelaria radców prawnych i adwokatów CWW S. Cetera,M. Węgrzyn-Wysocka i wspólnicy Sp. k. w związku z dynamicznym rozwojem poszukuje:

Asystentki Wspólników

Nr ref. Wr/CWW/09/18/Asyst.

Twoje zadania:

• zapewnienie sprawnego funkcjonowania Kancelarii,
• dbanie o właściwy obieg dokumentów oraz przepływ informacji,
• prowadzenie korespondencji oraz kontakt telefoniczny z klientami Kancelarii, 
• archiwizacja dokumentów,
• planowanie oraz organizowanie spotkań oraz podróży służbowych,
• wykonywanie bieżących zadań zlecanych przez Wspólników,
• bieżące wsparcie Wspólników i prawników w codziennych zadaniach,
• tworzenie i prowadzenie wpisów w witrynie internetowej firmy,
• organizacja pracy konsulatu honorowego.

Twój profil:

• minimum 2 letnie doświadczenie w pracy na stanowisku asystenckim,
• bardzo dobrej znajomości języka angielskiego (warunek konieczny),
• wykształcenie wyższe,
• umiejętność redagowania pism, dokumentów,
• biegłość w obsłudze pakietu MS Office (MS Word, MS Excel) i Internetu,
• sprawna obsługa urządzeń biurowych,
• doskonała umiejętności planowania i organizacji pracy,
• koncentracja na zadaniach priorytetowych,
• elastyczność w podejściu do problemów i trudności,
• umiejętność pracy pod presją czasu i radzenia sobie ze stresem,
• dokładność, sumienność i dyskrecja,
• wysoka kultura osobista i biznesowa.

Twoje korzyści:

• praca w renomowanej Kancelarii Prawniczej z 20 –letnim doświadczeniem,
• możliwość rozwoju zawodowego,
• praca w centrum Wrocławia,
• stabilne zatrudnienie w oparciu o umowę o pracę.

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do 30 września 2018 r. z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/09/18/Asyst.

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza Sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Dziękujemy za wszystkie nadesłane aplikacje. Informujemy, że skontaktujemy się z wybranymi osobami.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia w CV:

Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez CWW S. Cetera, M. Węgrzyn-Wysocka i Wspólnicy Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów sp. k. moich danych osobowych zawartych w cv dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji, zgodnie z artykułem 6 ust. 1 lit. a) Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 119, str. 1).

Z dniem 28 sierpnia 2018 r. weszła w życie u z dnia Ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (Dz. U. 2018 poz. 1560), dalej: „ustawa o KSC”, której celem jest stworzenie krajowego systemu z jasnym przydziałem zadań i odpowiedzialności, który umożliwi sprawne działania na rzecz wykrywania, zapobiegania i minimalizowania skutków ataków naruszających cyberbezpieczeństwo Rzeczpospolitej Polskiej.

Ustawa o KSC jest skierowana do przedsiębiorców, a jej wdrożenie zapewnić ma ochronę danych m.in. przed atakami cyberprzestępców. Celem ustawy o KSC jest stworzenie krajowego systemu cyberbezpieczeństwa, w którego skład wejdą tzw. operatorzy usług kluczowych, a więc przedsiębiorcy z kluczowych sektorów gospodarki, w tym z sektora energii. Operatorem usług kluczowych zgodnie z ustawą jest podmiot posiadający jednostkę organizacyjną na terytorium RP, wobec którego organ właściwy wydał decyzję o uznaniu za operatora usługi kluczowej. Załącznik nr 1 do ustawy wskazuje rodzaje podmiotów, które mogą być uznane za operatorów usług kluczowych i są to m.in. przedsiębiorstwa posiadające koncesje na prowadzenie działalności zarówno w zakresie wytwarzania, dystrybucji, obrotu energią elektryczną, ciepłem, paliwami gazowymi.

Co do zasady, za operatora usług kluczowych może zostać uznane każde z tych przedsiębiorstw, jeżeli zostanie wobec niego wydana decyzja o uznaniu za operatora usług kluczowych, a nie tylko największe przedsiębiorstwo z branży, w związku z czym obowiązki wskazane w ustawie, będą dotyczyć każdego z nich. Kryterium uznania za operatora usług kluczowych jest świadczenie usługi o takim charakterze, zależność tej usługi od systemów informacyjnych, a także możliwość zakłócenia świadczonych usług przez incydent zagrażający cyberbezpieczeństwu. Przy czym sam wykaz usług kluczowych, a także klasyfikacja incydentów, mają być określone dopiero w drodze Rozporządzenia Rady Ministrów.

Organ właściwy, którym w przypadku sektora energii jest Minister Energii, jest zobowiązany najpóźniej do dnia 9 listopada 2018 r. do zidentyfikowania i wydania decyzji administracyjnej o uznaniu danego podmiotu za operatora usługi kluczowej. Jest to jednocześnie termin przekazania przez organ właściwy Ministrowi Cyfryzacji wniosków o wpisanie zidentyfikowanych podmiotów do wykazu operatorów usług kluczowych.

Data otrzymania decyzji Ministra Energii o uznaniu podmiotu za operatora usługi kluczowej ma zasadnicze znaczenie z punktu widzenia obowiązków nakładanych przez ustawę o KSC na taki podmiot. Realizacja obowiązków ma przebiegać etapami i ma obejmować następujące zadania:

1. po 3 miesiącach od otrzymania decyzji od organu właściwego operator usług kluczowych:

1. dokonuje szacowania ryzyka dla swoich usług kluczowych;
2. zarządza incydentami;
3. wyznacza osobę kontaktową z właściwym CSIRT (jeden z trzech Zespołów Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego, których rolę przejęły: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego - CSIRT GOV, Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa – Państwowy Instytut Badawczy - CSIRT NASK, oraz resort Obrony Narodowej - CSIRT MON) i Pojedynczym Punktem Kontaktowym, powołanym dla wszystkich sektorów przy Ministerstwie Cyfryzacji;
4. prowadzi działania edukacyjne wobec użytkowników (zapewnienie dostępu do wiedzy w zakresie zagrożeń cyberbezpieczeństwa oraz skutecznych sposobów ochrony przed nimi, w szczególności przez publikowanie takich informacji na swojej stronie internetowej);
5. obsługuje incydenty we własnych systemach;
6. zgłasza incydenty poważne w czasie 24 godzin od ich wykrycia do właściwego CSIRT;
7. usuwa wskazywane podatności na zagrożenia;
8. powołuje wewnętrzne struktury odpowiedzialne za cyberbezpieczeństwo;

1. Po 6 miesiącach od otrzymania decyzji:

1. wdraża odpowiednie i adekwatne do oszacowanego ryzyka środki techniczne i organizacyjne, tj. bezpieczna eksploatacja systemu informacyjnego, bezpieczeństwo i ciągłość dostaw usług, objęcie systemem ciągłego monitorowania systemu informacyjnego wykorzystywanego do świadczenia usług z zakresu sektora energii;
2. zbiera informacje o zagrożeniach i podatnościach na zagrożenia;
3. stosuje środki zapobiegające i ograniczające wpływ incydentów na bezpieczeństwo systemu informacyjnego (stosowanie mechanizmów zapewniających poufność danych przetwarzanych w systemie informacyjnym, dbałość o aktualizację oprogramowania);
4. stosuje i aktualizuje wymaganą dokumentację dotyczącą cyberbezpieczeństwa;

1. Po 12 miesiącach od otrzymania decyzji:

1. przygotowuje pierwszy audyt w rozumieniu ustawy;
2. przekazuje sprawozdanie z audytu, wskazanym w ustawie podmiotom.

Należy wskazać, że w przypadku niewykonania przez operatora usług kluczowych obowiązków wynikających z ustawy lub w przypadku ustalenia występowania innych naruszeń w wyniku kontroli dokonanej przez organ właściwy do spraw cyberbezpieczeństwa, ustawa przewiduje nałożenie na przedsiębiorców kar finansowych w wysokości od 15 000 do 1 000 000 zł.

Autor:

Jakub Kompała - prawnik

Zgodnie z projektem ustawy o zmianie ustawy kodeks postępowania cywilnego z dnia 27 listopada 2017 r., planowane jest wprowadzenie nowego art. 4¹ do ustawy KPC, o następującej treści:

„Art. 4¹. Z uprawnienia przewidzianego w przepisach postępowania stronom i uczestnikom postępowania nie wolno czynić użytku niezgodnego z celem, dla którego je ustanowiono (nadużycie prawa procesowego)”.

Projektowana zmiana wprowadzi do KPC instytucję, która była dotychczas stosowana w praktyce na podstawie stanowisk doktryny i orzecznictwa. Instytucja nadużycia prawa procesowego była wywodzona z zasad ogólnych KPC i klauzuli dobrych obyczajów, zawartej w treści artykułu 3 KPC.

W uchwale z dnia 11 grudnia 2013 r., sygn. akt III CZP 78/13, Sąd Najwyższy zauważył, że konstrukcję nadużycia prawa procesowego można wywodzić z zasady rzetelnego procesu, obowiązku uczestników działania zgodnego z dobrymi obyczajami oraz celu procesu, którym jest przede wszystkim zapewnienie rzeczywistej ochrony praw podmiotowych. Zastosowywanie zasady nadużycia prawa procesowego ma miejsce, gdy strona działa w ramach swoich uprawnień procesowych, jednakże faktyczny cel działania nie jest ukierunkowany na ochronę praw podmiotowych.

Natomiast w wyroku z dnia 25 marca 2015 r. (II CSK 443/14), Sąd Najwyższy wskazał, że korzystanie przez stronę z uprawnień procesowych nie może powodować ograniczenia uprawnień procesowych strony przeciwnej. Przykładowo, żądanie odroczenia rozprawy, może być potraktowane jako nadużycie uprawnień procesowych i może uzasadniać odmowę ochrony praw tej strony – o ile w ocenie sądu, usprawiedliwione jest przekonanie, że działanie strony prowadzi do przewleczenia procesu, bądź stanowi szykanę w stosunku do przeciwnej strony.

Ocena nadużycia prawa procesowego, zgodnie ze wskazówkami Sądu Najwyższego, musi być dokonywana na podstawie całokształtu okoliczności sprawy, a skutkiem tej oceny ma być wniosek, czy zachowaniem strony kierują zamiary m.in. utrudnienia, czy przedłużenia procesu.

W przypadku wejścia w życie projektowanej nowelizacji KPC w kształcie zgodnym z projektem z dnia 27 listopada 2017 r., sformalizowane zostaną również skutki nadużycia prawa procesowego. W  projekcie ustawy nowelizującej zawarty jest nowy przepis o następującej treści:

„Art. 226². Stwierdziwszy nadużycie przez stronę prawa procesowego sąd może w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie:

1) stronę nadużywającą skazać na grzywnę;

2) niezależnie od wyniku sprawy podwyższyć przypadające od strony nadużywającej koszty procesu, a nawet włożyć na nią obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, odpowiednio do spowodowanej nadużyciem zwłoki w rozpoznaniu sprawy;

3) na wniosek strony przeciwnej:

a)  przyznać od strony nadużywającej koszty procesu podwyższone odpowiednio do spowodowanego nadużyciem zwiększenia nakładu pracy strony przeciwnej na prowadzenie sprawy, nie więcej jednak niż dwukrotnie;

b) zasądzić od strony nadużywającej odsetki należne od zasądzonego świadczenia w stopie podwyższonej odpowiednio do spowodowanej nadużyciem zwłoki w rozpoznaniu sprawy, nie więcej jednak niż dwukrotnie”.

W efekcie, niektóre skutki nadużycia prawa procesowego mogą obciążyć stronę w związku ze złożeniem wniosku przez stronę przeciwną, a niektóre mogą być wynikiem samodzielnego działania Sądu.

Autor:

Malwina Makowska - radca prawny

Dnia 10 sierpnia 2018 r. Prezydent podpisał projekt ustawę z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, które to ma nastąpić z mocy prawa z dniem 1 stycznia 2019 r. Przez grunty zabudowane na cele mieszkaniowe należy rozumieć nieruchomości zabudowane wyłącznie budynkami:

1. mieszkalnymi jednorodzinnymi lub
2. mieszkalnymi wielorodzinnymi, w których co najmniej połowę liczby lokali stanowią lokale mieszkalne, lub
3. o których mowa w pkt 1 lub 2, wraz z budynkami gospodarczymi, garażami, innymi obiektami budowlanymi lub urządzeniami budowlanymi, umożliwiającymi prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków mieszkalnych.

Wobec powyższego, co do zasady,  ustawa dotyczy gruntów zabudowanych wyłącznie budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi lub budynkami mieszkalnymi wielorodzinnymi, w których co najmniej połowę liczby lokali stanowią lokale mieszkalne. Skutkiem przekształcenia użytkowania wieczystego w odniesieniu do obiektów budowlanych, w tym w szczególności do budynków mieszkalnych i urządzeń budowlanych położonych na gruncie podlegającym przekształceniu (z wyłączeniem urządzeń określonych w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego) jest to, iż, stają się one z dniem przekształcenia częścią składową gruntu. Nadto, istniejące w dniu przekształcenia obciążenia użytkowania wieczystego stają się obciążeniami nieruchomości, zaś obciążenia udziałów we współużytkowaniu wieczystym gruntu stają się obciążeniami udziałów we współwłasności nieruchomości. Prawa związane z użytkowaniem wieczystym stają się prawami związanymi z własnością nieruchomości. Powyższe następuje z mocy prawa i nie  wymaga dokonywania żadnych czynności.

Za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów właściciel będzie ponosił cykliczną, roczną opłatę przez 20 lat od dnia przekształcenia na rzecz dotychczasowego właściciela gruntu w wysokości równej opłacie rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, jaka obowiązywałaby w dniu przekształcenia. Osoby, które uregulują opłaty wcześniej niż w ciągu 20 lat, mogą liczyć na bonifikaty. Przykładowo, w przypadku zapłaty całej sumy jednorazowo – tzw. opłata jednorazowa, w pierwszym roku, udzielona zostanie bonifikata w wysokości 60 %. W kolejnych latach bonifikata będzie obniżana o 10 proc. Będzie to jednak dotyczyć tylko przekształcenia gruntów należących do Skarbu Państwa. W przypadku gruntów jednostek samorządu terytorialnego wysokość bonifikat i warunki ich udzielenia ustalone będzie w drodze uchwały właściwej rady lub sejmiku. Ujawnienie ustawowego przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności gruntu nastąpi na podstawie zaświadczenia wydawanego z urzędu przez organy reprezentujące dotychczasowego właściciela nieruchomości, a więc te same które są obecnie właściwe do pobierania opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego i dokonywania aktualizacji tych opłat. Termin wydania zaświadczenia ustalono na 12 miesięcy od dnia przekształcenia lub na wniosek nowego właściciela gruntu, w terminie 4 miesięcy od dnia otrzymania wniosku przez właściwy organ. Sąd dokona z urzędu wpisu własności gruntu oraz wpisu roszczenia o opłatę w księgach wieczystych, a zawiadomienie o wpisie doręczy na adres wskazany w zaświadczeniu. Wpisy wolne są od opłat sądowych. Dodatkowo nowy właściciel może kwestionować  zawarte w zaświadczeniu informacje o wysokości i okresie wnoszenia rocznych opłat przekształceniowych. W takim przypadku, jeżeli nowy właściciel nie zgodzi się z zawartymi w zaświadczeniu powyższymi informacjami i złoży wniosek w okresie 2 miesięcy od dnia doręczenia zaświadczenia, oznacza to dla właściwego organu wszczęcie postępowania administracyjnego w celu ustalenia w drodze decyzji administracyjnej wysokości i okresu wnoszenia ww. opłat. W takiej sytuacji do zakończenia postępowania opłata przekształceniowa wnoszona będzie w wysokości wynikającej z zaświadczenia. Jeżeli wniosek właściciela zostanie uwzględniony nowa wysokość opłaty będzie obowiązywać od dnia przekształcenia. W przypadku nadpłaty właściwy organ zawiadomi właściciela o zaliczeniu na poczet przyszłych opłat nadwyżki wniesionej opłaty, a w przypadku niedopłaty o dopłacie do opłaty odpowiadającej różnicy pomiędzy wniesioną opłatą a nową wysokością opłaty. Natomiast, jeżeli zostanie wydana decyzja potwierdzająca brak obowiązku wnoszenia opłaty, to wówczas właściwy organ przekaże decyzję do sądu właściwego do prowadzenia księgi wieczystej w ciągu 14 dni, do dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, celem wykreślenia w dziale III księgi wieczystej wpisu roszczenia o opłatę.

Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów uznać należ za pozytywne rozwiązanie legislacyjne z uwagi na chociażby wciąż dokonywane przez właścicieli takich gruntów aktualizacje opłat z tytułu użytkowania wieczystego, co skutkowało koniecznością ponoszenia coraz to wyższych opłat z tego tytułu.

Autor: 

Joanna Gowieńczyk - radca prawny

Kancelaria radców prawnych i adwokatów CWW S. Cetera,M. Węgrzyn-Wysocka i Wspólnicy Sp. k. w związku z dalszym dynamicznym rozwojem poszukuje:

Prawnika / Aplikanta radcowskiego

Nr ref. Wr/CWW/07/18/E

Wymagania:

• aplikant I lub II roku aplikacji radcowskiej lub prawnik, który uzyskał pozytywny wynik z egzaminu na aplikację radcowską,
• minimum roczne doświadczenie w pracy w kancelarii prawnej,
• dobra znajomość języka angielskiego lub niemieckiego w mowie i piśmie,
• bardzo dobra znajomość obsługi programów edycyjnych (np. MS Office) oraz obsługi programów prawniczych.

Mile widziane:

• znajomość zagadnień z zakresu prawa energetycznego lub prawa zamówień publicznych,
• znajomość dodatkowych języków obcych.

Oferujemy:

• pracę w zespole radców prawnych,
• możliwość zdobycia cennego doświadczenia zawodowego,
• przyjemną atmosferę pracy.

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do dnia 31 sierpnia 2018 roku, z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/07/18/E

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Dziękujemy za wszystkie nadesłane aplikacje. Jednocześnie informujemy, że skontaktujemy się z wybranymi osobami.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia na CV:

Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez CWW S. Cetera, M. Węgrzyn-Wysocka i Wspólnicy Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów sp. k. moich danych osobowych zawartych w cv dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji, zgodnie z artykułem 6 ust. 1 lit. a) Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 119, str. 1).

Kancelaria radców prawnych i adwokatów CWW S. Cetera, M. Węgrzyn-Wysocka i Wspólnicy Sp. k. w związku z dalszym dynamicznym rozwojem poszukuje:

Praktykantów – Studentów Prawa

Nr ref. Wr/CWW/07/18/Prak.E

Wymagania:

• student co najmniej trzeciego roku studiów na kierunku prawa,
• bardzo dobra znajomość obsługi programów edycyjnych (np. MS Office), mile widziana znajomość obsługi programów prawniczych,
• komunikatywność,
• dokładność i zaangażowanie w powierzone zadania,
• dobra znajomość języka angielskiego (znajomość innych języków mile widziana),
• zaletą będzie zainteresowanie prawem energetycznym lub prawem zamówień publicznych.

Oferujemy:                                                                                     

• możliwość zdobycia wiedzy praktycznej potrzebnej w procesie przygotowania zawodowego,
• współpracę z osobami o dużym doświadczeniu,
• koleżeńską atmosferę,
• możliwość nawiązania stałej współpracy po zakończeniu odbytej praktyki.

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do 31 sierpnia 2018 r. z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/07/18/Prak.E

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza Sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Informujemy, że skontaktujemy się z wybranymi osobami.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia w CV:

Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez CWW S. Cetera, M. Węgrzyn-Wysocka i Wspólnicy Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów sp. k. moich danych osobowych zawartych w cv dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji, zgodnie z artykułem 6 ust. 1 lit. a) Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 119, str. 1).

Od piątku 13 lipca 2018 r. zaczęła obowiązywać nowa ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2018 r., poz. 723), zwana dalej „Ustawą”. Ustawa stanowi realizację nałożonego na Polskę obowiązku implementacyjnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego AML IV (Anty-Money Laundering).

To właśnie w tej Ustawie zawarto regulacje dotyczące obowiązku wdrożenia nowej procedury anonimowego zgłaszania naruszeń (tzw. Whistleblowing). Procedura ta zobowiązuje tzw. instytucje obowiązane (m.in. banki, instytucje finansowe, firmy inwestycyjne, spółki kapitałowe, przedsiębiorców, pośredników nieruchomości), do opracowania i wdrożenia wewnętrznej procedury anonimowego zgłaszania przez pracowników, lub inne osoby wykonujące czynności na rzecz instytucji obowiązanej, rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń przepisów z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Istota tego mechanizmu jest oparta na zasadzie, iż każdy pracownik/kontrahent (tzw. sygnalista lub whistleblower) ma możliwość anonimowego przekazania np. zarządowi lub powołanemu do tego „specjaliście ds. compliance" informacji o zauważonych nieprawidłowościach za pośrednictwem specjalnego niezależnego i autonomicznego kanału informacji, który pozwala na zachowanie anonimowości nadawcy.

Sygnalistą, zgodnie z Ustawą, może być każdy pracownik oraz inne osoby wykonujące czynności na rzecz instytucji obowiązanej. Co istotne, nie ma znaczenia umiejscowienie pracownika w hierarchii organizacyjnej, a także rodzaj umowy na jakiej został zatrudniony. Tym samym whistleblowerem może zostać zarówno sekretarka pracująca w oddziale w oparciu umowy o pracę, jak i doradca prezesa zarządu współpracujący w ramach umowy cywilnoprawnej. Istotne jest, aby zgłaszający był powiązany z instytucją obowiązaną faktem dokonywania czynności na jej rzecz.

Najistotniejszą cechą, jak i gwarancją prawidłowego działania systemu, jest zachowanie anonimowości zarówno sygnalistów, jak i potencjalnie zgłaszanych osób. Z uwagi na to, osoba odbierająca anonim powinna być gwarantem zachowania poufności i dyskrecji. Ustawodawca nie precyzuje jednocześnie gdzie w strukturze czy w jakiej komórce ma zostać umieszczona osoba odpowiedzialna za odbieranie zgłoszeń, pozostawiając w tym zakresie swobodę instytucjom obowiązanym.

Sposoby zgłaszania naruszeń mogą być różne. Do najpopularniejszych rozwiązań należą: specjalna skrzynka mailowa, dedykowana infolinia, jak i tradycyjna metoda anonimowej korespondencji pisemnej przesłanej na wskazany adres.

Bardzo ważnym elementem procedury jest określenie jakie działania zostaną podjęte po otrzymaniu zgłoszenia. W szczególności zatem winny znaleźć się we wprowadzanej procedurze: kryteria weryfikacji zgłoszenia, terminy procedowania poszczególnych etapów postępowania wyjaśniającego, czynności wykonywane w ramach postępowania wyjaśniającego, podmioty uprawnione do jego prowadzenia, sposób jego zakończenia, a także termin usunięcia danych osobowych zebranych w ramach przyjmowanych zgłoszeń.

Opracowanie i wdrożenie procedur Whistleblowing powinno obejmować wszystkie obszary działalności przedsiębiorstwa.

Jeśli zobowiązany przedsiębiorca nie podporządkuje się rygorom nowej ustawy może ponieść karę administracyjną, w szczególności konsekwencje finansowe. Kara pieniężna może osiągnąć wysokość równowartości kwoty 5 000 000 euro albo 10% obrotu wykazanego w ostatnim zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy.

Ustawodawca w obszarze kar administracyjnych wskazał również:

- publikację informacji o instytucji obowiązanej oraz zakresie naruszenia przepisów ustawy przez tę instytucję w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych;

- nakaz zaprzestania podejmowania przez instytucję obowiązaną określonych czynności;

- cofnięcie koncesji lub zezwolenia albo wykreślenie z rejestru działalności regulowanej;

- zakaz pełnienia obowiązków na stanowisku kierowniczym przez osobę odpowiedzialną za naruszenie przez instytucję obowiązaną przepisów ustawy, przez okres nie dłuższy niż rok.

Autor: 

Iwona Dudwał - Jakubiszyn - radca prawny 

Z dniem 9 lipca 2018 r. w życie weszła nowelizacja m.in. Kodeksu cywilnego, na mocy której skrócone zostały terminy przedawnienia roszczeń. Przedmiotowa nowelizacja wprowadza istotne zmiany w szczególności w odniesieniu do roszczeń względem konsumentów, a więc osób fizycznych dokonujących z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z ich działalnością gospodarczą lub zawodową. Podstawowe skutki nowelizacji dla konsumentów zostały wskazane w czerwcowym artykule „Nowelizacja Kodeksu cywilnego – zmiany w przedawnieniu roszczeń”. Niniejsze rozważania zmierzać będą do wskazania, jakie przepisy – nowe czy dotychczasowe – mają zastosowanie w przypadku roszczeń konsumenckich.

Jedynie w ramach przypomnienia w tym miejscu wskazać należy, iż w miejsce dotychczasowego dziesięcioletniego terminu przedawnienia wprowadzony został termin sześcioletni, terminy przedawnienia dotyczące roszczeń okresowych i związanych z działalnością gospodarczą nie uległy zmianie i wynoszą trzy lata.

Nowe terminy przedawnienia – czy stosujemy do roszczeń konsumenckich?

Ustawodawca w treści art. 5 ust. 3 ustawy nowelizującej wprowadza zasadę, iż do przysługujących konsumentowi roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie nowelizacji i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, których terminy przedawnienia są określone w art. 118 i art. 125 § 1 Kodeksu cywilnego (a więc ogólne terminy przedawnienia roszczeń – przyp. autor), stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego w brzmieniu dotychczasowym.

Powyższe oznacza, że – w przeciwieństwie do roszczeń „niekonsumenckich”, a więc również roszczeń przeciwko konsumentom – do roszczeń konsumentów powstałych przed 9 lipca 2018 r. i do tego dnia jeszcze nieprzedawnionych będą znajdować zastosowanie dotychczasowe, dziesięcioletnie terminy przedawnienia. Rozwiązanie to jest oczywiście korzystne dla konsumentów, jako że terminy przedawnienia roszczeń istniejących w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej nie ulegają skróceniu. Dopiero roszczenia powstałe po wejściu w życie ustawy będą podlegać nowemu, sześcioletniemu terminowi przedawnienia.

Roszczenia przeciwko konsumentom – nowe zasady ochrony

Na uwagę zasługuje również regulacja art. 5 ust. 4 ustawy nowelizacyjnej. Zgodnie z jego treścią, roszczenia przedawnione przysługujące przeciwko konsumentowi, co do których do dnia wejścia w życie nowelizacji nie podniesiono zarzutu przedawnienia, podlegają z tym dniem skutkom przedawnienia określonym w Kodeksie cywilnym w brzmieniu nadanym nowelizacją. Przedmiotowy przepis wyraźnie odnosi się do treści nowego art. 117 § 2¹ Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi.

Omawiana zasada wprowadza obowiązek uwzględniania przez sądy powszechne, w ramach wszelkich sporów sądowych, których przedmiot stanowią roszczenia przeciwko konsumentom, okoliczności przedawnienia takich roszczeń z urzędu. Stanowi to odstępstwo od dotychczasowej zasady uwzględniania okoliczności przedawnienia roszczeń dopiero w związku ze zgłoszeniem w toku postępowania odpowiedniego zarzutu procesowego. Uwzględnienie takiej okoliczności z urzędu oznacza, że – przy braku szczególnych okoliczności przemawiających za udzieleniem ochrony prawnej takiemu roszczeniu – powództwo w sprawie zostanie oddalone.

Przyjęte rozwiązanie należy ocenić jako korzystne dla konsumentów, jako że dotychczasowe przepisy, które wymagały specjalistycznej wiedzy w tym zakresie, przy braku podniesienia odpowiedniego zarzutu przez konsumenta, prowadziły do zasądzenia roszczenia przedawnionego, które co do zasady nie korzystają z ochrony prawnej.

Ustawodawca w odniesieniu do przedstawionej wyżej zasady wprowadza jednak pewne odstępstwo, zezwalające na zasądzenie roszczenia pomimo upływu terminów przedawnienia. Zgodnie z nowym art. 117¹ Kodeksu cywilnego, w wyjątkowych przypadkach sąd może, po rozważeniu interesów stron, nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, jeżeli wymagają tego względy słuszności. Jako przykładowe przesłanki nieuwzględnienia upływu terminu przedawnienia ustawodawca wskazał takie okoliczności, jak:

1. długość terminu przedawnienia,
2. długość okresu od upływu terminu przedawnienia do chwili dochodzenia roszczenia,
3. charakter okoliczności, które spowodowały niedochodzenie roszczenia przez uprawnionego, w tym wpływ zachowania zobowiązanego na opóźnienie uprawnionego w dochodzeniu roszczenia.

O ile zatem wprowadzona nowa zasada chroni konsumentów w większym stopniu niż dotychczasowe regulacje, możliwe jest w danych okolicznościach faktycznych zasądzenie roszczenia przeciwko konsumentowi, pomimo upływu terminów przedawnienia.

Autor:

Katarzyna Klóza-Czerkawska - radca prawny

Z dniem 9 lipca 2018 r. w życie weszła nowelizacja m.in. Kodeksu cywilnego, na mocy której wprowadzone zostały krótsze terminy przedawnienia roszczeń. Ogólny, wynoszący dotychczas dziesięć lat, termin przedawnienia został zastąpiony terminem sześcioletnim, dla roszczeń okresowych lub związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą – zachowano termin trzech lat.

Zmieniony został również moment, w którym roszczenie ulega przedawnieniu. W miejsce obowiązującej do wejścia w życie nowelizacji zasady przedawnienia roszczeń z upływem dnia datą odpowiadającego początkowemu dniowi terminu (roszczenia wymagalne w lipcu przedawniały się w lipcu dziesięć lub trzy lata później, z zastrzeżeniem przepisów szczególnych, przewidujących inne terminy przedawnienia), obecnie – co do zasady – roszczenia ulegać będą przedawnieniu z upływem roku kalendarzowego, tj. z dniem 31 grudnia.

Przed zastosowaniem powyższych zasad zastanowić się należy, do jakich roszczeń nowe terminy przedawnienia będą stosowane. Konieczna jest w tym zakresie analiza przepisów przejściowych, zawartych w art. 5 ustawy nowelizującej.

Zasady stosowania nowych terminów przedawnienia

Zasadą ogólną jest, że do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie nowelizacji i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się od dnia wejścia w życie nowelizacji przepisy w brzmieniu nadanym nowelizacją. Oznacza to, że – z zastrzeżeniem przepisów szczególnych, wprowadzających inne terminy przedawnienia – do roszczeń powstałych przed dniem 9 lipca 2018 r. i do tego dnia nieprzedawnionych, zastosowanie znajdują nowe, krótsze terminy przedawnienia.

Na tej podstawie, roszczenia o dotychczas dziesięcioletnim terminie przedawnienia ulegałyby przedawnieniu już po upływie sześciu lat z końcem roku kalendarzowego, co mogłoby prowadzić do przedawnienia takiego roszczenia nawet o cztery lata wcześniej. Innym skutkiem takiej zasady mogłoby być „przedłużenie” dziesięcioletniego terminu przedawnienia o okres kilku miesięcy do końca roku kalendarzowego.

Powyższe wątpliwości eliminuje ustawodawca w treści art. 5 ust. 2 nowelizacji, zgodnie z którym, jeżeli zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego w brzmieniu nadanym nowelizacją, termin przedawnienia jest krótszy niż według przepisów dotychczasowych (a więc w odniesieniu do dziesięcioletniego terminu - przyp. autor), bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się z dniem wejścia w życie nowelizacji. Jeżeli jednak przedawnienie, którego bieg terminu rozpoczął się przed dniem wejścia w życie nowelizacji, nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, to przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.

Na tej podstawie, terminy przedawnienia roszczeń, które zgodnie z poprzednią regulacją wynosiły dziesięć lat, rozpoczynają swój bieg na nowo od dnia 9 lipca 2018 r. i trwają sześć lat. W przypadku jednak, gdy zastosowanie dotychczasowych terminów przedawnienia prowadziłoby do wcześniejszego przedawnienia roszczeń, stosuje się terminy dłuższe.

Posłużmy się przykładem

Obrazując powyższe wskazać można na przykład roszczenia powstałego w lipcu 2010 roku, które zgodnie z poprzednią regulacją ulegałoby przedawnieniu z upływem dziesięciu lat. Zgodnie z zaprezentowaną wyżej zasadą, przedawnienie takiego roszczenia będzie oceniane na gruncie nowych przepisów (art. 5 ust. 1 nowelizacji). Jednocześnie, jako że nowy termin przedawnienia jest krótszy niż dotychczasowy, na gruncie art. 5 ust. 2 nowelizacji należy rozważyć, czy termin przedawnienia biegnie na nowo (sześcioletni termin przedawnienia), czy przedawnienie na wcześniejszych zasadach nastąpi wcześniej. W opisywanym przykładzie omawiane roszczenie ulegnie przedawnieniu z upływem dziesięcioletniego terminu przedawnienia, jako że przedawnienie na tej podstawie nastąpi wcześniej.

Zauważyć w tym miejscu należy, iż ustawodawca nie wskazuje, czy tak liczony termin przedawnienia należy liczyć według dotychczasowych zasad upływu terminów, czy jednak przedawnienie nastąpi z końcem roku kalendarzowego. Wątpliwość ta nie została wyjaśniona w treści uzasadnienia do ustawy nowelizującej. Kierując się jednak zasadą pewności i nierektroaktywności prawa przychylić się należy do stanowiska, że upływ tego terminu następować będzie na zasadach dotychczasowych, a więc z upływem dnia datą odpowiadającego początkowemu dniowi terminu.

Posługując się innym przykładem, przyjmując podobne roszczenie o dziesięcioletnim terminie przedawnienia, ale powstałym w 2016 roku, będzie ono podlegać nowym przepisom, przy czym na gruncie art. 5 ust. 2 nowelizacji przedawni się z upływem sześciu lat licząc od dnia wejścia w życie znowelizowanych przepisów, ze skutkiem na koniec roku kalendarzowego, jako że zachowanie poprzedniego, dziesięcioletniego terminu powodowałoby późniejsze przedawnienie niż przewidują to znowelizowane przepisy.

Podsumowując…

Mając na względzie powyższe wskazać należy, iż z uwagi na przyjętą konstrukcję przepisów przejściowych ustawy nowelizującej, rozważając kwestię zastosowania nowych przepisów do istniejących roszczeń, każdorazowo należy dokładnie przeanalizować datę powstania roszczenia, jak również znajdujące dotychczas zastosowanie terminy jego przedawnienia. Konkretne ustalenia w powyższym zakresie pozwolą na właściwe określenie, jakie terminy przedawnienia znajdują zastosowanie do danego roszczenia.

Autor:

Katarzyna Klóza-Czerkawska - radca prawny

Prawnicy Kancelarii CWW doradzali Veolia Energia Warszawa S.A. przy opracowaniu, negocjacjach i zawarciu wieloletniej umowy obejmującej dostawę ciepła w wodzie sieciowej (z Elektrociepłowni Siekierki, Elektrociepłowni Żerań, Ciepłowni Kawęczyn i Ciepłowni Wola) oraz w parze technologicznej (z Elektrociepłowni Żerań) na potrzeby aglomeracji Warszawskiej. Veolia Energia Warszawa S.A. zajmuje się dystrybucją ciepła na terenie aglomeracji Warszawskiej a PGNiG Termika S.A. wytwarzaniem ciepła.

W ramach transakcji Veolia Energia Warszawa S.A. była kompleksowo wspomagana przez zespół prawników Kancelarii CWW kierowany przez Małgorzatę Węgrzyn – Wysocką, (Partnera) w składzie: Tomasz Dobrzyński (Partner), Marcin Mucharski (Senior Associate).

https://www.wnp.pl/wiadomosci/326572.html

Kancelaria radców prawnych i adwokatów CWW S. Cetera, M. Węgrzyn-Wysocka i Wspólnicy Sp. k. w związku z dalszym dynamicznym rozwojem poszukuje:

Praktykantów – Studentów Prawa

Nr ref. Wr/CWW/07/18/Prak.E

Wymagania:

• student co najmniej trzeciego roku studiów na kierunku prawa,
• bardzo dobra znajomość obsługi programów edycyjnych (np. MS Office), mile widziana znajomość obsługi programów prawniczych,
• komunikatywność,
• dokładność i zaangażowanie w powierzone zadania,
• dobra znajomość języka angielskiego (znajomość innych języków mile widziana),
• zaletą będzie zainteresowanie prawem energetycznym lub prawem zamówień publicznych.

Oferujemy:                                                                                     

• możliwość zdobycia wiedzy praktycznej potrzebnej w procesie przygotowania zawodowego,
• współpracę z osobami o dużym doświadczeniu,
• koleżeńską atmosferę,
• możliwość nawiązania stałej współpracy po zakończeniu odbytej praktyki.

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do 18 sierpnia 2018 r. z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/07/18/Prak.E

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza Sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Informujemy, że skontaktujemy się z wybranymi osobami.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia w CV:

Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez CWW S. Cetera, M. Węgrzyn-Wysocka i Wspólnicy Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów sp. k. moich danych osobowych zawartych w cv dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji, zgodnie z artykułem 6 ust. 1 lit. a) Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 119, str. 1).

Kancelaria radców prawnych i adwokatów CWW S. Cetera,M. Węgrzyn-Wysocka i Wspólnicy Sp. k. w związku z dalszym dynamicznym rozwojem poszukuje:

Prawnika / Aplikanta radcowskiego

Nr ref. Wr/CWW/07/18/E

Wymagania:

• aplikant I lub II roku aplikacji radcowskiej lub prawnik, który uzyskał pozytywny wynik z egzaminu na aplikację radcowską,
• minimum roczne doświadczenie w pracy w kancelarii prawnej,
• dobra znajomość języka angielskiego lub niemieckiego w mowie i piśmie,
• bardzo dobra znajomość obsługi programów edycyjnych (np. MS Office) oraz obsługi programów prawniczych.

Mile widziane:

• znajomość zagadnień z zakresu prawa energetycznego lub prawa zamówień publicznych,
• znajomość dodatkowych języków obcych.

Oferujemy:

• pracę w zespole radców prawnych,
• możliwość zdobycia cennego doświadczenia zawodowego,
• przyjemną atmosferę pracy.

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do dnia 18 sierpnia 2018 roku, z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/07/18/E

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Dziękujemy za wszystkie nadesłane aplikacje. Jednocześnie informujemy, że skontaktujemy się z wybranymi osobami.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia na CV:

Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez CWW S. Cetera, M. Węgrzyn-Wysocka i Wspólnicy Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów sp. k. moich danych osobowych zawartych w cv dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji, zgodnie z artykułem 6 ust. 1 lit. a) Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 119, str. 1).

Trwający proces elektronizacji zamówień publicznych wynika z przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z 26.02.2014 r. w sprawie zamówień publicznych.  Dyrektywa nakłada na państwa członkowskie  obowiązek  wprowadzenia w postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych j komunikacji przy użyciu środków komunikacji elektronicznej najpóźniej od dnia 18 października 2018 r. (w przypadku zamawiających centralnych obowiązek ten istnieje od dnia 18 kwietnia 2017 r.). Z uwagi na konieczność  implementacji  zapisów dyrektywy do polskiego porządku prawnego znowelizowano przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych ustawą z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r., poz. 1020).

Zgodnie z dodanym art. 10 a ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1579 t.j.) w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego komunikacja między zamawiającym a wykonawcami odbywa się przy użyciu środków komunikacji elektronicznej. Definicja zawarta w art. 2 pkt 17 ustawy Prawo zamówień publicznych  konkretyzuje, że przez  środki  komunikacji elektronicznej  należy rozumieć środki komunikacji elektronicznej w rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Pod tym pojęciem rozumie się  rozwiązania techniczne, w tym urządzenia teleinformatyczne i współpracujące z nimi narzędzia programowe, umożliwiające indywidualne porozumiewanie się na odległość przy wykorzystaniu transmisji danych między systemami teleinformatycznymi. Ustawodawca zrezygnował z kazuistycznej definicji środków komunikacji elektronicznej, wskazując jedynie jako przykład pocztę elektroniczną.  Warto pamiętać, że treści  orzecznictwa sądowego  wynika, iż faks nie można uznać za środek komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną (tak wskazał WSA w Warszawie w wyroku z dnia 05.12.2006 r., III SA/Wa 1836/06.

Obowiązek korzystania  z środków komunikacji elektronicznej  dotyczy  w szczególności składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu,  oświadczeń, w tym oświadczenia składanego w formie jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia (JEDZ), sporządzonego zgodnie z wzorem standardowego formularza określonego w rozporządzeniu wykonawczym Komisji Europejskiej.

Wymagania techniczne i organizacyjne użycia środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia są uregulowane przepisami  rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2017 r. w sprawie użycia środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego oraz udostępniania i przechowywania dokumentów elektronicznych (Dz.U. z 2016 r., poz. 1320).  Przepisy rozporządzenia będą miały zastosowanie do postępowań o udzielenie zamówienia publicznego wszczętych od dnia 18  października 2018 r. z wyjątkiem przepisów dotyczących składania oświadczenia JEDZ, które stosuje się od dnia 18 kwietnia 2018 r.

Od dnia 18 kwietnia 2018 r. wykonawcy w postępowaniach powyżej progów unijnych są zobowiązani składać, a Zamawiający przyjmować Jednolity Europejski Dokument Zamówienia (JEDZ) wyłącznie w formie elektronicznej, opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym. W postępowaniach poniżej progów unijnych wykonawcy w dalszym ciągu składają oświadczenia o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu i braku podstaw do wykluczenia. Dla nich, tak jak dotychczas, obowiązuje forma pisemna. Oświadczenia nadal więc będą składane na papierze i dołączane do oferty lub wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu.

Jak wskazał Urząd Zamówień Publicznych w Instrukcji składania JEDZ  jednym z dopuszczalnych środków komunikacji elektronicznej  jest poczta elektroniczna. Złożenie JEDZ przez wykonawcę za pośrednictwem poczty elektronicznej po 18 kwietnia 2018 r. będzie więc równoznaczne z jego złożeniem przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, a tym samym będzie stanowiło wykonanie dyspozycji art. 10a ust. 1 ustawy Pzp. W praktyce w okresie od 18 kwietnia do 18 października 2018 r.  oferta lub wniosek o dopuszczenie do udziału w przetargu będą składane w formie pisemnej, a JEDZ przesyłany na skrzynkę e-mail. Co istotne, JEDZ będzie musiał dotrzeć do urzędu przed upływem terminu otwarcia ofert.

Zgodnie z wytycznymi UZP plik JEDZ powinien być nie tylko podpisany kwalifikowanym podpisem, ale również zaszyfrowany. Ma to chronić przed nieuprawnionym dostępem zamawiającego do danych, których nie powinien poznać przed otwarciem ofert. Dlatego też hasło, które zabezpiecza plik, wykonawca wskazuje w ofercie złożonej w formie pisemnej.

Należy zwrócić uwagę, że  złożenie JEDZ wraz z ofertą na nośniku danych (np. CD, pendrive) nie stanowi jego złożenia przy użyciu środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną.

Oświadczenie JEDZ oraz od dnia 18 października 2018 r. oferty, wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu powinny zostać opatrzone podpisem elektronicznym opartym na kwalifikowanym certyfikacie (wydanym w jednym państwie członkowskim). Kwalifikowany podpis elektroniczny wykonawca może zakupić u jednego z podmiotów świadczących usługi certyfikacyjne. Podmioty te wpisane są do rejestru prowadzonego przez Narodowe Centrum Certyfikacji (https://www.nccert.pl/uslugi.htm). Usługi certyfikacyjne są odpłatne, a wysokość opłat określają poszczególne podmioty świadczące te usługi.

Elektronizacja zamówień publicznych obejmuje również  wdrożenie przez  Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii, Urząd Zamówień Publicznych oraz Ministerstwo Cyfryzacji platformy zakupowej  niezbędnej od strony technicznej do realizacji zamówień publicznych w formie elektronicznej.

Przewidując jednak, iż do dnia 18 października 2018 r. pełne wdrożenie kompleksowego rozwiązania pozwalającego na profesjonalne i w pełni zautomatyzowane prowadzenie całego procesu udzielenia zamówienia publicznego łącznie z jego monitoringiem (wdrożenie centralnej Platformy e-Zamówień i Portali e-Usług) może okazać się niemożliwe, podjęte zostały działania zmierzające do udostępnienia  nieodpłatnego rozwiązania umożliwiającego komunikację elektroniczną między zamawiającym i  wykonawcami. Wdrażanym rozwiązaniem jest  przygotowanie  Miniportalu e-Zamówień. Powyższe rozwiązanie będzie funkcjonować do momentu pełnego wdrożenia modelu docelowego czyli Platformy e-Zamówień i Portali e-Usługi, co przewidywane jest do końca 2019 r. W komunikacie Urzędu Zamówień Publicznych brak jest informacji, czy i w jakim ewentualnie zakresie Miniportal będzie zapewniać funkcjonalności pozwalające na przechowywania dokumentów elektronicznych. Wydaje się, że w tym obszarze zamawiający będą musieli zapewnić niezbędne rozwiązania we własnym zakresie, aby sprostać niemałym wymaganiom dotyczącym reguł elektronicznej archiwizacji.

Warto podkreślić, że elektronizacja wprowadzona od dnia 18 października 2018 r nie będzie  pełna. Obecnie Urząd Zamówień Publicznych wspólnie z Ministerstwem Przedsiębiorczości i Technologii opracowują projekt regulacji prawnych pozwalających na  przesunięcie w czasie elektronizacji zamówień w zakresie postępowań o udzielenie zamówienia publicznego o wartości poniżej progów UE. Projektowane zmiany zakładają przesunięcie obowiązku wprowadzenia w tych postępowaniach komunikacji przy użyciu środków komunikacji elektronicznej do końca 2019 r. Wiele wskazuje więc na to, że od 18 października 2018 r. elektronizacją objęte zostaną tylko postępowania „w progu unijnym”.

 Autor:  

Dorota Fidala - radca prawny

Kancelaria CWW reprezentuje pochodzącą z Kuby Jacqueline Laza Carrera w głośnej sprawie związanej naruszeniem nietykalności cielesnej na tle rasowym.

Pokrzywdzona wracając z pracy, została zaczepiona przez grupę mężczyzn i opluta z powodu odmiennego koloru skóry. W dniu 22 czerwca 2018 r. sąd we Wrocławiu wydał wyrok skazujący sprawcę za dopuszczenie się naruszenia nietykalności cielesnej na tle rasowym.

Wyrok jest nieprawomocny.

http://www.gazetawroclawska.pl/wiadomosci/a/z-powodow-rasistowskich-oplul-kubanke-jest-wyrok-sadu,13280906/

W dniu 30 kwietnia 2018 r. weszła w życie tzw. „Konstytucja biznesu” tj. pakiet ustaw regulujących zasady prowadzenia działalności gospodarczej oraz prawa przedsiębiorców.

W ramach pakietu istotne znaczenie ma ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Przepisy wprowadzające ustawę Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej (Dz.U. z 2018 r. poz. 650), która dokonała istotnych zmian w obowiązujących przepisach prawa. Zmiany te objęły również przepisy kodeksu cywilnego regulujące instytucję prokury.

Z chwilą wejścia w życie Przepisów wprowadzających podmioty prowadzące działalności gospodarczą, na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej („CEIDG”) uzyskały możliwość ustanawiania prokurenta.  W dotychczas obowiązującym stanie prawnym uprawnienie to zarezerwowane było tylko dla podmiotów zarejestrowanych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sadowego.

Prokura jest szczególnym pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do CEiDG albo do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Prokurent jest uprawniony do dokonywania w imieniu przedsiębiorcy czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, które obejmuje umocowanie  do wszystkich czynności, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.  Z mocy prawa prokurent nie jest uprawniony do dokonania takich czynności jak zbycie przedsiębiorstwa, oddanie go do czasowego korzystania, zbycie lub obciążenie nieruchomości oraz ustanowienie  innego prokurenta. Przedsiębiorcy wpisani do CEiDG mogą ustanowić więcej niż jednego prokurenta.

Postulat rozszerzenia możliwości ustanawiania prokury także przez osoby prowadzące działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG zgłaszany był przez organizacje zrzeszające przedsiębiorców, a jego uwzględnienie w znaczącym stopniu może ułatwić prowadzenie tej działalności. Wynika to z faktu, że prokurent jest upoważniony z mocy samej ustawy do dokonywania wszystkich czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Osoba taka posiada pełne umocowanie do zastępowania przedsiębiorcy w relacjach z partnerami biznesowymi a także wobec organów administracji publicznej czy sądów. Prokurent, którego umocowania nie można ograniczyć w stosunku do osób trzecich, może zatem stanowić realne odciążenie i zastępstwo przedsiębiorcy, chociaż poprzez umożliwienie mu załatwienia wszelkich czasochłonnych formalności w urzędach. Wpis prokury odbywa się za pośrednictwem portalu CEIDG i jest bezpłatny. Wpis prokury do CEIDG nie wymaga złożenia dokumentu ustanowienia prokury w formie pisemnej. 

W zakresie reprezentacji przedsiębiorcy przed organami administracji publicznej dodatkowe ułatwienie wprowadziła ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy, również wchodząca w skład „Konstytucji biznesu”. Ustawa ta wyłączyła stosowanie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego w zakresie obowiązku składania do akt sprawy oryginału pełnomocnictwa, w tym prokury. W obecnym stanie prawnym wystarczy, że podanie lub wniosek do organu administracji publicznej zostanie podpisane przez prokurenta ze wskazaniem, iż reprezentuje on przedsiębiorcę. Po otrzymaniu takiego podania lub wniosku organ administracji publicznej z urzędu potwierdza w CEIDG upoważnienie pełnomocnika lub prokurenta do prowadzenia sprawy w imieniu przedsiębiorcy. Brak obowiązku składania dokumentów potwierdzających udzielenie prokury przekłada się również na brak obowiązku uiszczania opłaty skarbowej od tej czynności.

Niestety powyższa regulacja nie dotyczy spraw prowadzonych na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej i ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej. Wyłączenie to nie znajduje przekonywującego wyjaśnienia i należy mieć nadzieję, że ustawodawca rozszerzy moc wpisu prokury do CEIDG także i na te postępowania.

Ustanowienie prokury przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą pozwala również na zapewnienie ciągłości prowadzenia działalności gospodarczej w przypadku śmierci przedsiębiorcy. Przepisy kodeksu cywilnego przewidują bowiem, że prokura nie wygasa w przypadku śmierci przedsiębiorcy który ją ustanowił pozwala to na kontynuacje działalności do czasu uregulowania kwestii związanych z sukcesją.

Autor:

Łukasz Piętak - radca prawny

28 maja 2018 r. Prezydent podpisał ustawę z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy- Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, zakładającą m.in. zmiany terminów przedawnienia roszczeń. Proponowane zmiany są istotne zarówno z punktu widzenia dłużników jak i wierzycieli.

Skrócone terminy przedawnienia roszczeń

Celem nowych rozwiązań jest przede wszystkim skrócenie podstawowych terminów przedawnienia. W ustawie zmieniającej m.in. Kodeks cywilny w art. 118 k.c. przewidziano krótszy ogólny termin przedawnienia roszczeń (6 lat), przy pozostawieniu regulacji, zgodnie z którą dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej termin przedawnienia wynosi trzy lata. Jak wskazuje się w uzasadnieniu projektu ustawy za skróceniem ogólnego terminu przedawnienia roszczeń przemawia przede wszystkim potrzeba zmobilizowania stron stosunków prawnych do szybszego kształtowania stanów faktycznych w sposób zgodny ze stanem prawnym. Projektowane rozwiązanie ma mieć charakter dyscyplinujący strony stosunków prawnych.

Nowelizacja zakłada również zmianę art. 125 k.c.- przepis przewiduje, że roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo przed sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd, przedawnia się z upływem sześciu lat. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenie okresowe należne w przyszłości przedawnia się z upływem trzech lat.

Nowy sposób obliczania terminów

Ważną zmianą jest także to, że w art. 118 k.c. przewidziano odmienny, niż dotychczas, sposób liczenia upływu terminu przedawnienia. Bieg terminu przedawnienia kończy się z upływem ostatniego dnia roku kalendarzowego. Przy proponowanym liczeniu terminy przedawnienia zostaną w istocie nieco wydłużone (o czas do końca roku kalendarzowego). W związku z tym, w końcowej części nowego przepisu zamieszczono zastrzeżenie, że reguła ta nie będzie dotyczyć terminów przedawnienia krótszych niż dwa lata. Jak podkreślono w uzasadnieniu do projektu ustawy, przyjęcie końca terminu przedawnienia na koniec roku kalendarzowego wydłużałoby w tych przypadkach ponad potrzebę krótkie terminy przedawnienia wynikające z przepisów szczególnych.

Sytuacja konsumentów

Kolejną istotną nowością jest wprowadzenie odrębnych reguł dotyczących przedawnienia roszczeń przysługujących przeciwko konsumentom (art. 117 § 2¹ k.c. oraz art. 117¹ k.c.). Będą one przepisami szczególnymi w stosunku do ogólnych regulacji. Zmiany te są fundamentalne, gdyż zaostrzają reżim przedawnienia roszczeń przysługujących przedsiębiorcom wobec konsumentów poprzez związanie z upływem terminu przedawnienia – z mocy samego prawa – skutku w postaci niemożliwości skutecznego zaspokojenia roszczenia. Takie rozwiązanie przyznaje sądom uprawnienie do stwierdzenia przedawnienia na korzyść konsumenta niezależnie od tego, czy konsument taki zarzut przedawnienia podniósł. Za wprowadzeniem takiej regulacji ma przemawiać potrzeba zapewnienia konsumentowi, jako słabszej stronie stosunku prawnego, niezbędnej ochrony. Z drugiej zaś strony rozwiązanie takie ma mieć charakter dyscyplinujący uprawnionego – potencjalne zagrożenie skutkami przedawnienia już z mocy samej ustawy, a nie w wyniku podniesienia zarzutu, ma zmobilizować  przedsiębiorcę, aby wykonał swoje prawo podmiotowe, poprzez realizację przysługującego mu roszczenia w określonym terminie, doprowadzając w ten sposób do zgodności stanu faktycznego z obowiązującym prawem.

W wyjątkowych przypadkach sąd będzie mógł, po rozważeniu interesów obu stron, nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, jeżeli wymagać tego będą względy słuszności. Sąd powinien przy tym rozważyć w szczególności: długość terminu przedawnienia, długość okresu od upływu przedawnienia do chwili dochodzenia roszczenia oraz charakter okoliczności, które spowodowały niedochodzenie roszczenia przez uprawnionego, w tym wpływ zachowania zobowiązanego na opóźnienie uprawnionego w dochodzeniu roszczenia (art. 117¹ § 2 k.c.). Podkreślenia wymaga to, że powyższe prawo nieuwzględnienia zarzutu przedawnienia nie będzie przysługiwać sądom w odniesieniu do roszczeń przysługujących przeciwko przedsiębiorcom, a znajdzie zastosowanie jedynie w odniesieniu do roszczeń dochodzonych przeciwko konsumentom.

Przepisy przejściowe

Na koniec warto wspomnieć o przepisach przejściowych. Zgodnie z proponowanymi przepisami, do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie  ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, stosuje się od tej chwili przepisy o przedawnieniu określone w tej ustawie. Jeżeli zgodnie z nowymi przepisami k.c. termin przedawnienia jest krótszy niż według przepisów dotychczasowych, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się z dniem wejścia w życie ustawy. Jeżeli jednak przedawnienie rozpoczęte przed dniem wejścia w życie ustawy nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu. Natomiast w przypadku konsumentów, terminy przedawnienia przysługujących im roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, stosowane mają być dotychczasowe przepisy o terminach przedawnienia. Z kolei roszczenia przedawnione przysługujące przeciwko konsumentowi, co do których do dnia wejścia w życie ustawy nie podniesiono zarzutu przedawnienia, podlegają z tym dniem skutkom przedawnienia określonym w nowych przepisach.

Autor:

Joanna Kopania -Turek - radca prawny

W związku z dynamicznym rozwojem Kancelaria CWW poszukuje:

Prawnika / Aplikanta radcowskiego

Nr ref. Wr/CWW/06/18

Wymagania:

• aplikant I lub II roku aplikacji radcowskiej lub prawnik, który uzyskał pozytywny wynik z egzaminu na aplikację radcowską,
• minimum roczne doświadczenie w pracy w kancelarii prawnej,
• dobra znajomość języka angielskiego w mowie i piśmie,
• znajomość zagadnień z zakresu prawa gospodarczego, cywilnego oraz własności intelektualnej.

Mile widziane:

• znajomość zagadnień z zakresu ochrony danych osobowych.

Oferujemy:

• pracę w zespole radców prawnych,
• możliwość zdobycia cennego doświadczenia zawodowego,
• przyjemną atmosferę pracy.

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do dnia 20 czerwca 2018 roku, z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/06/18

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Dziękujemy za wszystkie nadesłane aplikacje. Jednocześnie informujemy, że skontaktujemy się z wybranymi osobami.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia na CV:

Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez CWW S. Cetera, M. Węgrzyn-Wysocka i Wspólnicy Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów sp. k. moich danych osobowych zawartych w cv dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji, zgodnie z artykułem 6 ust. 1 lit. a) Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 119, str. 1).

Z uwagi na nowelizację ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym i innych ustaw, przedsiębiorcy muszą zmienić swoje dotychczasowe nawyki, związane z obowiązkiem przesyłania sprawozdań rocznych do Krajowego Rejestru Sądowego, albowiem od 1 października 2018 roku, dokumenty takie jak sprawozdania finansowe, odpis uchwały o zatwierdzeniu sprawozdań, podziale zysku lub pokryciu strat czy też sprawozdania z działalności będą składane do Sądu rejestrowego w formie elektronicznej i podpisane profilem ePUAP lub bezpiecznym podpisem elektronicznym.

e-Podpis pod dokumentami może złożyć co najmniej jedna osoba fizyczna, której numer PESEL jest ujawniony w Rejestrze Sądowym, a więc chodzi tu w szczególności o wspólników uprawnionych do reprezentacji spółki osobowej, oraz osoby wpisane jako członek organu, uprawniony do reprezentowania spółki kapitałowej (ponadto także syndyk albo likwidator).

Dzięki tej zmianie przedsiębiorcy nie będą musieli przesyłać sprawozdań równolegle do urzędu Skarbowego i Sądu Rejestrowego, albowiem dokumenty złożone do KRS będą automatycznie przekazywane do Centralnego Rejestru Danych Podatkowych w wersji elektronicznej.

W okresie przejściowym, tj. od 15 marca 2018 roku do 30 września 2018 roku dopuszcza się sporządzenie sprawozdania w formie tradycyjnej (papierowej), przy czym należy utworzyć jego elektroniczną wersję, poprzez jego zeskanowanie i ostatecznie taki dokument (również opatrzony e-Podpisem) należy wysłać do Rejestru Sądowego, korzystając z funkcji „Bezpłatne składanie dokumentów finansowych” na portalu Ministerstwa Sprawiedliwości (https://ekrs.ms.gov.pl/rdf/rd/).

Elektroniczny system składania sprawozdań finansowych nie jest jedyną nowością, którą wprowadza opisywana na występie nowelizacja, gdyż od 9 kwietnia 2018 roku powstało Centralne Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych (CREWAN), które stanowi elektroniczny zbiór wypisów i wyciągów z aktów notarialnych. CREWAN ma w przyszłości usprawnić procedurę składania wniosków do KRS, których podstawą wpisu miałyby być właśnie akty notarialne. Co istotne, za umieszczenie aktu notarialnego w tym rejestrze należy uiścić opłatę, jednak nie może być ona większa niż opłata za wypis aktu notarialnego w formie papierowej.

Dodatkowo nowelizacja wprowadziła obowiązek uzupełnienia w Rejestrze Sądowym adresów do doręczeń członków upoważnionych do reprezentacji spółki, chodzi zatem o członków zarządu, prokurentów czy likwidatorów. Tutaj również funkcjonują przepisy przejściowe, które regulują proces uzupełnienia Rejestru o powyższe dane. Tym samym, w przypadku gdy w chwili wejścia w życie ustawy, przed Sądem Rejestrowym toczy się jakieś postępowanie o ujawnienie wpisu dotyczącego reprezentacji spółki, wnioskodawca zostanie wezwany do uzupełnienia adresów reprezentantów, jeżeli wcześniej te dane nie zostały uzupełnione. Ostatecznie, jeżeli nie ma takich spraw w toku, przedsiębiorca będzie zobligowany do podania tych informacji przy okazji składania najbliższego wniosku do KRS, nie później jednak niż w ciągu 18 miesięcy od wejścia w życia nowelizacji.

Nie można też przemilczeć zmiany polegającej na dodanym w art. 24 ustępie 1a , który stanowi, że „w uzasadnionych przypadkach, w razie stwierdzenia, że osoba prawna nie posiada organu uprawnionego do reprezentowania lub w składzie tego organu zachodzą braki uniemożliwiające jej działanie, sąd rejestrowy, wyznaczając odpowiedni termin, może wezwać obowiązanych do powołania lub wyboru tego organu do wykazania, że organ został powołany lub wybrany albo że braki w jego składzie zostały usunięte”. W konsekwencji Sądy Rejestrowe, pod rygorem zastosowania grzywny, mogą przymusić wspólników spółki do powołania organów upoważnionych do jej reprezentacji (gdy dotychczas nie zostały powołane, bądź w sytuacji gdy w ich składach zaistnieją braki).

Z uwagi na nowelizację ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym i innych ustaw, przedsiębiorcy muszą zmienić swoje dotychczasowe nawyki, związane z obowiązkiem przesyłania sprawozdań rocznych do Krajowego Rejestru Sądowego, albowiem od 1 października 2018 roku, dokumenty takie jak sprawozdania finansowe, odpis uchwały o zatwierdzeniu sprawozdań, podziale zysku lub pokryciu strat czy też sprawozdania z działalności będą składane do Sądu rejestrowego w formie elektronicznej i podpisane profilem ePUAP lub bezpiecznym podpisem elektronicznym.

e-Podpis pod dokumentami może złożyć co najmniej jedna osoba fizyczna, której numer PESEL jest ujawniony w Rejestrze Sądowym, a więc chodzi tu w szczególności o wspólników uprawnionych do reprezentacji spółki osobowej, oraz osoby wpisane jako członek organu, uprawniony do reprezentowania spółki kapitałowej (ponadto także syndyk albo likwidator).

Dzięki tej zmianie przedsiębiorcy nie będą musieli przesyłać sprawozdań równolegle do urzędu Skarbowego i Sądu Rejestrowego, albowiem dokumenty złożone do KRS będą automatycznie przekazywane do Centralnego Rejestru Danych Podatkowych w wersji elektronicznej.

W okresie przejściowym, tj. od 15 marca 2018 roku do 30 września 2018 roku dopuszcza się sporządzenie sprawozdania w formie tradycyjnej (papierowej), przy czym należy utworzyć jego elektroniczną wersję, poprzez jego zeskanowanie i ostatecznie taki dokument (również opatrzony e-Podpisem) należy wysłać do Rejestru Sądowego, korzystając z funkcji „Bezpłatne składanie dokumentów finansowych” na portalu Ministerstwa Sprawiedliwości (https://ekrs.ms.gov.pl/rdf/rd/).

Elektroniczny system składania sprawozdań finansowych nie jest jedyną nowością, którą wprowadza opisywana na występie nowelizacja, gdyż od 9 kwietnia 2018 roku powstało Centralne Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych (CREWAN), które stanowi elektroniczny zbiór wypisów i wyciągów z aktów notarialnych. CREWAN ma w przyszłości usprawnić procedurę składania wniosków do KRS, których podstawą wpisu miałyby być właśnie akty notarialne. Co istotne, za umieszczenie aktu notarialnego w tym rejestrze należy uiścić opłatę, jednak nie może być ona większa niż opłata za wypis aktu notarialnego w formie papierowej.

Dodatkowo nowelizacja wprowadziła obowiązek uzupełnienia w Rejestrze Sądowym adresów do doręczeń członków upoważnionych do reprezentacji spółki, chodzi zatem o członków zarządu, prokurentów czy likwidatorów. Tutaj również funkcjonują przepisy przejściowe, które regulują proces uzupełnienia Rejestru o powyższe dane. Tym samym, w przypadku gdy w chwili wejścia w życie ustawy, przed Sądem Rejestrowym toczy się jakieś postępowanie o ujawnienie wpisu dotyczącego reprezentacji spółki, wnioskodawca zostanie wezwany do uzupełnienia adresów reprezentantów, jeżeli wcześniej te dane nie zostały uzupełnione. Ostatecznie, jeżeli nie ma takich spraw w toku, przedsiębiorca będzie zobligowany do podania tych informacji przy okazji składania najbliższego wniosku do KRS, nie później jednak niż w ciągu 18 miesięcy od wejścia w życia nowelizacji.

Nie można też przemilczeć zmiany polegającej na dodanym w art. 24 ustępie 1a , który stanowi, że „w uzasadnionych przypadkach, w razie stwierdzenia, że osoba prawna nie posiada organu uprawnionego do reprezentowania lub w składzie tego organu zachodzą braki uniemożliwiające jej działanie, sąd rejestrowy, wyznaczając odpowiedni termin, może wezwać obowiązanych do powołania lub wyboru tego organu do wykazania, że organ został powołany lub wybrany albo że braki w jego składzie zostały usunięte”. W konsekwencji Sądy Rejestrowe, pod rygorem zastosowania grzywny, mogą przymusić wspólników spółki do powołania organów upoważnionych do jej reprezentacji (gdy dotychczas nie zostały powołane, bądź w sytuacji gdy w ich składach zaistnieją braki).

Magdalena Kirchniawy
aplikant adwokacki 

W tegorocznym rankingu The Legal 500 EMEA 2018, nagradzającym najlepsze kancelarie prawne, Kancelaria CWW ponownie otrzymała rekomendację w dziedzinie energii i zasobów naturalnych, czym potwierdziła swoją ugruntowaną pozycję w tym obszarze.

Ponieważ praktyka energetyczna stanowi istotny obszar działalności Kancelarii CWW z zadowoleniem przyjmujemy, że prace naszego zespołu zostały po raz kolejny docenione przez rynek i ponownie uzyskaliśmy rekomendację potwierdzającą wysoką jakość merytoryczną naszych usług.

Wskazujemy, że zestawienie "THE LEGAL 500" oparte jest, w szczególności na opiniach klientów oraz projektach, w których Kancelaria CWW uczestniczyła jako doradca.

Z dniem 3 kwietnia 2018 roku weszła w życie nowa ustawa z dnia 8 grudnia 2017 roku  o Sądzie Najwyższym  (Dz.U. z 2018 r. poz. 5), która zastąpiła poprzednio obowiązującą ustawę z dnia 23 listopada 2002 roku o Sądzie Najwyższym.

Najistotniejszą zmianą, z punktu widzenia obywatela, wydaje się być wprowadzenie nowego środka kontroli prawomocnych orzeczeń sądowych w postaci tzw. skargi nadzwyczajnej, uregulowanej w art. 89 – 97 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 roku  o Sądzie Najwyższym.

Biorąc pod uwagę fakt, że omawiana instytucja cieszy się sporym zainteresowaniem obywateli (jak wynika  z informacji udostępnionych przez dział prasowy Prokuratury Krajowej,  jeszcze zanim nowe przepisy weszły w życie do samego Prokuratora Generalnego wpłynęło  75 wniosków, a w okresie od 3 do 18 kwietnia wpłynęło kolejnych 187 pism), a jednocześnie jest zagadnieniem kontrowersyjnym zdecydowaliśmy się przybliżyć państwu tę instytucję.

Przesłanki pozytywne wniesienia skargi nadzwyczajnej

Zgodnie z art. 89 § 1  ustawy z dnia 8 grudnia 2017 roku  o Sądzie Najwyższym skarga nadzwyczajna może być wniesiona od prawomocnego orzeczenia sądu powszechnego lub sądu wojskowego kończącego postępowanie w sprawie, jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia praworządności i sprawiedliwości społecznej, a ponadto:

1) orzeczenie narusza zasady lub wolności i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji,

2) orzeczenie w sposób rażący narusza prawo przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie,

3) zachodzi oczywista sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Co równie istotne, orzeczenie nie może być uchylone lub zmienione w trybie innych nadzwyczajnych środków zaskarżenia.

Przesłanki negatywne wniesienia skargi nadzwyczajnej

Stosownie do treści art. 90 § 1  ustawy z dnia 8 grudnia 2017 roku  o Sądzie Najwyższym skarga nadzwyczajna  w interesie tej samej strony od tego samego orzeczenia może być wniesiona tylko raz.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga fakt, że ustawa nie przewiduje wyjątków od powyższej zasady.

Ponadto skarga nadzwyczajna nie jest dopuszczalna:

1. od wyroku ustalającego nieistnienie małżeństwa,
2. od wyroku orzekającego unieważnienie małżeństwa albo rozwód, jeżeli choćby jedna ze stron po uprawomocnieniu się takiego orzeczenia zawarła związek małżeński,
3. od postanowienia o przysposobieniu,
4. w sprawach o wykroczenia i wykroczenia skarbowe

Dopuszczalne zarzuty

Biorąc pod uwagę fakt, że skarga nadzwyczajna jest środkiem komplementarnym względem skargi kasacyjnej to nie możne opierać się na zarzutach, które były przedmiotem rozpoznawania skargi kasacyjnej lub kasacji przyjętej do rozpoznania przez Sąd Najwyższy.

Podmioty uprawnione do wniesienia skargi nadzwyczajnej

Zgodnie z art. 89 § 2  ustawy z dnia 8 grudnia 2017 roku  o Sądzie Najwyższym Skargę nadzwyczajną może wnieść:

• Prokurator Generalny,
• Rzecznik Praw Obywatelskich oraz, ,
• Prezes Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej (w zakresie swojej właściwości)
• Rzecznik Praw Dziecka(w zakresie swojej właściwości),
• Rzecznik Praw Pacjenta(w zakresie swojej właściwości),
• Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego(w zakresie swojej właściwości),
• Rzecznik Finansowy(w zakresie swojej właściwości),
• Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców (w zakresie swojej właściwości),
• Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów(w zakresie swojej właściwości).

Z powyższego wynika, że skargi nadzwyczajnej nie można wnosić bezpośrednio, a jedynie za pośrednictwem wskazanych w ustawie podmiotów, co z kolei implikuje konieczność uprzedniego wystąpienia z prośbą o interwencję  do jednego z wymienionych wyżej organów, a samo złożenie skargi jest uzależnione od ich uznania.

Termin złożenia skargi

Skargę nadzwyczajną należy wnieść w terminie 5 lat od dnia uprawomocnienia się zaskarżonego orzeczenia, a jeżeli od orzeczenia została wniesiona kasacja albo skarga kasacyjna - w terminie roku od dnia ich rozpoznania.

Co istotne, niedopuszczalne jest uwzględnienie skargi nadzwyczajnej na niekorzyść oskarżonego wniesionej po upływie roku od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, a jeżeli od orzeczenia została wniesiona kasacja albo skarga kasacyjna - po upływie 6 miesięcy od dnia jej rozpoznania.

Natomiast jeżeli od uprawomocnienia się zaskarżonego orzeczenia upłynęło 5 lat, a orzeczenie wywołało nieodwracalne skutki prawne lub przemawiają za tym zasady lub wolności i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji, Sąd Najwyższy może ograniczyć się do stwierdzenia wydania zaskarżonego orzeczenia z naruszeniem prawa oraz wskazania okoliczności, z powodu których wydał takie rozstrzygnięcie.

Ponadto, stosownie do treści art. 115 § 1, w okresie 3 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy ( czyli od 3 kwietnia 2018 r.) istnieje możliwość wniesienia  skargi nadzwyczajnej także od prawomocnych orzeczeń kończących postępowanie w sprawach, które uprawomocniły się po dniu 17 października 1997 roku.

Nadchodzące zmiany

Podkreślenia wymaga fakt, że obecnie procedowana jest ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw. Jak wynika z informacji dotyczących przebiegu procesu legislacyjnego, udostępnionych  na stronie sejmowej, ustawa nowelizująca ustawę z dnia  8 grudnia 2017 roku  o Sądzie Najwyższym jest na etapie prac senackich. Oznacza to, że w niedalekiej przyszłości należy spodziewać się zmian w obecnie obowiązującej ustawie.

Projekt zawęża katalog podmiotów legitymowanych do wniesienia skargi od prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, które uprawomocniło się przed wejściem w życie ustawy, dając takie uprawnienie jedynie Prokuratorowi Generalnemu i Rzecznikowi Praw Obywatelskich.  

Co więcej, jeżeli uchylenie orzeczenia skutkowałoby naruszeniem międzynarodowych zobowiązań Rzeczypospolitej Polskiej wówczas – stosownie do proponowanych zmian - Sąd Najwyższy będzie musiał ograniczyć się do stwierdzenia wydania zaskarżonego  orzeczenia  z  naruszeniem  prawa  oraz  wskazania  okoliczności,  z powodu  których  wydał  takie  rozstrzygnięcie, chyba że  zasady lub wolności i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji będą przemawiać za wydaniem wyroku reformatoryjnego.

Podsumowanie

Nowa ustawa z dnia 8 grudnia 2017 roku  o Sądzie Najwyższym poprzez wprowadzenie instytucji skargi nadzwyczajnej daje obywatelom prawo do wystąpienia ze skargą nadzwyczajną do Sądu Najwyższego i tym samym pozwala na podważenie niesprawiedliwego – w ocenie obywatela- prawomocnego wyroku lub postanowienia.

Niemniej jednak, biorąc pod uwagę fakt, że wystąpienie z niniejszą skargą wymaga wcześniejszego wystąpienia z prośbą o interwencję do  legitymowanego podmiotu, a także że skarga nadzwyczajna  nie możne opierać się na zarzutach, które były przedmiotem rozpoznawania skargi kasacyjnej lub kasacji przyjętej do rozpoznania przez Sąd Najwyższy warto przed sformułowaniem skargi nadzwyczajnej skonsultować się z prawnikiem

Joanna Blichert
radca prawny

W dniu 1 marca 2018 r. Sejm przyjął nową ustawę o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, która następnie w dniu 28 marca 2018 r. została podpisana przez Prezydenta RP. Nowa ustawa, z wyjątkiem przepisów dotyczących gromadzenia informacji o beneficjentach rzeczywistych, wejdzie w życie w terminie 3 miesięcy do dnia ogłoszenia i zastąpi dotychczas obowiązującą ustawę z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Cel wprowadzenia nowej regulacji

Wprowadzenie nowej regulacji wynika z konieczności transpozycji do polskiego systemu prawnego przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę (UE) 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu i zmieniającej dyrektywę 2009/101/WE (COM(2016) 450 final) oraz znowelizowanych zaleceń Financial Action Task Force (FATF).

Jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy, w toku prac nad projektem uwzględniono również zalecenia kierowane pod adresem krajowego systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu przez Komitet Ekspertów ds. Oceny Środków Zapobiegania Praniu Pieniędzy i Finansowaniu Terroryzmu – MONEYVAL, zawarte w raporcie z przeprowadzonej w 2013 r. ewaluacji polskiego systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Natomiast celem nadrzędnym wprowadzenia nowej regulacji jest wypracowanie spójnej, unijnej polityki wobec państw trzecich, których systemy przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu wykazują znaczące braki.

Poszerzenie katalogu instytucji obowiązanych

Do najistotniejszych zmian względem poprzednio obowiązującej ustawy należy bez wątpienia zaliczyć poszerzenie katalogu instytucji obowiązanych do stosowania przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. W nowej ustawie status instytucji obowiązanej nadano  także przedsiębiorcom w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, niebędącym innymi instytucjami obowiązanymi, świadczącym usługi polegające m.in. na tworzeniu osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, w tym spółek, czy też pełnieniu funkcji lub umożliwianiu innej osobie pełnienia funkcji, członka zarządu spółki lub podobnej funkcji w stosunku do innych osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej. Ponadto, status instytucji obowiązanej przyznano również podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług w zakresie wymiany pomiędzy walutami wirtualnymi i środkami płatniczymi oraz przedsiębiorcom w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej prowadzącym działalność polegającą na udostępnianiu skrytek sejfowych, a także instytucjom pożyczkowym w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.

Modyfikacja zakresu obowiązków instytucji obowiązanych

Zmianie uległ także zakres, w jakim obowiązki instytucji obowiązanych spoczywają na stowarzyszeniach posiadających osobowość prawną, fundacjach oraz adwokatach, radcach prawnych, prawnikach zagranicznych oraz doradcach podatkowych.  W odniesieniu do stowarzyszeń i fundacji zakres obowiązków został ograniczony wyłącznie do przypadków przyjęcia lub dokonania płatności w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 000 euro.

Natomiast w stosunku do osób fizycznych wykonujących zawody prawnicze obowiązki związane z zapobieganiem praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu zostały ograniczone do czynności wykonywanych w odniesieniu do transakcji związanych z wysokim ryzykiem wykorzystania ich do celów prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. Katalog tych czynności został określony w art. 2 ust.1 pkt 14 lit. a-e nowej ustawy. Zgodnie z tym przepisem adwokaci, radcowie prawni, prawnicy zagraniczni, jak również doradcy podatkowi będą uznawani za instytucje obowiązane jeżeli świadczą na rzecz klienta pomoc prawną lub dokonują czynności doradztwa podatkowego w zakresie:

a) kupna lub sprzedaży nieruchomości, przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa,

b) zarządzania środkami pieniężnymi, instrumentami finansowymi lub innymi aktywami klienta,

c) zawierania umowy o prowadzenie rachunku bankowego, rachunku papierów wartościowych lub wykonywania czynności związanych z prowadzeniem tych rachunków,

d) wnoszenia wkładu do spółki kapitałowej lub podwyższenia kapitału zakładowego spółki kapitałowej,

e) tworzenia, prowadzenia działalności lub zarządzania spółkami kapitałowymi lub trustami.

Należy także zwrócić uwagę na fakt, że przepis ten nie dotyczy radców prawnych oraz prawników zagranicznych wykonujących zawód w ramach stosunku pracy lub służby w urzędach obsługujących organy administracji publicznej, innych państwowych lub samorządowych jednostkach organizacyjnych oraz w podmiotach innych niż spółki, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1–3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych.

Definicja legalna waluty wirtualnej

Nowa ustawa wprowadza także pierwszą definicję legalną waluty wirtualnej. W myśl art. 2 ust. 2 pkt 26 nowej ustawy pod pojęciem tym należy rozumieć cyfrowe odwzorowanie wartości, które nie jest:

a) prawnym środkiem płatniczym emitowanym przez NBP, zagraniczne banki centralne lub inne organy administracji publicznej,

b) międzynarodową jednostką rozrachunkową ustanawianą przez organizację międzynarodową i akceptowaną przez poszczególne kraje należące do tej organizacji lub z nią współpracujące,

c) pieniądzem elektronicznym w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych,

d) instrumentem finansowym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi,

e) wekslem lub czekiem

– oraz jest wymienialne w obrocie gospodarczym na prawne środki płatnicze i akceptowane jako środek wymiany, a także może być elektronicznie przechowywane lub przeniesione albo może być przedmiotem handlu elektronicznego.

Podsumowanie

Nowa regulacja wprowadza wiele istotnych zmian względem poprzednio obowiązującej ustawy. Na aprobatę zasługuje zapełnienie luki pojęciowej poprzez sprecyzowanie pojęcia wirtualnej waluty i objęcie jej zakresem nie tylko tzw. kryptowalut, ale także scentralizowanych walut wirtualnych. Pozytywnie należy także odnieść się do ograniczenia zakresu  obowiązków związanych z zapobieganiem praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu ciążących na osobach fizycznych wykonujących zawody prawnicze. Z drugiej strony, obawy budzi bardzo krótki, bowiem zaledwie trzymiesięczny, okres vacatio legis, który w konsekwencji może spowodować trudności dla instytucji obowiązanych w przygotowaniu się do rozległych zmian.

Monika Czechowska
asystent radcy prawnego

Od dnia 19 kwietnia 2018 r. zaczęła obowiązywać ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt (dalej u.o.z.) oraz ustawy - Kodeks karny. Ustawodawca zaostrzył dotychczasowe przepisy i wprowadził nowe regulacje dotyczące znęcania się nad zwierzętami. Wydaje się, że ta inicjatywa wychodzi naprzeciw nasilającym się głosom społecznym, opowiadającym się za zaostrzeniem konsekwencji wobec osób naruszających obowiązujące w tym zakresie prawo.

Przede wszystkim podkreślenia wymaga, że zwiększono najwyższą sankcję karną aż do 5 lat więzienia. W art. 35 ust. 1 i 1a u.o.z. wyłączono możliwość orzekania kary grzywny lub kary ograniczenia wolności, a karę pozbawienia wolności zaostrzono do lat 3 w przypadku zabicia, uśmiercenia zwierzęcia, dokonania uboju zwierzęcia z naruszeniem przepisów art. 6 ust. 1, art. 33 lub art. 34 ust. 1-4  u.o.z. lub znęcania się nad zwierzęciem. W przypadku działania sprawcy w/w czynów ze szczególnym okrucieństwem (art. 35 ust. 2 u.o.z.) zakreślono dolną granicę kary na 3 miesiące pozbawienia wolności i zwiększono górną granicę do właśnie 5 lat.

Dotychczasowo bardzo rzadko był orzekany zakaz posiadania zwierząt. Po zmianie przepisów została zwiększona możliwość orzeczenia zakazu posiadania wszelkich zwierząt albo określonej kategorii zwierząt jako środka karnego z 10 do 15 lat oraz obligatoryjne orzeczenie takiego środka, gdy sprawca działał ze szczególnym okrucieństwem. Również umarzając warunkowo postępowanie karne, sąd może orzec zakaz posiadania wszelkich zwierząt albo określonej kategorii zwierząt do lat 2.

Wydaje się, że zasadnym rozwiązaniem była również ingerencja w przepisy dotyczące osób, które popełniają takie przestępstwa w związku z wykonywaniem zawodu, prowadzeniem działalności lub wykonywaniem czynności wymagających zezwolenia, które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie, jako mających styczność ze zwierzętami nagminnie. Sąd ma możliwość (w przypadku przestępstwa, o którym mowa w art. 35  ust. 1 lub 1a u.o.z.) lub obowiązek (w przypadku przestępstwa, o którym mowa w art. 35  ust. 2 u.o.z.) orzeczenia wobec takich osób tytułem środka karnego (od 1 do 15 lat) zakaz:

1) wykonywania wszelkich lub określonych zawodów,

2) prowadzenia wszelkiej lub określonej działalności lub

3) wykonywania wszelkich lub określonych czynności wymagających zezwolenia

– które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie.

W ust. 5 art. 35  u.o.z. zmiana fakultatywnej nawiązki  na obligatoryjną w wysokości od 1.000 zł do 100.000 zł na wskazany cel związany z ochroną zwierząt, jako nieuchronna kara, miejmy nadzieję również pobudzi społeczeństwo do większego szacunku dla zwierząt.

Julita Śliwa

asystentka radcy prawnego

Dane biometryczne to dane osobowe takie jak cechy źrenicy, linie papilarne, cechy twarzy, geometria ręki itp. Zgodnie z art. 22(1) § 1 i 2 Kodeksu pracy pracodawca może żądać od pracownika podania następujących danych osobowych:

1. imię (imiona) i nazwisko;
2. imiona rodziców;
3. data urodzenia;
4. miejsce zamieszkania (adres do korespondencji);
5. wykształcenie;
6. przebieg dotychczasowego zatrudnienia;
7. inne dane osobowe pracownika, a także imiona i nazwiska oraz daty urodzenia dzieci pracownika, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy;
8. numer PESEL pracownika nadanego przez Rządowe Centrum Informatyczne Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (RCI PESEL).

Pracodawca może żądać podania innych danych osobowych niż określone w § 1 i 2, jeżeli obowiązek ich podania wynika z odrębnych przepisów (§ 4), a w zakresie nieuregulowanym w § 1-4 do danych osobowych, o których mowa w tych przepisach, stosuje się przepisy o ochronie danych osobowych (§ 5).

Zgodnie ze stanowiskiem Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, przedstawionym w decyzji z dnia 15 grudnia 2009 r., DIS/DEC-1261/46988/09, „dane osobowe pracowników, przetworzone do postaci zapisu cyfrowego (dane biometryczne w postaci sumy kontrolnej obrazów - liczby powstałej z przetworzenia odcisków palców), stanowią dane osobowe w rozumieniu przepisu art. 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.). W wyniku zestawienia sumy kontrolnej zarejestrowanej w systemie informatycznym z palcem pracownika przyłożonym do urządzenia skanującego, a także pozostałymi informacjami, możliwa jest identyfikacja tej osoby”.

Tym samym, żądanie innych danych osobowych pracownika, jakimi są jego dane biometryczne w tym linie papilarne, dopuszczalne jest wyłącznie, jeżeli przepis szczególny dopuszcza taką możliwość. Brak jest jednak takiej podstawy w odniesieniu do danych biometrycznym pracownika. Wobec powyższego, żądanie przekazania danych osobowych w postaci danych biometrycznych nie znajduje podstawy prawnej a tym samym nie jest dopuszczalne.

Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w treści wyroku Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 2008 r., I PK 37/08, zgodnie z którym „polecenie pracodawcy nakładające na pracownika obowiązek udzielenia informacji (danych osobowych) niewymienionych w art. 22[1] § 1 i 2 KP lub w odrębnych przepisach (art. 22[1] § 4 KP) jest niezgodne z prawem (art. 100 § 1 KP) i dlatego odmowa jego wykonania nie może stanowić podstawy rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 pkt 1 KP”.

Pozyskanie takich danych nie może również zostać sanowane przez udzielenie przez pracownika zgody na gromadzenie takich danych przez pracownika. Zgodnie z powołaną wyżej decyzją GIODO, „złożenie przez pracownika oświadczenia, którego treścią jest wyrażenie zgody na przetwarzanie danych osobowych w postaci linii papilarnych, nie stanowi przesłanki legalizującej przetwarzanie danych osobowych pracowników”.

Stanowisko takie potwierdza również orzecznictwo. Przykładowo powołać w tym zakresie można wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 września 2011 r., I OSK 1476/10, gdzie wskazano, iż „brak równowagi w relacji pracodawca - pracownik stawia pod znakiem zapytania dobrowolność w wyrażeniu zgody na pobieranie i przetworzenie danych osobowych (biometrycznych). Z tego względu ustawodawca ograniczył przepisem art. 22[1] ustawy z dnia 26 marca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) katalog danych, których pracodawca może żądać od pracownika. Uznanie faktu wyrażenia przez pracownika zgody na przetwarzanie jego danych (art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych - t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.) za okoliczność legalizującą pobranie od pracownika innych danych niż wskazane w art. 22[1] Kodeksu pracy stanowiłoby naruszenie tego przepisu Kodeksu pracy”.

Powyższe stanowisko o niedopuszczalności gromadzenia danych osobowych pracownika w postaci danych biometrycznych wywodzone jest z zasady proporcjonalności przetwarzania danych osobowych. Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 3) ustawy o ochronie danych osobowych, gromadzenie i przetwarzanie danych osobowych ma być adekwatne do celów, w jakich są przetwarzane.

W związku z powyższym, w powołanym już wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazano, iż „skoro zasada proporcjonalności wyrażona w art. 26 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie danych osobowych jest głównym kryterium przy podejmowaniu decyzji dotyczących przetwarzania danych biometrycznych, to stwierdzić należy, że wykorzystanie danych biometrycznych do kontroli czasu pracy pracowników jest nieproporcjonalne do zamierzonego celu ich przetwarzania”.

Podobne stanowisko prezentuje GIODO w powołanej wyżej decyzji, stwierdzając, iż „przetwarzanie danych biometrycznych z pewnością nie jest niezbędne dla osiągnięcia celu, jakim jest rejestracja czasu pracy. Czas pracy pracownika może być przez pracodawcę kontrolowany za pomocą innych środków, mniej ingerujących w prywatność osoby zatrudnionej”. 

Mając na względzie powyższe uznać należy, iż stosowanie przez pracodawcę urządzeń rejestrujących dane biometryczne pracowników jest w obecnym stanie prawnym niedopuszczalne.

Arkadiusz Bądel

radca prawny

Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2018 r. poz. 646, dalej jako „Prawo przedsiębiorców”) wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia  jej ogłoszenia tj. dnia 30 kwietnia 2018 r., z wyjątkiem art. 24 ust. 6, który wchodzi w życie z dniem 1 lutego 2019 r. Jednocześnie traci moc ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2017 r. poz. 2168).

Prawo przedsiębiorców określa najważniejsze prawa przedsiębiorcy oraz zasady prowadzenia działalności gospodarczej i jest podstawową regulacją wchodzącą w skład ustaw tworzących tzw. „Konstytucję biznesu”. Na „Konstytucję biznesu” składają się następujące nowe regulacje prawne:

• ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Przepisy wprowadzające ustawę Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej (Dz.U. z 2018 r. poz. 650),
• ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2018 r. poz. 646),
• ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców (Dz.U. z 2018 r. poz. 648),
• ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz.U. z 2018 r. poz. 647)
• ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2018 r. poz. 649).

Przyjęte ustawy, a także szereg znowelizowanych przepisów prawnych zawartych w licznych ustawach odrębnych ma w założeniu stanowić całościową i spójną regulację zasad wykonywania działalności gospodarczej w Polsce. W szczególności zmiany te mają się również przyczynić do stymulacji przedsiębiorczości poprzez wprowadzenie ułatwień dla przedsiębiorców rozpoczynających działalność.

Jedną z innowacji prawnych ustanowionych w tym celu jest tzw. „ulga na start” wprowadzona na mocy art. 18 Prawa przedsiębiorców. Obowiązująca od 30 kwietnia 2018 r. ulga zakresem podmiotowym obejmuje przedsiębiorców będących osobami fizycznymi, którzy podejmują działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmują ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia. Nadto, aby móc skorzystać z ulgi, podjęta działalność gospodarcza nie może być wykonywana na rzecz byłego pracodawcy, dla którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym przedsiębiorca wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej. Istotą, „ulgi na start” jest możliwość niepodlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej przez osoby spełniające powyższe kryteria podmiotowe. Oznacza to, że początkujący przedsiębiorca oraz przedsiębiorca podejmujący działalność gospodarczą po 5 latach od jej zawieszenia lub zakończenia będzie mógł być zwolniony z obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne przez pierwsze 6 miesięcy wykonywania działalności gospodarczej. Natomiast po tym okresie będzie mógł on skorzystać dodatkowo z ulgi tzw. „małego ZUS”, przez kolejne 24 miesiące obowiązującej na podstawie art. 18a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1778).

Warto jednak podkreślić, iż nie dotyczy to składek na ubezpieczenie zdrowotne, które pozostają obowiązkowe również dla przedsiębiorców korzystających z ulgi. Jako że niepodleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez pierwsze 6 miesięcy wykonywania działalności gospodarczej wiąże się z brakiem możliwości uzyskiwania z tego tytułu odpowiednich świadczeń właściwych dla danego ubezpieczenia społecznego, przedsiębiorca będzie mógł zrezygnować z uprawnienia „ulgi na start” poprzez dokonanie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych.

Aneta Mrozowska

asystentka radcy prawnego

Szanowni Państwo,

jest nam miło poinformować, iż w tegorocznym ogólnopolskim Rankingu Kancelarii Prawniczych gazety „Rzeczpospolita”, Kancelaria CWW osiągnęła 43 miejsce na 308 sklasyfikowanych Kancelarii. Utrzymaliśmy także pozycję wiodącej kancelarii prawniczej w regionie dolnośląskim i lubuskim.

Dodatkowo, Kancelaria CWW została wyróżniona w tegorocznym prestiżowym rankingu "THE LEGAL 500”, uzyskując tym samym rekomendację w dziedzinie energii i zasobów naturalnych na rok 2018. "THE LEGAL 500" jest to zestawienie kancelarii prawniczych oparte na rekomendacjach Klientów Kancelarii oraz innych firm prawniczych. Seria Legal 500 jest powszechnie uznawana za największy na świecie poradnik prawny.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE zwane dalej „RODO”lub „Rozporządzenie” weszło w życie 25 maja 2016 roku, zacznie je dnak obowiązywać 25 maja 2018 roku. Tak odległy okres vacatio legis spowodowany jest wielością zmian oraz potrzebnym odpowiednio długim okresem na wdrożenie unijnych rozwiązań do polskiego systemu prawnego oraz właściwego dostosowania infrastruktury informatycznej.

Bez wątpienia RODO przynosi przełomowe zmiany, wzmacniając dotychczasowe rozwiązania w obszarze ochrony danych osobowych. Do przestrzegania przepisów Rozporządzenia mają przyczynić się dotkliwe kary pieniężne, które będą nakładane na administratorów danych.

Restrykcyjne obszary ochrony danych

RODO ustanawia definicję danych osobowych i tak zgodnie z art.4 Rozporządzenia dane osobowe oznaczają informacje o możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej, opierając się na: imieniu i nazwisku, danych o lokalizacji, fizjologii, genetyce itp. Jest to więc wszystko to, co pozwala określić daną jednostkę na podstawie jej cech indywidualnych. Unijne rozporządzenie poddaje ochronie linie papilarne, wzór siatkówki, adres IP komputera oraz dane o stanie zdrowia – fizycznego i psychicznego,  zbierane w kartotece medycznej. Przepisy stoją na straży ochrony informacji o pochodzeniu rasowym lub etnicznym, poglądów politycznych, przynależności do związków zawodowych oraz wyroków.

Do najważniejszych zasad zgodnie z art. 5 ust.  1 lit. a Rozporządzenia należą: zgodność z prawem, rzetelność i przejrzystość. Dane mogą być zbierane w konkretnych, wyraźnych i prawnie uzasadnionych celach. Warunkiem ich gromadzenia jest wystąpienie jednej z przesłanek: wyrażenie zgody przez osobę, której dotyczą, obowiązek prawny nałożony na administratora, niezbędność do ochrony interesów adresata, realizacja zadania o interesie publicznym lub ochrona praw i wolności adresata. Przetwarzanie ich w celach archiwalnych, interesie publicznym, do badań naukowych lub historycznych oraz celów statystycznych stanowi wyjątek i nie jest niezgodne z celem ochrony danych osobowych. Brak udowodnienia przy przetwarzaniu danych osobowych chociażby jednej z tych zasad spowoduje,że administrator danych naruszy przepisy RODO.

W jaki sposób można pozyskać informacje o swoich danych? Zgodnie z art. 12 ust.3 Administrator bez zbędnej zwłoki w terminie miesiąca od otrzymania żądania udziela osobie, której dane dotyczą informacji. Jeśli sprawa ma charakter skomplikowany jest możliwość przedłużenia tego terminu do 2 miesięcy. Pozyskanie takich informacji jest wolne od opłat, chyba że było to ewidentnie nieuzasadnione, lecz obowiązek dowodu spoczywa na administratorze.

Transformacja organu nadzorczego

W Polsce organem czuwającym nad przestrzeganiem przepisów RODO będzie Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, który zastąpi dotychczasowego Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych. Będzie miał działać w sposób niezależny, zostanie mu przyznana kompetencja do przeprowadzania planowych i niezapowiedzianych kontroli naruszenia ochrony danych osobowych. Prezes udzieli właścicielom danych – na ich żądanie – informacji dotyczących przysługujących im praw, ma też możliwość wglądu w pracę administratorów i podmiotów przetwarzających dane osobowe, w przypadku stwierdzenia naruszeń przepisów rozporządzenia może wszcząć odpowiednie postępowanie. Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych będzie mógł też wnieść do sądu/trybunału sprawę o naruszenie przepisów dotyczących  przetwarzania danych, wszcząć lub uczestniczyć w postępowaniu sądowym w celu wyegzekwowania stosowania tychże przepisów.

Istotne novum stanowi „prawo do bycia zapomnianym”. W myśl art.17 RODO osoba, której dane dotyczą ma prawo żądania niezwłocznego usunięcia danych jej dotyczących, co czyni administrator bez zbędnej zwłoki. Administrator na podstawie art. 19 RODO, ma obowiązek poinformowania o usunięciu danych każdego odbiorcę któremu ujawnił dane, chyba że wymagałoby to niewspółmiernie dużego wysiłku. W tej sytuacji administrator informuje osobę której dane dotyczą o tych odbiorcach. Dane muszą być usunięte też u wszystkich administratorów przetwarzających te dane w ramach umów pomiędzy sobą, jak i wszystkich istniejących kopii tych danych.

Rozporządzenie przewiduje środki odwoławcze. Zgodnie z art.21 RODO osoba, której dane dotyczą może wnieść sprzeciw wobec wykorzystywania jej danych do prowadzenia marketingu bezpośredniego.
Zgodnie z art.77 każda osoba, której dane dotyczą może wnieść skargę do organu nadzorczego, gdy sądzi że przetwarzanie jej danych narusza RODO. Każdy, kto poniósł szkodę majątkową wynikiem naruszenia RODO ma prawo do odszkodowania od administratora za poniesioną szkodę. Administrator nie ponosi odpowiedzialności, jeśli wykaże że nie ponosi winy za zdarzenie, które doprowadziło do powstania szkody.

Ważne będą dokładnie 72 godziny. W myśl art. 33 RODO dokładnie 72 godziny będzie miał przedsiębiorca na zgłoszenie, że doszło do naruszenia danych z jego bazy, o czym informuje on Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych oraz wszystkie osoby, których dane wyciekły. W przypadku niemożliwości poinformowania każdej z osób indywidualnie, konieczne będzie umieszczenie publicznie dostępnej informacji o naruszeniu, która będzie mogła dotrzeć do wszystkich jej adresatów. W takiej sytuacji będzie trzeba poinformować o ryzykach wycieku danych oraz możliwościach zminimalizowania tych szkód. Możliwe będzie wydłużenie terminu 72 godzin w sytuacjach nadzwyczajnych. Pojęcie zawiadomienia bez zbędnej zwłoki rozpatrywane będzie ze względu na charakter i wagę naruszenia ochrony danych. W razie nieprzekazania przez administratora informacji o naruszeniu, będą grozić mu surowe kary, z wyjątkiem jeśli jest w stanie wykazać zgodnie z zasadą rozliczalności, że jest mało prawdopodobne, by naruszenie to mogło powodować ryzyko naruszenia praw osób fizycznych.

Pojawi się także nowy organ w postaci Inspektora Ochrony Danych. Będzie to mogła być osoba z personelu administratora, ale również osoba wykonująca zadania na podstawie umowy o świadczenie usług. Inspektor podlegać będzie bezpośrednio najwyższemu kierownictwu administratora. Zobowiązany będzie do: monitorowania przestrzegania RODO, przeprowadzania szkoleń i audytów oraz minimalizowania ryzyka działań niepożądanych. Rozporządzenie przewiduje obligatoryjne wyznaczenie inspektora w sytuacji gdy działalność administratora polega na przetwarzaniu na dużą skalę danych osobowych szczególnych kategorii, jak np.: danych o wyrokach skazujących za przestępstwa.

Konkluzje dla przedsiębiorstw

RODO wnosi bez wątpienia szereg rewolucyjnych zmian dla przedsiębiorstw, które będą musiały skoordynować swój wewnętrzny system funkcjonowania poprzez transparentne przydzielenie konkretnych zadań konkretnym osobom, wdrożyć odpowiednio bezpieczne systemy informatyczne, stawiać na jakość i przejrzystość prowadzonej dokumentacji oraz korzystać z możliwości szkoleń, które pozwolą zminimalizować ryzyko potencjalnego błędu. Jest to wielkie wyzwanie, ale bezwzględnie potrzebne w czasach tak prężnie postępującej cyfryzacji.

Aleksandra Pinkas
prawnik

22 lutego weszła w życie ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 317). Ustawa ta jest kolejnym krokiem do wdrożenia do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/94/UE z dnia 22 października 2014 r. w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych.

Elektromobilność jest priorytetowy cel obecnego rządu

Założeniem jest, by poprzez kładzenie coraz większego nacisku na ochronę środowiska, co za tym idzie zachęcanie systemem przywilejów dla użytkowników samochodów napędzanych energią elektryczną, przyczynić się do poprawy jakości powietrza, szczególnie w aglomeracjach miejskich. Ustawodawca w art. 58 ww. ustawy znosi akcyzę na samochody elektryczne i hybrydy plug-in (PHEV), a poprzez regulację w art. 49 ust.4 pkt 3 zwalnia z opłat za parkowanie w strefach płatnego parkowania.

Co istotne- dla przedsiębiorstw energetycznych rynek otwiera nowe możliwości sprzedaży, zdominowane dotychczas przez koncerny paliwowe. Ustawa ma spowodować rozrost sieci i infrastruktury energetycznej.

Kluczową kwestią jest zdefiniowanie ładowania w art.2 pkt 5 ww. ustawy, jako poboru energii elektrycznej przez pojazd elektryczny w punkcie ładowania na potrzeby napędu tego pojazdu. Ustawa wyłącza działalność gospodarczą polegającą na oferowaniu ładowania pojazdu elektrycznego z obowiązku posiadania koncesji na sprzedaż energii elektrycznej, traktując ją jako nowy rodzaj działalności gospodarczej. W rozumieniu ustawy usługa ładowania będzie polegała na odpłatnym ładowaniu pojazdów w ogólnodostępnej stacji ładowania.

Co tak naprawdę niniejsze zmiany oznaczają dla branży energetycznej?

Ustawa zakłada budowę sieci bazowej infrastruktury dla paliw na obszarach gęsto zaludnionych oraz wzdłuż transeuropejskich drogowych korytarzy transportowych celem stworzenia komfortu przemieszczania się pojazdami napędzanymi energią elektryczną poprzez likwidację dotychczas istniejących barier w postaci zbyt małej liczby punktów ładowania. Koszty przyłączeniowe punktów ładowania do sieci w myśl art. 54 pkt 5 lit. b zostają obniżone do 1/ 16 poniesionych kosztów przyłączeniowych. Zgodnie z art. 32  ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad opracowuje plan lokalizacji stacji ładowania oraz stacji wzdłuż pozostających w jego zarządzie dróg sieci bazowej TEN-T. Projekt taki GDDKiA musi skonsultować z operatorami systemów dystrybucyjnych elektroenergetycznych.

Operatorzy systemów dystrybucyjnych elektroenergetycznych zajmują stanowisko w tej sprawie w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania tego projektu, w którym powinna się znaleźć ocena technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia punktów ładowania we wskazanych lokalizacjach.

W myśl art. 64 ustawy operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego odpowiedzialny będzie za wybudowanie ogólnodostępnej stacji ładowania na terenie mu podlegającym. Koszt budowy stacji będzie kwalifikowany jako koszt uzasadniony zgodnie z regulacją art. 3 pkt 21 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 220).

Z kolei wójt, burmistrz albo prezydent miasta składa wniosek do Prezesa URE o wskazanie przedsiębiorstwa, które będzie pełniło funkcję operatora oraz o wytypowanie dostawcy usług ładowania takiej stacji. Prezes URE wyznacza takie przedsiębiorstwa w drodze decyzji administracyjnej, jednakże muszą to być przedsiębiorstwa, które dokonują sprzedaży energii elektrycznej do co najmniej 40% odbiorców końcowych przyłączonych do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej.

Operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, który wybudował ogólnodostępną stację ładowania wyłania w drodze postępowania operatora ogólnodostępnej stacji ładowania w terminie
1 roku od momentu objęcia funkcji przez przedsiębiorstwo energetyczne wskazane przez Prezesa URE.

Istotne jest również to, iż na mocy art. 66 Skarb Państwa, gmina oraz gminna osoba prawna ustanawiają nieodpłatnie służebność przesyłu na rzecz operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego dla sieci dostarczającej energię elektryczną do ogólnodostępnej stacji ładowania.

Tytułem podsumowania

Zmiany wynikające z wdrożenia do polskiego porządku prawnego powyższej ustawy należy niewątpliwie uznać za przełomowe, gdyż hasła „eko” dotyczą nas wszystkich. Przedsiębiorstwa energetyczne konkurują ze sobą, opracowując oferty anty-smogowe, przewidujące niższe ceny energii w godzinach nocnych, co miałoby zachęcać do korzystania z ogrzewania elektrycznego. Na najbliższe dni Ministerstwo Energii zapowiedziało projekt ustawy o wsparciu kogeneracji, by wytwarzając energię produkować jednocześnie ciepło. Na Uniwersytecie w Szczecinie trwają badania w specjalnie utworzonym do tego laboratorium nad ekologicznymi sposobami wytwarzania ciepła i energii. Ustawa niczym kula śnieżna nadała rozpędu polskiej gospodarce do poszukiwania ekologicznych innowacji, przenosząc strefę biznesu na nowe płaszczyzny, dziś jakże dalekosiężne, ale z pewnością przyszłościowe.

Aleksandra Pinkas
prawnik

Marcin Mucharski
radca prawny

I. Informacje ogólne

Z uwagi na okoliczność, iż przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 Kodeks spółek handlowych (Dz.U.2017.1577 t.j., dalej „ksh”) dotyczące spółki komandytowej nie zawierają uregulowań w zakresie rozwiązania i likwidacji spółki, do spółki komandytowej stosuje się odpowiednio przepisy o rozwiązaniu i likwidacji spółki jawnej (art. 103 ksh), tj. przepisy od art. 58 do art. 85 ksh.

Zgodnie z treścią art. 58 §1 ksh rozwiązanie spółki powodują:

1. przyczyny przewidziane w umowie spółki,
2. jednomyślna uchwała wszystkich wspólników,
3. ogłoszenie upadłości spółki,
4. śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości,
5. wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika,
6. prawomocne orzeczenie sądu.

Na potrzeby niniejszego artykułu analizie poddane zostanie rozwiązanie spółki komandytowej z powodu  jednomyślnej uchwały wszystkich wspólników.

W przypadkach podjęcia przez wspólników uchwały o rozwiązaniu spółki, należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia działalności spółki (art. 67 §1 ksh).

II. Likwidacja spółki komandytowej

W przypadku istnienia zgodnej woli wspólników w zakresie rozwiązania spółki komandytowej i przeprowadzenia jej likwidacji, należy:

1. podjąć uchwałę, w której wszyscy wspólnicy opowiedzą się jednomyślnie za rozwiązaniem spółki (art. 58 §1 pkt 2 ksh);
2. podjąć uchwałę w przedmiocie powołania likwidatorów spółki (wspólnicy lub osoby trzecie) – uchwała wymaga jednomyślności wspólników (art. 70 §1 ksh);
3. zgłosić do sądu rejestrowego otwarcie likwidacji, nazwiska i imiona likwidatorów oraz ich adresy, sposób reprezentowania spółki przez likwidatorów i wszelkie w tym zakresie zmiany (art. 74 §1 ksh);
4. przeprowadzić czynności likwidacyjne polegające na zakończeniu bieżących interesów spółki, ściągnięciu wierzytelności, wypełnieniu zobowiązań i upłynnieniu majątku spółki, przy czym w przypadku zobowiązań niewymagalnych lub spornych należy zabezpieczyć odpowiednią kwotę na ich pokrycie (art. 77 § 1 ksh, art. 82 § 1 ksh);
5. sporządzić bilans na dzień rozpoczęcia i zakończenia likwidacji, a w przypadku gdy likwidacja trwa dłużej niż rok – sporządzić sprawozdanie finansowe na dzień kończący każdy rok obrotowy (art. 81 ksh);
6. w przypadku, gdy po spłacie zobowiązań spółki oraz po pozostawieniu odpowiedniej kwoty na pokrycie zobowiązań niewymagalnych lub spornych, pozostał majątek spółki – spłacić wspólnikom udziały (wkłady rzeczywiście wniesione do spółki), a ewentualną nadwyżkę należy podzielić między wspólników w takim stosunku, w jakim uczestniczą oni w zysku (art. 82 §2 ksh);
7. w przypadku, gdyby w toku czynności likwidacyjnych okazało się, że majątek spółki na wystarcza na spłatę długów, a w dalszej kolejności udziałów (wkłady rzeczywiście wniesione do spółki) – niedobór podzielić między wspólników w stosunku, w jakim wspólnicy uczestniczą w stracie (art. 83 ksh);
8. po przeprowadzeniu czynności likwidacyjnych (wszystkie wierzytelności możliwe do ściągnięcia zostały ściągnięte, zobowiązania zostały uiszczone w takim stopniu, na jaki pozwalał majątek spółki, rozdzielone zostały ewentualne niedobory pomiędzy wspólników)  – zgłosić zakończenie likwidacji i złożyć wniosek o wykreślenie spółki z rejestru (art. 84 §1 ksh).

W literaturze przyjmuje się,  że istnienie należności spornych spółki i toczący się o nie proces nie stanowią przeszkód do zakończenia likwidacji i wykreślenia spółki z rejestru, ze względu na solidarną odpowiedzialność wspólników za długi spółki, co zabezpiecza interesy wierzycieli (zob. S. Sołtysiński, w: S. Sołtysiński, Kodeks, t. I, s. 421).

Rozwiązanie spółki następuje z chwilą wykreślenia jej z rejestru (art. 84 §2 ksh).

III. Inny niż likwidacja sposób zakończenia działalności spółki komandytowej

Postępowanie likwidacyjne w spółce komandytowej jest fakultatywne. Ustawodawca pozwala na odstąpienie od przeprowadzania likwidacji, przewidując w art. 67 §1 ksh, że wspólnicy mogą uzgodnić inny sposób zakończenia działalności spółki po albo jednocześnie z podjęciem jednomyślnej uchwały o rozwiązaniu spółki. Wspólnicy muszą jednocześnie uzgodnić inny niż postępowanie likwidacyjne sposób zakończenia działalności spółki.

Uzgodnienia między wspólnikami mogą być zawarte w umowie spółki, mogą być także poczynione w czasie trwania spółki poprzez podjęcie stosownej uchwały, o ile umowa spółki się temu nie sprzeciwia (Postanowienie Sądu Najwyższego  z dnia 29 czerwca 2011 r. IV CSK 473/10, Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 17.12.2012 r. I ACa 970/12, Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 stycznia 2013 r. V ACz 945/12).

W literaturze przedmiotu wskazano, że inny sposób zakończenia działalności spółki może polegać także na podziale majątku spółki, również w naturze, pomiędzy wspólników z podziałem kwot podlegających zaspokojeniu przez każdego wobec wierzycieli spółki (K. Strzelczyk, w: Potrzeszcz, Siemiątkowski, Komentarz KSH, 2001, s. 201; tenże, w: Potrzeszcz, Siemiątkowski, Komentarz KSH, t. 1, 2010, s. 395, Nb 3), a w szczególności na przejęciu przedsiębiorstwa spółki przez jednego lub kilku wspólników z obowiązkiem rozliczenia się z pozostałymi wspólnikami, na zbyciu przedsiębiorstwa spółki osobie trzeciej lub wniesieniu tego przedsiębiorstwa w formie wkładu wspólników do zakładanej lub istniejącej innej spółki handlowej lub cywilnej (S. Sołtysiński, w: Sołtysiński, Szajkowski, Szumański, Szwaja, Komentarz KSH 2012, t. 1, Nb 17; A. Kidyba, Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2009, art. 67).

Wskazać jednocześnie jednak należy, że uzgodniony tylko przez wspólników inny, wyłączający przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego, sposób zakończenia działalności spółki, zawierający wyraźne wskazanie sukcesorów spółki, nie ma wpływu wobec osób trzecich na zakres odpowiedzialności pozostałych wspólników za zobowiązania spółki (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2017 r., IV CSK 414/16, Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 grudnia 2008 r. I ACa 726/08, Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 13 stycznia 2010 r. I ACa 978/09).

W razie gdy wspólnicy nie wskażą sposobu zaspokojenia długów spółki, to stają się jej następcami prawnymi do czasu zaspokojenia jej wierzycieli (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia  24 lipca 2009  r. II CSK 134/09, Wyrok Sądu Najwyższego z 10.10.2007 r. I CSK 263/07). Skutkiem sukcesji praw i obowiązków wspólników jest odejście od solidarnej odpowiedzialności wspólników razem ze spółką na rzecz solidarnej odpowiedzialności samych wspólników (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 stycznia 2017 r., I ACa 739/16), z zastrzeżeniem, że  odpowiedzialność komandytariuszy jest ograniczona do wysokości sumy komandytowej (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 29 stycznia 2016 r. I ACa 630/15).

Wniosek o wykreślenie spółki z rejestru, w przypadku zakończenia działalności spółki w inny sposób niż w drodze likwidacji, powinien być złożony wówczas, gdy spółka nie posiada już majątku do podziału (S. Sołtysiński, w: Sołtysiński, Szajkowski, Szumański, Szwaja, Komentarz KSH, t. 1, 2012, Nb 3). Legitymację do złożenia wniosku mają wspólnicy uprawnieni do reprezentacji spółki - komplementariusze. Rozwiązanie spółki komandytowej następuje z chwilą wykreślenia jej z rejestru, a dokładnie z chwilą uprawomocnienia się postanowienia dotyczącego wykreślenia spółki z KRS.

W przypadku istnienia zgodnej woli wspólników w zakresie rozwiązania spółki komandytowej i innego niż likwidacja sposobu zakończenia działalności spółki, należy:

1. podjąć uchwałę, w której wszyscy komplementariusze i komandytariusze opowiedzą się jednomyślnie za rozwiązaniem spółki (art. 58 §1 pkt 2 ksh);
2. podjąć uchwałę w przedmiocie innego niż likwidacja sposobu zakończenia działalności spółki - uchwała wymaga jednomyślności wspólników (art. 67 §1 ksh);
3. złożyć wniosek o wykreślenie spółki z rejestru (art. 84 §1 ksh).

Rozwiązanie spółki następuje z chwilą wykreślenia jej z rejestru (art. 84 §2 ksh). Spółka straci swoją podmiotowość prawną z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o wykreśleniu z rejestru.

IV Odpowiedzialność wspólników po wykreśleniu spółki z rejestru

Nie budzi istotnych sporów w doktrynie i orzecznictwie kwestia utrzymania odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki, pomimo jej wykreślenia z rejestru przedsiębiorców, niezależnie, czy do zakończenia bytu prawnego spółki doszło po przeprowadzeniu likwidacji, czy też na skutek innych czynności przewidzianych np. w uchwale wspólników (Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 4 września 2009 r. III CZP 52/09). Do chwili zaspokojenia wierzycieli spółki, po jej rozwiązaniu,  wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki w następujący sposób:

1. komandytariusze odpowiadają osobiście za zobowiązania wykreślonej spółki wobec jej wierzycieli do wysokości sumy komandytowej, określonej w umowie spółki, chyba że przed wykreśleniem spółki z rejestru wnieśli do spółki wkład odpowiadający wysokością co najmniej sumie komandytowej, a w ramach likwidacji lub innego sposobu zakończenia działalności spółki nie otrzymali zwrotu wniesionego wkładu – wówczas odpowiedzialności nie ponoszą (art. 111 i 112 ksh w związku z Wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2017 r., IV CSK 414/16, Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 grudnia 2008 r. I ACa 726/08);
2. komplementariusze odpowiadają osobiście, całym swoim majątkiem za zobowiązania wykreślonej spółki wobec jej wierzycieli (art. 22 § 2 w zw. z art. 31 i 103 ksh w związku z Wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2017 r., IV CSK 414/16, Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 grudnia 2008 r. I ACa 726/08).

Co prawda, na podstawie art. 31 w związku z art. 103 ksh wspólnicy spółki komandytowej (komplementariusze i komandytariusze) ponoszą subsydiarną odpowiedzialność za zobowiązania spółki (wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna), niemniej jednak z uwagi na nieistnienie spółki po jej wykreśleniu z rejestru przedsiębiorców, bezskuteczność egzekucji z majątku spółki w tym okresie jest oczywista, gdyż próba egzekucji przez wierzyciela z majątku nieistniejącej spółki jest z góry skazana na niepowodzenie. W związku z tym, dla wykazania oczywistości bezskuteczności egzekucji z majątku spółki wystarczające jest przedstawienie dokumentów potwierdzających okoliczność wykreślenia spółki z rejestru przedsiębiorców.

Marek Dudzik
radca prawny

W dniu 15 czerwca 2017 r. w życie weszła ustawa z dnia 15 grudnia 2016 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi (Dz.U. z 2017 r., poz. 67), dalej „Ustawa”. W uzasadnieniu projektu Ustawy wskazano, że ma ona na celu wyeliminowanie z łańcucha dostaw surowców rolnych i żywności stosowania nieuczciwych praktyk handlowych. Ograniczenie zakresu zastosowania Ustawy do dostawców oraz nabywców produktów rolnych i spożywczych, według treści uzasadnienia projektu Ustawy, uwarunkowane było specyfiką branży rolno-spożywczej, którą charakteryzuje określony termin przydatności do spożycia produkowanych towarów, co z kolei narzuca producentom i przetwórcom żywności konieczność zbycia swoich towarów w stosunkowo krótkim czasie, a co w konsekwencji może czynić ich podatnymi na presję ze strony kontrahentów.

Reguły przewidziane Ustawą stosuje się do umów nabycia lub zbycia produktów rolnych lub spożywczych, jednakże tylko jeśli roczny obrót między stronami tych umów w którymkolwiek z poprzednich 2 lat przekroczył 50 tysięcy złotych, a ponadto tylko jeśli przedsiębiorca, któremu zarzuca się nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej w roku poprzedzającym osiągnął obrót wynoszący co najmniej 100 milionów złotych.

Kluczowym pojęciem dla odpowiedzialności statuowanej w ustawie jest nieuczciwe wykorzystanie przewagi kontraktowej. Zgodnie z art. 7 ust. 1 Ustawy za stan przewagi kontraktowej uważa się sytuację nabywcy względem dostawcy, w której dla dostawcy nie istnieją wystarczające i faktyczne możliwości zbycia produktów rolnych lub spożywczych do innych nabywców oraz występuje znaczna dysproporcja w potencjale ekonomicznym na korzyść nabywcy, albo sytuację dostawcy względem nabywcy, w której dla nabywcy nie istnieją wystarczające i faktyczne możliwości nabycia produktów rolnych lub spożywczych od innych dostawców oraz występuje znaczna dysproporcja w potencjale ekonomicznym na korzyść dostawcy.

Stan przewagi kontraktowej syntetycznie określić więc można jako sytuację, gdy jedna ze stron, dysponująca niższym potencjałem ekonomicznym od drugiej strony, nie ma rzeczywistej możliwości zbycia albo nabycia produktów od innego podmiotu. Nie chodzi tu wyłącznie o stan monopolu jednej ze stron, ponieważ przewaga kontraktowa w znaczeniu przyjętym w Ustawie zachodzić może już przy znaczącym udziale przedsiębiorcy na danym rynku. W tym kontekście, choć Ustawa nie wskazuje tego wprost, istotne znaczenie przedstawia też wyznaczenie rynku, w perspektywie którego należy dokonać powyższych ustaleń. Ustawa nie zawiera własnej definicji rynku, wobec czego w literaturze przedmiotu sugeruje się odwołanie do pojęcia rynku właściwego z Ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.

Wykorzystywanie tak rozumianej przewagi kontraktowej jest nieuczciwe, jeżeli jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i zagraża albo narusza istotny interes drugiej strony. Art. 7 ust. 3 Ustawy obejmuje przykładowy katalog działań, które mogą zostać uznane za nieuczciwe wykorzystanie przewagi. Są to np. nieuzasadnione zagrożenie rozwiązaniem umowy, nieuzasadnione wydłużanie terminów płatności za dostarczone produkty. Należy przyjąć, że potencjalnie za nieuczciwe wykorzystanie przewagi może być uznane też np. narzucanie w umowach jednostronnie korzystnych postanowień regulujących odpowiedzialność stron (np. poprzez zastrzeżenie kar umownych).

Postępowanie w sprawie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową prowadzi Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Postępowanie takie nakierowane jest na ustalenie, czy w danej sytuacji doszło do naruszenia przepisów Ustawy. W razie stwierdzenia takiego naruszenia, na przedsiębiorcę może zostać nałożona kara w wysokości do 3% obrotu osiągniętego w poprzednim roku obrotowym. Prezes Urzędu może nie nakładać na przedsiębiorcę kary pieniężnej, jeżeli w toku postępowania zobowiąże się on do zaprzestania zakwestionowanych działań lub do usunięcia ich skutków. W takim wypadku Prezes Urzędu w decyzji nakłada na przedsiębiorcę stosowne zobowiązanie wraz z obowiązkiem złożenia sprawozdania o podjętych działaniach. Decyzja taka zostanie uchylona, jeżeli zobowiązania nie są wykonywane, albo jeżeli została ona oparta na nieprawdziwych informacjach.

W dniu 6 marca 2018 r. Prezes Urzędu wydał pierwszą decyzję na podstawie przepisów Ustawy. Zakwestionowano praktykę polegającą na przyjmowaniu w umowach kontraktacji wydłużonych, bo aż 60 dniowych terminów zapłaty, jak również posługiwanie się niedookreślonymi postanowieniami regulującymi zasady i terminy odbioru towaru, dającymi silniejszej stronie zbyt dużą swobodę w tym zakresie. Prezes Urzędu nie nałożył na przedsiębiorcę kary pieniężnej, z uwagi na zobowiązanie się przez przedsiębiorcę do zaprzestania stosowania zakwestionowanych postanowień umownych. Z pełną treścią decyzji można zapoznać się na stronie internetowej Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Kacper Wosiak
aplikant radcowski

Ochrona prawno-autorska przepisu kulinarnego, a więc zagadnienie z pozoru oczywiste, w praktyce okazuje się dotyczyć fundamentalnych zagadnień dla prawa autorskiego, tj. pytania o przedmiot jego ochrony. Odpowiedź na pytanie, czy dane „dzieło” kulinarne, które wyraża się w konkretnym przepisie, może być utworem w rozumieniu art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych może w praktyce stanowić poważne wyzwanie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1  ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej jako ustawa) utworem jest „każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia”.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 2¹ ustawy ochroną nie są objęte odkrycia, „idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne”. Z analizy literalnej treści przepisu wynikałoby więc,, że przepis kulinarny (rozumiany jako schemat określonych zasad, które muszą nastąpić, aby osiągnięcie zamierzonego efektu było możliwe)  sam w sobie  nie stanowi utworu i tym samym nie może być przedmiotem ochrony w oparciu o prawo autorskie.  Ochronie nie podlegają także: lista składników, receptura, proporcje ani kolejność łączenia składników.

Niemniej jednak należy podkreślić, że sposób  wyrażenia przepisu – czyli opis i forma przygotowania potrawy - mogą być objęte ochroną. Wynika to z treści wyroku Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 1953 r., sygn. akt.: II C 834/52, w którym stwierdził, że każde dzieło – byleby tylko pod względem formy wykazywało pewne elementy twórcze, choćby minimalne – stanowi utwór w rozumieniu prawa autorskiego.

Teza ta znajduje potwierdzenie w orzecznictwie. Dla przykładu, Sąd Okręgowy we Wrocławiu w wyroku z dnia 29 stycznia 2013 r. sygn. akt I C 477/12, zajął stanowisko zgodnie z którym „opis przygotowania konkretnego dania, chociaż jest co do zasady częścią przepisu kulinarnego, może posiadać walor oryginalności i indywidualności.(…) W takim przypadku nie można więc bez zgody twórcy dowolnie korzystać z tej części przepisu kulinarnego”.

Jak wynika z powyższego, aby uznać przepis kulinarny za utwór w rozumieniu prawa autorskiego, opis i forma jego przygotowania – czyli sposób wyrażenia utworu - musiałaby cechować się indywidualnością. Przesłanka indywidualności oznacza, że utwór nosi znamiona stylu, charakteru, cech szczególnych autora. Sąd Okręgowy w wyżej cytowanym wyroku rozważając,, czy dany opis należy uznać za twórczy wskazał, że „pisane przez powódkę teksty do serwisu internetowego (…) cechuje twórczy, indywidualny charakter oraz oryginalność. Powódka jako polonistka z wykształcenia, posiadająca stopień doktora nauk humanistycznych, posługuje się szerokim zasobem słownictwa, sporządzane przez nią porady kulinarne, recenzje książek kucharskich czy też przepisy są niekiedy bardzo szczegółowe, opatrzone ciekawymi komentarzami, nie są to tylko „suche” informacje, czy krótkie porady”.

Tym samym, nie można wykluczyć, że oryginalny co do formy i treści przepis kulinarny jednego z Państwa dań na Bożonarodzeniowym stole będzie stanowić dzieło podlegające ochronie prawa autorskiego. Będzie tak wtedy, gdy forma jego wyrażenia okaże się na tyle indywidualna i twórcza, aby można było jej przypisać walor utworu. W takim przypadku pamiętać należy, ze również korzystanie z niego, może być ograniczone koniecznością uzyskania zgody autora, w szczególności w sytuacji komercyjnego wykorzystywania dzieła. 

Autor:

Joanna Blichert - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

On 23rd October 2017, draft of the new act on transparency of the public life was presented. The new act shall regulate access to public information, filing financial standing declarations, professional lobbing and also a status of a whistle-blower and companies’ obligations in respect of anti – corruption practices. Particularly the last two regulations shall have impact on companies.

Information presented below are based on the draft of the new act and may be subject to amendments during legislative process in the Sejm and Senate.

Whistle-blower

The projected act assumes possibility for the prosecutor to grant the special “whistle-blower status” to a person filing reliable information about suspected crimes such as bribery (both offering and accepting), abuse of power by a public officer, participation in organized criminal group, money laundering. Such person must be an employee of the employer whom information concerns or an entrepreneur having contractual relation with such entity or person.

What is important, is that the whistle-blower may be an employee, as well as an entrepreneur running own business cooperating with the entity on the basis of a civil contract. Status of the whistle-blower may be granted if filing relevant and reliable information may adversely influence living, working or material situation of such person.

The status is notified to an employer of the whistle-blower or to an entity, regarding which the information are submitted.

The whistle-blower shall obtain return of costs of legal representation from the State Treasury. The whistle-blower shall be also protected against termination of employment contract or deterioration of its terms due to submission of information. The same applies, accordingly, to a person having contractual relation with the entity subject to submitted information. In case of termination of the contract or employment contract with the whistle-blower without the prosecutor’s consent, the whistle-blower shall be entitled to a compensation.

Anti – corruption practices

Second regulation important for private companies is the chapter regarding anti – corruption practices.

Obligations in this regard will be imposed on entrepreneurs being at least “medium-sized entrepreneur” in accordance with Freedom of Economic Activity Act, this is an entrepreneur who in at least one of the two recent financial years:

1. had an average annual employment of less than 250 and showed an annual net turnover from sales of goods, products and services and from financial operations of no more than a zloty equivalent of 50 million euro, or a balance-sheet assets total, as at the end of either of these two years, of no more than a zloty equivalent of 43 million euro.

Such entrepreneur will be obliged to apply internal procedures in order to counteract against cases of committing corruption offences by persons acting on behalf of or in favour of the entrepreneur. The entrepreneur shall undertake organizational, human resources and technical means to counteract against creating environment favourable for committing such offences.

These means include especially:

1. not allowing to create mechanisms of financing costs of granting personal or financial benefits with use of entrepreneur’s assets,
2. acquainting employees with rules of a criminal liability for corruption offences,
3. including in the contracts special clauses stating that any part of remuneration may not be used to finance personal or financial benefit,
4. preparation of ethical code declaring denial of corruption that shall be undersigned by each employee, co-worker and contractor,
5. design of internal procedures and guidelines regarding obtaining gifts and other bonuses by the employees,
6. not undertaking any decisions on the basis of corruption actions,
7. preparation of procedures of informing proper authorities of the entrepreneur about receipt of corruption proposals.

The entrepreneur not applying internal anti – corruption procedures or in case that such procedures were illusory or ineffective and a person acting on behalf of or in favour of the entrepreneur was charged of corruption offence, is subject to fine in the amount between 10.000,00 to 10.000.000,00 PLN. In case of filing charges against such person,  Central Anti-corruption Office shall initiate control procedures of the entrepreneur. This fine may be withdrawn if the entrepreneur submitted information regarding the person accused of corruption offence.

Autor:

Malwina Makowska - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Ustawa z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 z późn. zm.), dalej zwana: ustawą, przewiduje zasady, tryb wnoszenia oraz rozpoznawania skargi strony, której prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki zostało naruszone na skutek działania lub bezczynności sądu lub prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze. Ustawa znajduje zastosowanie, gdy na skutek działania lub bezczynności sądu albo komornika sądowego doszło do naruszenia prawa strony do przeprowadzenia i zakończenia bez nieuzasadnionej zwłoki sprawy egzekucyjnej lub innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego.

W orzecznictwie wskazuje się, iż głównym założeniem skargi jest przeciwdziałanie trwającej przewlekłości postępowania, zaś jej funkcją jest wymuszenie nadania sprawie odpowiedniego, sprawnego biegu procesowego. Służy temu zarówno samo stwierdzenie wystąpienia przewlekłości w postępowaniu (art. 12 ust. 2 ustawy), jak i możliwość zalecenia podjęcia przez sąd rozpoznający sprawę co do istoty odpowiednich czynności w wyznaczonym terminie (art. 12 ust. 3 ustawy), a także ewentualne przyznanie "odpowiedniej sumy pieniężnej" jako wstępnej (tymczasowej) rekompensaty (tak między innymi Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 16 listopada 2004 r., III SPP 42/04, OSNP 2005 Nr 5, poz. 71). W powyższym kontekście należy uwypuklić, czego często strony toczących się postpowań nie są świadome, iż w przypadku stwierdzenia przewlekłości postepowania, strona może uzyskać rekompensatę w wysokości od 2 do aż 20 tysięcy złotych, a prócz tego, może także domagać się zasądzenia odszkodowania na zasadach ogólnych (na podstawie art. 417 KC) w odrębnym procesie.

Zainicjowanie sprawy o przewlekłość nie jest kosztowne i wymaga wniesienia stałej opłaty sądowej w kwocie 200 zł, a w przypadku uwzględnienia skargi sąd zwraca tę kwotę. Co równie istotne, sąd zobowiązany jest rozstrzygnąć przedmiotową sprawę w terminie 2 miesięcy od jej wszczęcia (od chwili złożenia skargi).

Istota postępowania  wszczętego w związku ze złożeniem skargi na przewlekłość, sprowadza się do zbadania czy w postępowaniu którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. W takim przypadku, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty (ust. 2). W orzecznictwie podkreśla się, że wskazanie przez stronę okoliczności uzasadniających skargę na przewlekłość postępowania nie może polegać na zakwestionowaniu ogólnego trwania postępowania, lecz powinno wskazywać określone czynności procesowe, których sąd nie podjął lub podjął z nieuzasadnioną zwłoką, bądź też dokonał wadliwie (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2012 r., III SPP 8/12, LEX nr 1171299).

W orzecznictwie przyjmuje się, że przejawem naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki jest między innymi, wielomiesięczna bezczynność sądu polegająca na nie niewyznaczaniu rozprawy, w tym także rozprawy apelacyjnej (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2007 r., III SPP 3/07, LEX nr 979621), zwłaszcza gdy nie zachodzą okoliczności usprawiedliwiające owe opóźnienie. Stwierdzić należy, iż nie dochodzi do przewlekłości postępowania apelacyjnego, gdy rozprawa nie zostaje wyznaczona niezwłocznie lub zostaje odroczona w celu przeprowadzenia dodatkowych dowodów, a ich zgromadzenie nie może nastąpić niezwłocznie (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2005 r., III SPP 77/05, OSNP 2005 Nr 21, poz. 346).

Zasadniczo zatem o nieuzasadnionej zwłoce można mówić wówczas, gdy postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne do jej wyjaśnienia, uwzględniając ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, ale także charakter sprawy, zachowanie strony, a w szczególności strony, która zarzuca przewlekłość postępowania.

Autor:

Magdalena Kirchniawy - aplikant radcowski, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W związku z dynamicznym rozwojem Kancelaria CWW poszukuje:

Praktykanta / Nr ref. Wr/CWW/12/17/ Prak

Wymagania:

• student co najmniej czwartego roku studiów na kierunku prawa na Wydziale Prawa i Administracji
• komunikatywność
• dokładność i zaangażowanie w powierzone zadania
• mile widziana znajomość języka angielskiego

Oferujemy:

• możliwość zdobycia wiedzy praktycznej potrzebnej w procesie przygotowania zawodowego
• przyjemną atmosferę pracy
• możliwość nawiązania współpracy po zakończeniu odbytej praktyki

Praktyki w Kancelarii są bezpłatne.

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do dnia 31 grudnia 2017 r. z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/12/17/Prak

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza Sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Dziękujemy za wszystkie nadesłane aplikacje.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia w CV:

„Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych do przeprowadzenia procesu rekrutacji, zgodnie z przepisami Ustawy 29.08.97 o Ochronie Danych Osobowych Dz. Ust. Nr 133 poz. 883. z poz. zm.”

Ambasada Finlandii w Warszawie i Konsulat Honorowy Finlandii we Wrocławiu zorganizowały obchody Tygodnia Kultury Fińskiej we Wrocławiu.

100. Rocznica Niepodległości Finlandii inspiruje do spojrzenia w przeszłość i przybliżenia fińskiej historii oraz tradycji, a także do spojrzenia w przyszłość, aby zobaczyć w jakim kierunku zmierza Finlandia. Finowie odnieśli wielki sukces budując stabilne i demokratyczne społeczeństwo. Jednocześnie pozostali otwarci na kreatywność, rozwój i innowacje. Wydarzenia zorganizowane w ramach Tygodnia Kultury Fińskiej pozwoliły zarówno na krótką podróż w przeszłość, spojrzenie na relacje polsko – fińskie oraz na przybliżenie współczesnej Finlandii.

Tydzień Kultury Fińskiej obejmował:

1. Uroczystość otwarcia Tygodnia Kultury Fińskiej we wrocławskim ratuszu,
2. Wystawę z okazji 150-ej rocznicy urodzin Marszałka Gustafa Mannerheima i 100-ej Rocznicy Niepodległości Finlandii,
3. Dni Kina Fińskiego - 3 seanse filmowe w Kinie Nowe Horyzonty,
4. Wizytę Św. Mikołaja we Wrocławiu oraz rozświetlenie choinki na wrocławskim rynku,
5. Tydzień Kuchni Fińskiej w Restauracji HINT Food & Drinks,
6. Wykład: „Fiński system edukacji: Mity a rzeczywistość”, który odbył się na Uniwersytecie Wrocławskim
7. Uroczystą Kolację z okazji Dnia Niepodległości.

Organizacja Tygodnia Kultury Fińskiej we Wrocławiu możliwa była dzięki naszym sponsorom. Raz jeszcze serdecznie dziękujemy firmom:Nokia, Fortum, UPM Raflatac, HUB Logistic, Tieto, Fiskars, Teknoware Poland i ADK System oraz partnerom: Miastu Wrocław, Uniwersytetowi Wrocławskiemu, Kinu Nowe Horyzonty, Restauracji Hint i Hotelowi Sofitel.

W związku z dynamicznym rozwojem Kancelaria CWW poszukuje:

Praktykanta

Nr ref. Wr/CWW11/17/ Prak

Wymagania:

• student co najmniej czwartego roku studiów na kierunku prawa na Wydziale Prawa i Administracji
• komunikatywność
• dokładność i zaangażowanie w powierzone zadania
• dobra znajomość języka angielskiego

Oferujemy:

• możliwość zdobycia wiedzy praktycznej potrzebnej w procesie przygotowania zawodowego
• przyjemną atmosferę pracy
• możliwość nawiązania współpracy po zakończeniu odbytej praktyki

Praktyki w Kancelarii są bezpłatne.

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do dnia 2 grudnia 2017 r. z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/11/17/Prak

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza Sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Dziękujemy za wszystkie nadesłane aplikacje.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia w CV:

„Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych do przeprowadzenia procesu rekrutacji, zgodnie z przepisami Ustawy 29.08.97 o Ochronie Danych Osobowych Dz. Ust. Nr 133 poz. 883. z poz. zm.”

W związku z dynamicznym rozwojem Kancelaria CWW poszukuje:

Prawnika / Aplikanta radcowskiego

Nr ref. Wr/CWW/11/17

Wymagania:

• aplikant I roku aplikacji radcowskiej lub prawnik, który uzyskał pozytywny wynik z egzaminu na aplikację radcowską,
• minimum roczne doświadczenie w pracy w kancelarii prawnej,
• dobra znajomość języka angielskiego w mowie i piśmie,
• znajomość zagadnień z zakresu prawa gospodarczego, cywilnego oraz własności intelektualnej.

Mile widziane:

• znajomość zagadnień z zakresu ochrony danych osobowych.

Oferujemy:

• pracę w zespole radców prawnych,
• możliwość zdobycia cennego doświadczenia zawodowego,
• przyjemną atmosferę pracy.

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do dnia 02 grudnia 2017 roku, z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/11/17

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Dziękujemy za wszystkie nadesłane aplikacje. Jednocześnie informujemy, że skontaktujemy się z wybranymi osobami.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia na CV:

„Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych do przeprowadzenia procesu rekrutacji, zgodnie z przepisami Ustawy o Ochronie Danych Osobowych Dz. Ust. Nr 133 poz. 883.”

Od 25 maja 2018 r. ma zastosowanie Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), znane w praktyce pod skrótem “RODO”. Jak sama nazwa wskazuje, RODO zastępuje dotychczas regulującą problematykę ochrony danych osobowych Dyrektywę 95/46/WE. Tym razem jednak ustawodawca unijny zdecydował się skorzystać z instrumentu jakim jest rozporządzenie tj. narzędzia nie tyle harmonizacji, co unifikacji prawa w obrębie Unii Europejskiej. RODO wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich krajach członkowskich UE, bez konieczności jego implementacji poprzez akty prawa krajowego. Nie oznacza to jednak, że problematyka ochrony danych osobowych w ogóle nie będzie regulowana na szczeblu krajowym. RODO „świadomie” pozostawia bowiem pewne luki legislacyjne, które mają być docelowo wypełnione przez ustawodawstwo państw członkowskich, w szczególności w zakresie ustroju i funkcjonowania organów nadzoru nad przestrzeganiem nowych przepisów.

Odroczona data stosowania RODO (ponad 2 lata od uchwalenia) ma na celu przyznanie podmiotom obowiązanym do jego stosowania odpowiedniej ilości czasu na dostosowanie obecnych procesów przetwarzania do nowego stanu prawnego. Dodatkowo mając na uwadze, że wraz z „wejściem w życie” RODO zmianie ma ulec przeszło 130 krajowych aktów prawnych, w tym całkowicie zmienić się ma ustawa o ochronie danych osobowych (najnowszy projekt Ministerstwa Cyfryzacji z dnia 14 września 2017 r. obecnie znajduje się na etapie jego opiniowania), stwierdzić należy, że pozostało niewiele czasu na podjęcie stosownych działań wdrażających w firmach. Kwestii tej nie ułatwiają bynajmniej liczne wątpliwości interpretacyjne, jakich nastręcza lektura RODO z uwagi na obecność w tekście prawnym nieostrych znaczeniowo określeń.

Dlaczego RODO powinno znaleźć się w polu zainteresowania każdego podmiotu wykonującego działalność gospodarczą (bez względu na formę prawną wykonywania tej działalności)? Ponieważ naruszenie tych przepisów zagrożone jest wysokimi sankcjami administracyjnymi - nawet do 20 mln EUR lub do 4% całkowitego rocznego obrotu światowego z poprzedniego roku obrotowego (w zależności od tego, która kwota będzie wyższa). Równocześnie, z uwagi na szeroki zakres obowiązywania rozporządzenia, jest praktycznie niemożliwe, żeby prowadzenie jakiejkolwiek działalności gospodarczej nie wiązało się z przetwarzaniem danych osobowych w rozumieniu RODO.

Autor:

Wojciech Wołoncewicz - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W związku z dynamicznym rozwojem Kancelaria CWW poszukuje:

Praktykanta - Nr ref. Wr/CWW/09/17/Prak

Wymagania:

• student co najmniej czwartego roku studiów na kierunku prawa na Wydziale Prawa i Administracji
• komunikatywność
• dokładność i zaangażowanie w powierzone zadania
• dobra znajomość języka angielskiego

Oferujemy:

• możliwość zdobycia wiedzy praktycznej potrzebnej w procesie przygotowania zawodowego
• przyjemną atmosferę pracy
• możliwość nawiązania współpracy po zakończeniu odbytej praktyki

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do końca października 2017 r. z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/09/17/Prak.

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza Sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Dziękujemy za wszystkie nadesłane aplikacje.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia w CV:

„Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych do przeprowadzenia procesu rekrutacji, zgodnie z przepisami Ustawy 29.08.97 o Ochronie Danych Osobowych Dz. Ust. Nr 133 poz. 883. z poz. zm.”

W związku z dynamicznym rozwojem Kancelaria CWW poszukuje:

Prawnika / Aplikanta radcowskiego - Nr ref. Wr/CWW/09/17

Wymagania:

• aplikant I roku aplikacji radcowskiej lub prawnik, który uzyskał pozytywny wynik z egzaminu na aplikację radcowską,
• minimum roczne doświadczenie w pracy w kancelarii prawnej,
• dobra znajomość języka angielskiego w mowie i piśmie,
• znajomość zagadnień z zakresu prawa gospodarczego, cywilnego oraz własności intelektualnej.

Mile widziane:

• znajomość zagadnień z zakresu ochrony danych osobowych.

Oferujemy:

• pracę w zespole radców prawnych,
• możliwość zdobycia cennego doświadczenia zawodowego,
• przyjemną atmosferę pracy.

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do dnia 13 października 2017 roku, z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/09/17

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Dziękujemy za wszystkie nadesłane aplikacje. Jednocześnie informujemy, że skontaktujemy się z wybranymi osobami.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia na CV:

„Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych do przeprowadzenia procesu rekrutacji, zgodnie z przepisami Ustawy o Ochronie Danych Osobowych Dz. Ust. Nr 133 poz. 883.”

W związku z dynamicznym rozwojem Kancelaria CWW poszukuje:

Praktykanta - Nr ref. Wr/CWW/09/17/Prak

Wymagania:

• student co najmniej czwartego roku studiów na kierunku prawa na Wydziale Prawa i Administracji
• komunikatywność
• dokładność i zaangażowanie w powierzone zadania
• dobra znajomość języka angielskiego

Oferujemy:

• możliwość zdobycia wiedzy praktycznej potrzebnej w procesie przygotowania zawodowego
• przyjemną atmosferę pracy
• możliwość nawiązania współpracy po zakończeniu odbytej praktyki

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do końca października 2017 r. z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/09/17/Prak.

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza Sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Dziękujemy za wszystkie nadesłane aplikacje.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia w CV:

„Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych do przeprowadzenia procesu rekrutacji, zgodnie z przepisami Ustawy 29.08.97 o Ochronie Danych Osobowych Dz. Ust. Nr 133 poz. 883. z poz. zm.”

Zagadnienie udostępniania informacji w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (zwana dalej: UDIP) jest cały czas problematyczne, szczególnie w zakresie działalności podmiotów leczniczych prowadzonych w formie spółek kapitałowych (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). Należy pamiętać, że UDIP nie kreuje legalnej definicji pojęcia "informacja publiczna". Także katalog podmiotów obowiązanych do udostępniania informacji (wymienionych w art. 4 UDIP) jest otwarty i nie wskazuje wprost, aby na podmiotach leczniczych ciążył obowiązek informacyjny wynikający z tejże ustawy. Należy jednak wskazać, że orzecznictwo sądów administracyjnych uznaje podmioty lecznicze (także te działające w formach spółek kapitałowych) za zobowiązane do udzielenia informacji publicznej, ale jednie w określonych sytuacjach.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 5 UDIP „obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności (…) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów”.

Spośród informacji dotyczących podmiotów innych niż władze publiczne i osoby pełniące funkcje publiczne, a zatem organów samorządu gospodarczego i zawodowego oraz innych osób i jednostek organizacyjnych, charakter informacji publicznej należy przypisać jedynie tym, które odnoszą się do wskazanej w art. 61 Konstytucji RP publicznej sfery ich działalności, a więc wykonywania zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.

Zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 2 czerwca 2011 roku (I OSK 358/11): „(…) skoro Spółka (…) reprezentuje prowadzony zakład opieki zdrowotnej, udzielający świadczeń opieki zdrowotnej, które - wobec zawarcia stosownego kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia - finansowane są ze środków publicznych, to jest podmiotem, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5 omawianej ustawy. Zakłady opieki zdrowotnej funkcjonują jako podstawowe instytucje utworzone i utrzymywane w celu udzielania świadczeń zdrowotnych. W związku z tym, że Spółka (…) zawarła kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia koszt świadczeń medycznych jest pokrywany przez NFZ. Realizując świadczenia zdrowotne finansowane ze środków publicznych tym samym Spółka (…) realizuje zadania publiczne. Z samego faktu, że podmiot, który utworzył niepubliczny ZOZ jest osobą prawną nie wynika jeszcze, że nie realizuje on zadań publicznych. To charakter udzielanych świadczeń i źródło ich finansowania decydują o tym czy w rozpoznawanym przypadku mamy do czynienia z wykonywaniem zadań publicznych”.

Biorąc pod uwagę treść ww. cytowanego orzeczenia, uznać należy za zasadne udzielenie odpowiedzi w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, wówczas gdy pytanie skierowane przez wnioskodawcę dotyczy np. umów (ich realizacji), które podmiot leczniczy (także ten działający w formie spółki kapitałowej) zawarł z konkretnym Oddziałem NFZ. Przedmiotem informacji publicznej mogą być jedynie informacje związane z działalnością publiczną podmiotu leczniczego. Warto także pamiętać, że na podstawie art. 5 ust. 2 UDIP prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy.

Z powyższego wynika, że zwykle każdy wniosek skierowany do podmiotu leczniczego w trybie UDIP będzie wymagał odrębnej analizy. To podmiot leczniczy musi ocenić, które informacje można zakwalifikować jako np. tajemnicę przedsiębiorstwa czy informację o charakterze naruszającym prywatność. Jednak w przypadku czynności w ramach wykonywania umów z NFZ należy udzielić wnioskowanej odpowiedzi. W sytuacji odmowy udzielania dostępu do informacji publicznej albo bezczynności podmiotu leczniczego (spółki), ciążą na nim wszystkie dalsze obowiązki wynikające z UDIP, włączając w to nawet rozpatrzenie sprawy przez wojewódzki sąd administracyjny.

Autor:

Karolina Knysak - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W dniu 11 czerwca 2017 r. została opublikowana ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym. Nowa regulacja stanowi transpozycję do krajowego porządku prawnego unijnych regulacji w zakresie audytu w postaci dyrektywy 2014/56/UE zmieniającej dyrektywę 2006/43/WE w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych oraz rozporządzenia 537/2014 w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego.

Nowa ustawa wprowadza szereg zmian zmierzających do poprawy jakości badań ustawowych oraz wzmocnienia nadzoru publicznego poprzez uniezależnienie od środowiska biegłych rewidentów. Wprowadzone zmiany będą miały szczególne znaczenie m.in. dla spółek publicznych - emitentów papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym państwa Unii Europejskiej, mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, których sprawozdania finansowe objęte są obowiązkiem badania ustawowego, stanowiących Jednostki Zainteresowania Publicznego (JZP)  w rozumieniu art. 2 pkt 9 lit a) rzeczonej ustawy.

Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy, celem nowej regulacji jest m.in.:

1) wzmocnienie niezależności i obiektywizmu biegłych rewidentów i firm audytorskich;

2) poprawa jakości badań ustawowych przez zwiększenie jakości raportowania z badania na rzecz różnych adresatów/podmiotów - jednostek badanych, komitetu audytu, rady nadzorczej, organu nadzoru finansowego i audytowego;

3) wzmocnienie nadzoru publicznego przez wzmocnienie jego niezależności od środowiska biegłych rewidentów;

Wartymi odnotowania są nowe zasady dotyczące powoływania i funkcjonowania komitetów audytu w spółkach publicznych. Należy zwrócić uwagę na katalo JZP mających obowiązek posiadania komitetu audytu wraz ze wskazaniem JZP zwolnionych z tego obowiązku. Jednocześnie nowe regulacje ograniczają możliwość pełnienia funkcji komitetu audytu przez inny organ – radę nadzorczą, wyłącznie do wybranych małych JZP oraz wprowadzenie takiej możliwości w bankach spółdzielczych, SKOK-ach, Krajowej Kasie oraz jednostkach samorządu terytorialnego będących JZP.

W ustawie określono także nowe wymogi w zakresie kompetencji członków komitetu audytu, w tym w szczególności korelujące kryterium kwalifikacji oraz niezależności. Zgodnie z nowymi regulacjami większość członków komitetu audytu, w tym jego przewodniczący, powinna być niezależna od badanego podmiotu zgodnie z kryteriami niezależności, zaś przynajmniej jeden członek komitetu audytu posiadać wiedzę i umiejętności w zakresie rachunkowości lub badania sprawozdań finansowych. Nowa regulacja wprowadza również wymóg posiadania przez JZP sformalizowanej polityki w zakresie wyboru firmy audytorskiej oraz polityki świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem i obowiązek ich opracowania przez komitet audytu.

Ustawa z 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz.U. poz. 1089) wejdzie w życie 21 czerwca 2017 r. z wyjątkiem pojedynczych regulacji które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2018 r.

Autor:

Arkadiusz Bądel - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Zgodnie z podstawowymi zasadami prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, postępowanie takie ma być prowadzone w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji. Realizacja tej zasady następuje przede wszystkim poprzez jednoznaczny i wyczerpujący opis przedmiotu zamówienia, którego jednocześnie nie można opisywać przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców lub produktów, chyba że jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia i zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych określeń, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy "lub równoważny".

Jak wynika z treści wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 11 kwietnia 2017 r. (sygn. akt KIO 580/17) zasada uczciwej konkurencji w powyższym zakresie nie zawsze ma charakter bezwzględnie obowiązujący.

Przedmiotem postępowania objętego powyższym rozstrzygnięciem była dostawa leków, zawierających wskazaną przez zamawiającego substancję czynną. Zamawiający wskazał szczegółowo wymogi dotyczące m.in. dawki leku.

W ocenie odwołującego, sposób opisu przedmiotu zamówienia zastosowany przez zamawiającego uniemożliwiał zapewnienie uczciwej konkurencji w postępowaniu, gdyż przedstawione przez zamawiającego warunki spełniał wyłącznie jeden producent, mimo istnienia na rynku leków zawierających analogiczną substancję czynną, choć w innych niż wskazana w zamówieniu dawkach.

Uzasadnieniem dla objęcia przedmiotem zamówienia leku w mniejszej dawce była konieczność zapewnienia możliwości redukcji dawki leku wobec pacjentów z długo utrzymującą się remisją choroby.

W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zakaz opisu przedmiotu zamówienia w sposób utrudniający uczciwą konkurencję „nie oznacza konieczności nabycia przez zamawiającego dostaw nieodpowiadających jego uzasadnionym potrzebom a jedynie nakazuje dopuścić konkurencję między wykonawcami mogącymi spełnić podstawowe wymogi w odniesieniu do przedmiotu zamówienia”.

Jednocześnie, w ocenie Izby żądanie odwołania – dążące do zmiany spornego zapisu w opisie przedmiotu zamówienia, „w sposób bezpośredni ingeruje w proces leczenia każdego pacjenta, który jest zarezerwowany przez ustawodawcę wyłącznie do kompetencji osób posiadających stosowne kwalifikacje (lekarz)”. Dalej Izba wskazuje, iż „do wyłącznej kompetencji lekarza jest zastrzeżone udzielanie świadczeń zdrowotnych, które to są realizowane według jego najlepszej wiedzy. Za oczywiste należy uznać, że metoda leczenia, w tym ustalanie odpowiednich leków i ich dawkowania zależy od wielu czynników indywidualnych w zależności od schorzenia pacjenta i jego stanu zdrowia. Wobec tego, brak jest podstaw (co próbuje czynić odwołujący) do narzucenia przez wykonawcę sposobu leczenia”.

Autor:

Katarzyna Klóza – Czerkawska - aplikant radcowski, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

By the end of 2016 the European Comission presented the proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on the promotion of the use of energy from renewable sources.

The proposal includes the followings:

1) It sets a binding Union target for the share of energy from renewable sources in the Union's gross final consumption of energy in 2030.

The target is at least 27%. From 1 January 2021 onwards, the share of energy from renewable sources in Poland’s gross final consumption of energy shall not be lower than 15%;

2) Deployment of renewables in the Electricity sector;

It includes provisions on support schemes for electricity from renewable sources: general principles, design of support schemes. It enables the generator located in one Member State to participate in support schemes of other Member State.

3) It lays out the rules on the calculation of the share of the energy from renewable sources.

According to the proposed Directive, the share of the energy from renewable sources shall be calculated as the sum of gross final consumption of electricity from renewable energy sources, gross final consumption of energy from renewable sources for heating and cooling and final consumption of energy from renewable sources in transport.

4). Deployment of renewbles in the Heating and Cooling Sector;

It provides the obligation to increase the share of renewable energy supplied for heating and cooling by at least 1 percentage point per year in their total supply until 2030.

The entities designated to implement this obligation shall report annually starting from 30 June 2021, to the authority designated by the Member State, on: the total amount of energy supplied for heating and cooling; the total amount of renewable energy supplied for heating and cooling; the share of renewable energy in the total amount of energy supplied for heating and cooling; and the type of renewable energy source.

It puts an obligation on district heating and cooling suppliers to provide information to end-consumers on their energy performance and the share of renewable energy in their systems.

5) Maintaining renewable energy in the Transport sector;

It requires fuel suppliers to increas the share of energy from renewable and low-carbon fuels. It is proposed to be at least 1.5% in 2021 increasing to 6.8% in 2030. With respect to advanced biofuels and biogas produced from feedstock, the minimum share shall be at least 0.5% of the transport fuels supplied for consumption or use on the market as of 1 January 2021, increasing up to at least 3.6% by 2030.

It is proposed, that the above mentioned proposals enter into force into force on 1 January 2021.

Author:

Marcin Mucharski - Attorney-at-law, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W dniu 1 czerwca 2017 roku weszła w życie nowelizacja przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.  – Kodeks cywilny modyfikująca m.in. reguły solidarnej odpowiedzialności inwestora za zapłatę wynagrodzenia podwykonawców z tytułu wykonanych robót budowlanych.

Celem nowelizacji jest wyeliminowanie wątpliwości pojawiających się na tle interpretacji treści art. 647[1] Kodeksu cywilnego oraz zwiększenie pewności sytuacji prawnej uczestników rynku budowlanego. Modyfikacji uległy zasady odpowiedzialności solidarnej inwestora i wykonawcy za wynagrodzenie podwykonawców, w tym uproszczenie procedur zgłaszania podwykonawców. Nowelizacja zakłada również odpowiedzialność inwestora za roboty, które zostały faktycznie wykonane, a ich zakres został wcześniej szczegółowo określony. Dodatkowo wprowadzono kwotowe ograniczenie tej odpowiedzialności oraz wydłużenie terminu na zgłoszenie sprzeciwu inwestora wobec powierzenia części robót podwykonawcy.

1) Uproszczona notyfikacja podwykonawców

Dotychczas zgłoszenie podwykonawcy inwestorowi wymagało przedstawienia umowy z podwykonawcą lub jej projektu wraz z dokumentacją projektową.

Obecnie ustawa nie wymaga przedstawienia umowy lub jej projektu. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 647[1] § 1 solidarna odpowiedzialność inwestora będzie powstawała wówczas, gdy podwykonawca zostanie zgłoszony inwestorowi wraz z określeniem szczegółowego przedmiotu wykonywanych przez niego robót. Zgłoszenie to wymagać będzie formy pisemnej pod rygorem nieważności. Zgłoszenia może dokonać zarówno wykonawca, jak i podwykonawca. Zgłoszenie nie będzie jednak wymagane, jeżeli inwestor i wykonawca określą w umowie, zawartej w formie pisemnej pod rygorem nieważności, szczegółowy zakres robót budowlanych wykonywanych za pomocą oznaczonego podwykonawcy.

2) Sprzeciw inwestora

Nowelizacja zakłada również przedłużenie okresu zgłoszenia sprzeciwu przez inwestora z 14 do 30 dni. Jednocześnie, odpowiedzialność solidarną inwestora wyłączy tylko sprzeciw zgłoszony zarówno wykonawcy, jak i podwykonawcy w ciągu 30 dni od zgłoszenia podwykonawcy. Sprzeciw powinien być zgłoszony w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Równocześnie, wprowadzono jednolite pojęcie sprzeciwu, rezygnując z dotychczasowego rozróżnienia na sprzeciw i zastrzeżenia inwestora, które generowało liczne wątpliwości interpretacyjne dotyczące skutków prawnych takich form.

3) Ograniczenie kwotowe odpowiedzialności

Nowelizacja wprowadza również ograniczenie wysokości wynagrodzenia należnego podwykonawcy objętego odpowiedzialnością solidarną inwestora. Ustawa zakłada, że odpowiedzialność inwestora za zapłatę podwykonawcy wynagrodzenia ograniczać powinna się do wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy za dane roboty, określonego czy to umową czy zgłoszeniem wykonawcy wobec inwestora. Inwestor będzie więc zwolniony z odpowiedzialności ponad tę kwotę.

4) Odpowiedzialność za wynagrodzenie dalszych podwykonawców

Regulacje dotyczące odpowiedzialności inwestora i wykonawcy za zapłatę wynagrodzenia z tytułu robót wykonanych przez podwykonawcę mają zastosowanie także do relacji inwestora, wykonawcy i podwykonawcy z dalszymi podwykonawcami.

Autor:

Joanna Blichert - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W ekspresowym tempie w ciągu siedmiu dni między 20-27.07.2017 r. Sejm i Senat uchwaliły nowelizację ustawy o odnawialnych źródłach energii. Projektowana nowelizacja przewiduje zmiany w zakresie sposobu obliczania opłaty zastępczej. Nowelizacja, będąca projektem poselskim, pozostaje według jej autorów uzasadniona z racji na cel jakim jest uelastycznienie rynku zielonych certyfikatów oraz w perspektywie długoterminowej, zmniejszenie nadpodaży certyfikatów na rynku.

Obecnie jednostkowa opłata zastępcza jest opłatą o stałej wysokości i wynosi zgodnie z art. 56 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz.U. z 2017 r. poz. 1148) 300,03 złotych za 1 MWh. Natomiast w świetle nowelizacji jednostkowa opłata zastępcza miałaby zostać powiązana z rynkowymi cenami praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia i być liczona odrębnie dla tzw. zielonych i błękitnych certyfikatów. W konsekwencji zgodnie z projektowanym brzmieniem art. 56 ustawy o odnawialnych źródłach energii jednostkowa opłata zastępcza wynosiłaby w danym roku kalendarzowym 125% rocznej ceny średnioważonej praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia, jednak nie więcej niż 300,03 złotych za 1 MWh. Biorąc pod uwagę obecne ceny świadectw pochodzenia na Towarowej Giełdzie Energii należy założyć, że w przypadku podpisania nowelizacji przez Prezydenta RP, opłata zastępcza może być ponad trzykrotnie niższa niż obecnie.

Nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii ingerując w mechanizm wsparcia wytwórców energii odnawialnej może mieć bezpośredni wpływ na przychody inwestorów, właścicieli farm wiatrowych, gdyż opłata zastępcza była często punktem odniesienia dla ustalania cen świadectw pochodzenia w umowach między tymi wytwórcami, a spółkami obrotu zobowiązanymi do nabywania świadectw pochodzenia.

Organizacja branżowe oraz banki zarzucają również naruszenie poprzez nowelizację umów o popieraniu i wzajemnej ochronie inwestycji oraz Traktatu Karty Energetycznej. Również Kancelaria CWW przygotowuje się do złożenia pozwów w imieniu jej klientów w przypadku podpisania ustawy przez Prezydenta.

Autorzy:

Tomasz Dobrzyński - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Aneta Mrozowska - asystentka radcy prawnego, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Mamy zaszczyt poinformować, że 1 lipca 2017 odbyło się uroczyste ślubowanie radców prawnych: Eweliny Danel,  Karoliny Knysak i Jacka Klempousa.

Przez ostatnie lata byli aplikantami w Kancelarii CWW i tutaj stawiali pierwsze kroki jako prawnicy. Niezmiernie cieszy nas ich osobisty sukces, który doskonale wpisuje się w strategię rozwoju Kancelarii CWW, gdyż kształcimy nowych, młodych i zdolnych prawników.

Szersze informacje na temat ślubowania oraz fotorelacja z wydarzenia dostępne są na stronie OIRP Wrocław.

https://oirp.wroclaw.pl/aktualnosci/543

https://oirp.wroclaw.pl/galeria/60

Serdecznie gratulujemy, życzymy kolejnych sukcesów i samorealizacji w zawodzie.

W dniu 4 czerwca br. na terenie indiańskiej wioski Tipi Town w Kamieńcu Wrocławskim odbył się piknik zorganizowany przez Kancelarię CWW, w którym udział wzięli członkowie Zespołu Kancelarii wraz ze swoimi rodzinami. Najmłodszych uczestników spotkania czekały liczne atrakcje, w tym animacja, której motywem przewodnim był Dziki Zachód. Dzieci miały okazję stać się nieustraszonymi indiańskimi wojownikami oraz poznać zwyczaje i kulturę Indian.

Impulsem do zorganizowania wydarzenia był obchodzony w dniu 1 czerwca Międzynarodowy Dzień Dziecka oraz przypadający na dzień 15 maja Międzynarodowy Dzień Rodzin, który zapoczątkował w naszym kraju akcję "Dwie godziny dla Rodziny". Biorąc pod uwagę ogromną radość i zadowolenie uczestników pikniku, jesteśmy przekonani, iż organizacja tego rodzaju spotkań zostanie wpisana do kalendarza imprez Kancelarii CWW na stałe.

Jeszcze raz dziękujemy wszystkim uczestnikom pikniku za cudowną atmosferę i zabawę.

W związku z dynamicznym rozwojem Kancelaria CWW poszukuje:

Praktykanta - Nr ref. Wr/CWW/06/17/Prak

Wymagania:

• student co najmniej czwartego roku studiów na kierunku prawa na Wydziale Prawa i Administracji
• komunikatywność
• dokładność i zaangażowanie w powierzone zadania
• dobra znajomość języka angielskiego

Oferujemy:

• możliwość zdobycia wiedzy praktycznej potrzebnej w procesie przygotowania zawodowego
• przyjemną atmosferę pracy
• możliwość nawiązania współpracy po zakończeniu odbytej praktyki

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do dnia 30 czerwca 2017 r. z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/06/17/Prak.

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza Sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Dziękujemy za wszystkie nadesłane aplikacje.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia w CV:

„Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych do przeprowadzenia procesu rekrutacji, zgodnie z przepisami Ustawy 29.08.97 o Ochronie Danych Osobowych Dz. Ust. Nr 133 poz. 883. z poz. zm.”

W związku z dynamicznym rozwojem Kancelaria CWW poszukuje:

Prawnika (Nr ref. Wr/CWW/06/17)

Wymagania:

• ukończone studia prawnicze
• bardzo dobra znajomość języka angielskiego w mowie i piśmie (znajomość Legal English będzie dodatkowym atutem)
• pełna dyspozycyjność
• znajomość zagadnień z zakresu prawa gospodarczego, cywilnego oraz własności intelektualnej

Mile widziane:

• doświadczenie w pracy w kancelarii prawnej
• umiejętność pisania tekstów z dziedziny prawa

Oferujemy:

• pracę w zespole radców prawnych
• udział w interesujących projektach
• przyjemną atmosferę pracy

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do dnia
28 czerwca 2017 roku, z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/06/17

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Dziękujemy za wszystkie nadesłane aplikacje. Jednocześnie informujemy, że skontaktujemy się z wybranymi osobami.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia na CV:

„Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych do przeprowadzenia procesu rekrutacji, zgodnie z przepisami Ustawy 29.08.97 o Ochronie Danych Osobowych Dz. Ust. Nr 133 poz. 883.”

30 November 2016, The European Comission presented the proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on energy efficiency.

The proposal includes the followings:

1) It sets out the European Union 2030 energy efficiency target which is 30%.

The EUCO30 aims to: 30%  primary  energy  consumption  reduction (i.e.  achieving  1321 Mtoe  in  2030)  compared  to  PRIMES  2007  baseline  (1887  Mtoe  in  2030) and no more than 987 Mtoe of final energy. This  equals  a  reduction  of  primary  energy  consumption  of  23%  compared  to  2005  primary  energy  consumption  (1713  Mtoe  in  2005).

2) Energy savings.

Proposals stipulates that the energy savings obligation can be implemented through energy efficiency obligation schemes, alternative policy measures and the combination of these two elements.

3) Metering, sub-metering and cost allocation for heating and cooling and domestic hot water.

It aims to ensure that final customers of the district heating, district cooling and domestic hot water are provided with competitively priced meters that accurately reflect the final customer’s actual energy consumption.

Sub-metered consumption refers to measuring consumption in individual units of multi-apartment or multi-purpose buildings. If mentioned buildings are equiped with a central heating or cooling source or supplied from district heating and cooling system, individual meters shall be installed to measure the consumption of heat, cooling or hot water for each building unit. It is possible under certain conditions to use heat cost allocator instead of individual meters for measurement of heat consumption at each radiator:

a) where the use of individual meters is not technically feasible or  

b) where it is not cost-efficient to measure heating or cooling in each building unit.

According to the proposed Directive starting from 1 January 2020 meters and cost allocators installed shall be remotely readable devices. If meters and cost allocators have already been installed but which are not remotely readable, shall be provided with this capability or be replaced with remotely readable devices whether it is cost-efficient.

4) Billing and consumption information for heating and cooling and domestic hot water.

Billing shall be based on actual consumption and billing information shall include current actual prices and actual consumption of energy.

It is proposed, that the above mentioned proposals enter into force on  the  20th day  following  date of  its publication in the Official Journal of the European Union.

Prepared by:

Marcin Mucharski - Attorney-at-law, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 3 stycznia 2017 r. (sygn. akt III AUa 63/16) zasada godziwości wynagrodzenia z art. 13 Kodeksu pracy nie wyznacza jedynie dolnej granicy płacy, ale również górne jej granice.

Sprawa dotyczyła ustalenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych podstawy wymiaru składki od wynagrodzenia pracownicy w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Pracownica odwołała się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do sądu okręgowego domagając się jej zmiany i ustalenia podstawy wymiaru składek w wysokości 3500 zł. Dodać należy, że pracownica była zatrudniona przez pozostającego z nią w związku małżeńskim lekarza weterynarii prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą. Sąd Okręgowy oddalił odwołanie, na co pracownica wniosła apelację do sądu apelacyjnego.

Sąd apelacyjny stwierdził, że ZUS może kwestionować wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek, jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że wynagrodzenie zostało wypłacone na podstawie umowy sprzecznej z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzającej do obejścia prawa (art. 58 § 2 Kodeksu cywilnego). Jako jedną z zasad współżycia społecznego sąd uznał zasadę ekwiwalentności świadczeń w ramach stosunku cywilnego.

W tym kontekście sąd przyjął, że ustalenie zbyt wysokiego wynagrodzenia może być niezgodne z zasadami współżycia społecznego, kiedy polega na świadomym zamiarze osiągnięcia nieuzasadnionych korzyści w ramach systemu ubezpieczeń społecznych kosztem innych uczestników tego systemu. Zdaniem sądu, alimentacyjny charakter świadczeń z ZUS oraz zasada solidaryzmu implikują regułę, że płaca - która to stanowi podstawę wymiaru składki - nie może być ustalana ponad granicę płacy słusznej, sprawiedliwej, zapewniającej godziwe utrzymanie, a także nie może rażąco przewyższać wkładu pracy. Dokonując oceny, czy wynagrodzenie pracownika nie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, należy opierać się również na względach doświadczenia życiowego oraz założeniu, że podmioty prowadzące działalność gospodarczą podejmują decyzje, również płacowe, w sposób racjonalny. W tym kontekście należy mieć na uwadze, żeby wynagrodzenie za pracę było godziwe (art. 13 Kodeksu pracy), przy czym ocena godziwości wymaga uwzględnienia okoliczności każdego konkretnego przypadku, a zwłaszcza rodzaju, ilości i jakości świadczonej pracy oraz wymaganych kwalifikacji (art. 78 § 1 Kodeksu pracy). Stąd wynagrodzeniem niegodziwym może być zarówno wynagrodzenie zbyt niskie, jak i wynagrodzenie nieadekwatnie wysokie w stosunku do zajmowanego stanowiska, kwalifikacji pracownika, czy zakresu jego obowiązków.

Sąd apelacyjny zgodził się, że w okolicznościach omawianej sprawy intencją stron stosunku pracy było uzyskanie przez ubezpieczoną wysokich świadczeń z ubezpieczenia społecznego w związku z ciążą i urodzeniem dziecka. Wynagrodzenie w kwocie 3500 zł uznał w okolicznościach przedmiotowej sprawy za nieważne z mocy art. 58 § 2 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy i jako takie – nie mogące stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie art. 18 ust. 1 i art. 20 ust. 1 w związku art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Autor:

Wojciech Wołoncewicz – radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

20 stycznia 2017 r. Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz ustawy o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej. Projektowana nowelizacja zakłada gruntowne zmiany dotyczące spółek akcyjnych, przewidując obligatoryjną dematerializację akcji wszystkich spółek zarówno publicznych, jak i niepublicznych.

Zgodnie z nowym art. 328¹ § 1 k.s.h. akcje będą rejestrowane w rejestrze akcjonariuszy. Ta forma rejestracji akcji dotyczyć będzie spółek niepublicznych, natomiast akcje spółek publicznych rejestrowane będą w systemie depozytowym. Należy zaznaczyć, że także i spółka niepubliczna będzie mogła zadecydować o rejestracji jej akcji w depozycie papierów wartościowych. Obie formy rejestracji będą się jednak wykluczały. Akcje tej samej spółki nie będą mogły podlegać jednoczesnej rejestracji w depozycie oraz w rejestrze akcjonariuszy.

Rejestr akcjonariuszy prowadzony będzie w formie elektronicznej przez podmiot uprawniony zgodnie z ustawą o obrocie instrumentami finansowymi do prowadzenia rachunków papierów wartościowych, a więc podmiot wykonujący działalność maklerską. Podstawą prowadzenia rejestru będzie umowa zawarta przez spółkę z podmiotem wybranym przez walne zgromadzenie. Umowa taka będzie jednocześnie podstawą do rejestrowania praw poboru z akcji, a także do pośredniczenia przez podmiot prowadzący rejestr w wykonaniu zobowiązań pieniężnych spółki wobec akcjonariuszy z tytułu przysługujących im akcji, czyli przede wszystkim wypłaty dywidendy. Wypłaty tego rodzaju mają być odtąd obligatoryjnie dokonywane za pośrednictwem podmiotu prowadzącego rejestr (art. 328¹⁰ k.s.h.).

Rejestr zawierać będzie m.in. te dane, które aktualnie powinny być ujawnione na dokumencie akcji, a więc firmę, adres spółki, oznaczenie sądu rejestrowego, wysokość wpłat dokonanych na akcje, ograniczenia w rozporządzaniu akcją, a także nazwisko i imię albo firmę akcjonariusza, jego miejsce zamieszkania (siedzibę), adres do doręczeń, w tym adres poczty elektronicznej. Wraz z wejściem w życie nowych przepisów zaniknie więc zjawisko anonimowości akcjonariuszy akcji na okaziciela względem spółki. W zakresie informacji znanych spółce na temat własnego akcjonariusza nie będzie bowiem różnicy między akcją imienną, a akcją na okaziciela. Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy jest to jeden z głównych celów nowej regulacji, który w zamierzeniu przyczynić się ma do likwidacji możliwych nadużyć prowadzących do prania brudnych pieniędzy. Mimo planowanych zmian, podział na akcje imienne oraz na okaziciela zostanie utrzymany. W tym zakresie utrzymana zostanie również zasada, że akcje uprzywilejowane, poza akcjami niemymi, muszą być imienne.

Nad dokonywaniem wpisów w rejestrze akcjonariuszy czuwać będzie podmiot prowadzący rejestr, do którego obowiązków należeć będzie niezwłoczne dokonanie stosownego wpisu po powzięciu wiedzy o zdarzeniu uzasadniającym taki wpis, czyli przede wszystkim o przejściu akcji na inną osobę. Stanowi to istotną odmienność od obecnych regulacji dotyczących księgi akcyjnej, do której wpisy dokonywane są wyłącznie na wniosek zainteresowanego (art. 341 § 2 k.s.h.).

Rezultatem wprowadzenia jednolitego rejestru akcjonariuszy będzie również ujednolicenie formy wykazania legitymacji do wzięcia udziału w walnym zgromadzeniu. Uprawnionymi do wzięcia udziału w zgromadzeniu spółki niepublicznej będą te osoby, które zostały wpisane do rejestru akcjonariuszy najpóźniej na tydzień przed planowanym dniem odbycia walnego zgromadzenia. Stąd, w przypadku wprowadzenia opisywanych zmian, równorzędnym sposobem zwołania walnego zgromadzenia dla wszystkich spółek niepublicznych, obok ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, będzie rozesłanie zawiadomień listami poleconymi, bądź wysłanie ich w formie elektronicznej na adresy e-mail ujawnione w rejestrze.   

Obligatoryjna dematerializacja akcji obowiązywać ma od 1 lipca 2018 r.

Autor:

Kacper Wosiak – aplikant radcowski, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Ustawa z dnia 10 lutego 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r. poz. 244), dalej jako „Ustawa nowelizująca”, wprowadza nowe kategorie przestępstw odnoszące się do podrabiania i przerabiania faktur VAT oraz ich fikcyjnego wystawiania.

Wprowadzona do ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. z 2016 r. poz. 1137), dalej jako „k.k.” szczególna postać fałszu materialnego dokumentu polega na podrobieniu lub przerobieniu w celu użycia za autentyczną faktury w zakresie okoliczności faktycznych mogących mieć znaczenie dla określenia wysokości należności publicznoprawnej lub jej zwrotu albo zwrotu innej należności o charakterze podatkowym albo użycie takiej faktury jako autentycznej. W świetle dodanego art. 270a k.k. sprawca wskazanego czynu podlegać będzie karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8, zaś w przypadku gdy wartość faktur jest większa niż pięciokrotność kwoty określającej mienie wielkiej wartości, albo gdy sprawca z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu, kara pozbawienia wolności wynosi czas nie krótszy od lat 3. W wypadkach mniejszej wagi ustawodawca przewiduje możliwość orzeczenia grzywny, kary ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Natomiast dodany art. 271a k.k. stanowi o szczególnej postaci fałszu intelektualnego, zgodnie z którym spenalizowano wystawienie faktury zawierającej kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest znaczna, poświadczając nieprawdę co do okoliczności faktycznych mogących mieć znaczenie dla określenia wysokości należności publicznoprawnej, jej zwrotu albo zwrotu innej należności o charakterze podatkowym, jak i używanie takiej faktury. Przepis ten przewiduje sankcję zasadniczą taką samą jak w przypadku art. 270a k.k. przy czym w wypadkach mniejszej wagi zagrożenie karą pozbawienia wolności wynosi 3 lata.

Nadto wprowadzona została kwalifikowana postać przestępstw określonych w art. 270a § 1 oraz w art. 271a § 1 k.k. Zgodnie z art. 277a k.k. w przypadku faktur, zawierających kwotę należności ogółem, których wartość lub łączna wartość jest większa niż dziesięciokrotność kwoty określającej mienie wielkiej wartości, sprawca podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 5 albo karze 25 lat pozbawienia wolności, natomiast w wypadku mniejszej wagi - karze pozbawienia wolności do lat 5. Zatem najbardziej dolegliwa sankcja kary 25 lat pozbawienia wolności dotyczy faktur, których wartość przewyższa 10 mln złotych.

Co więcej, należy zauważyć, iż w celu powiązania majątkowych konsekwencji skazania z wyrządzoną przez sprawców szkodą, ustawodawca wprowadził w art. 277b k.k. możliwość orzeczenia grzywny obok kary pozbawienia wolności w wymiarze do 3000 stawek dziennych. Przewidziana została również możliwość nadzwyczajnego złagodzenia kary w odniesieniu do tych osób, które zdecydują się na wyrażenie tzw. czynnego żalu w określonej formie lub też naprawienia wyrządzonej szkody (art. art. 277c i art. 277d k.k.).

Ustawa nowelizującą przewiduje również zmiany w ustawach o Policji, Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym oraz Krajowej Administracji Skarbowej, w świetle których wskazane podmioty uzyskują w określonych okolicznościach w zakresie wprowadzonych przestępstw możliwość kontroli i utrwalania treści rozmów telefonicznych oraz przeprowadzania czynności operacyjno-rozpoznawczych.

Autor:

Aneta Mrozowska – asystent radcy prawnego, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W związku z dynamicznym rozwojem Kancelaria CWW poszukuje:

Praktykanta (Nr ref. Wr/CWW/05/17/Prak)

Wymagania:

• student co najmniej czwartego roku studiów na kierunku prawa na Wydziale Prawa i Administracji
• komunikatywność
• dokładność i zaangażowanie w powierzone zadania
• dobra znajomość języka angielskiego

Oferujemy:

• możliwość zdobycia wiedzy praktycznej potrzebnej w procesie przygotowania zawodowego
• przyjemną atmosferę pracy
• możliwość nawiązania współpracy po zakończeniu odbytej praktyki

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do dnia 9 czerwca 2017 r. z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/05/17/Prak.

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza Sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Dziękujemy za wszystkie nadesłane aplikacje.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia w CV:

„Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych do przeprowadzenia procesu rekrutacji, zgodnie z przepisami Ustawy 29.08.97 o Ochronie Danych Osobowych Dz. Ust. Nr 133 poz. 883. z poz. zm.”

Mamy zaszczyt poinformować, że troje aplikantów: Ewelina Danel, Karolina Knysak i Jacek Klempous uzyskali pozytywny wynik egazminu radcowskiego. Pozytywny wynik egzaminu doskonale wpisuje się w strategię rozwoju Kancelarii CWW, gdyż chcemy kształcić nowych, młodych i zdolnych prawników.

Serdecznie gratulujemy i życzymy kolejnych sukcesów w życiu zawodowym.

Kancelaria CWW wspiera zdolnych studentów Uniwersytetu Wrocławskiego w dwóch tegorocznych, prestiżowych konkursach:

1. Philip C. Jessup International Law Moot Court Competition – konkurs, w którym udział biorą studenci z ponad 90 krajów świata, rywalizując ze sobą podczas symulowanej rozprawy sądowej przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości. Ostatni etap zmagań odbył się w kwietniu br. w Waszyngtonie D.C., a wsparcie Kancelarii CWW pozwoliło na pierwszy w historii udział drużyny Uniwersytetu Wrocławskiego w finale konkursu.
2. TELDERS International Law Moot Court Competition – konkurs prawa międzynarodowego publicznego, w którym udział bierze 30 drużyn z Europy. Grupa studentów prawa Uniwersytetu Wrocławskiego w maju br. będzie reprezentować Polskę w półfinale, który odbędzie się w Hadze.

Sukces wrocławskich drużyn jest chlubą dla samych Uczestników oraz Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. Cieszymy się, że mogliśmy wesprzeć obie drużyny i pomóc studentom w realizacji ich zawodowych ambicji i marzeń.

Szanowni Państwo,

jest nam miło poinformować, iż w tegorocznym ogólnopolskim Rankingu Kancelarii Prawniczych gazety „Rzeczpospolita” Kancelaria CWW osiągnęła 37 miejsce na 290 sklasyfikowanych Kancelarii, awansując tym samych z miejsca 40. Utrzymaliśmy także pozycję wiodącej kancelarii prawniczej w regionie dolnośląskim i lubuskim.

Kancelaria CWW została również wyróżniona w prestiżowym rankingu "THE LEGAL 500” uzyskując na rok 2017 rekomendację w dziedzinie energii i zasobów naturalnych.

W dniu 1 lutego 2017 r. Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało, iż przygotowuje projekt zmian
w zakresie zasad dochodzenia roszczeń cywilnoprawnych. Warto przyjrzeć się projektowanym regulacjom, gdyż będą one miały istotne znaczenie zarówno dla wierzycieli, jak i dłużników.

Zmiany te miałyby polegać na:

1) wprowadzeniu zasady, zgodnie z którą sąd rozpoznający sprawę zobowiązany będzie z urzędu ustalić, czy roszczenie jest przedawnione;

Jeśli roszczenie będzie przedawnione, sąd oddali powództwo. W skutek tego dłużnik nie będzie zobligowany do zapłaty kwoty żądanej przez wierzyciela. W aktualnym stanie prawnym sąd ustala, czy wierzytelność jest przedawniona tylko na zarzut zgłoszony przez dłużnika.

2) skróceniu ogólnego terminu przedawnienia roszczeń majątkowych z 10 lat do 6 lat (art. 118 kc);

Zgodnie z obecnym brzemieniem art. 118 kc, jeśli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat 10, a dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz o roszczeń o świadczenia okresowe – termin ten wynosi 3 lata. Skrócenie terminu ma dotyczyć maksymalnego 10-letniego okresu przedawniania, i ma wynosić 6 lat.

3) skróceniu terminu przedawnienia roszczeń, które zostały stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub ugodą;

Obecnie wierzyciel ma 10 lat na to, aby wyegzekwować od dłużnika kwotę, która wynika z prawomocnego orzeczenia sądu (w tym sądu polubownego) lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju, jak również roszczeń stwierdzonych ugodą zawartą przed sądem, w tym sądem polubownym, albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd (art. 125 kc). Proponuje się, aby skrócić ten okres do 3 lat. Zdaniem Ministerstwa Sprawiedliwości jest to wystarczający czas na podjęcie przez wierzyciela czynności egzekucyjnych wobec dłużnika.

4) modyfikacji skutków przerwania biegu terminu przedawnienia roszczenia, po którym termin przedawnienia zaczyna biec na nowo;

Aktualnie przerwę taką powoduje uznanie roszczenia przez dłużnika, wszczęcie mediacji pomiędzy stronami, lub każda czynność wierzyciela przed sądem, w tym sądem polubownym, lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń czynności, przedsięwzięta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (art. 123 kc). Natomiast zgodnie z art. 124 kc, po każdym przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie na nowo. Projekt Ministerstwa Sprawiedliwości nie zmienia tych zasad w przypadku uznania roszczenia przez dłużnika oraz mediacji. Natomiast podjęcie czynności przed sądem (np. zawezwanie do próby ugodowej) nie prowadziłoby już do przerwy w biegu terminu przedawnieniu, lecz do wstrzymania zakończenia jego biegu – termin przedawnienia biegłby, nie mógłby jednak upłynąć wcześniej niż w terminie 6 miesięcy od prawomocnego zakończenia postępowania wszczętego wskutek tych czynności.

5) przemodelowaniu zasad ustalenia początku i końca biegu przedawnienia;

Obecnie za początek biegu przedawnienie przyjmuje się moment wymagalności roszczenia. Natomiast według projektu początkiem biegu przedawnienia będzie dzień, w którym wierzyciel dowiedział się o roszczeniu oraz o osobie zobowiązanej z tytułu tego roszczenia. Jako koniec biegu przedawnienia przyjęty ma zostać ostatni dzień roku kalendarzowego, w którym upływa termin przedawnienia.

6) modyfikacji zasad przeprowadzenia egzekucji komorniczej z rachunku bankowego;

Od 8 września 2016 r. komornik może zająć rachunek bankowy dłużnika drogą elektroniczną. Obecnie banki są zobowiązane do bezzwłocznego przekazania zajętej kwoty komornikowi, co uniemożliwia podjęcie przez dłużnika obrony, nawet jeśli zajęcie jest bezzasadne, gdyż dług został uregulowany lub roszczenie jest przedawnione. Zgodnie z projektem, posiadacz rachunku zostanie niezwłocznie powiadomiony przez bank o zajęciu rachunku. Kwota, którą zajął komornik, nie trafi jednak na konto komornika wcześniej niż po upływie 14 dni. To okres, w którym dłużnik będzie mógł wnieść powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, co umożliwi wyjaśnienie sprawy. Przewiduje się również, że powyższe nie będzie możliwe, gdy przedmiotem egzekucji komorniczej z rachunku bankowego będą alimenty lub renta. Wtedy bank bezzwłocznie przekaże zajętą kwotę komornikowi.

Autor:

Jacek Klempous - aplikant radcowski, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W dniu 24 lutego br. Sejm uchwalił treść ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, stanowiącej implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi i zmieniająca dyrektywy 2008/48/WE i 2013/36/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 1093/2010.

Jak wskazano w treści uzasadnienia do projektu ustawy, „celem dyrektywy jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów, którzy zawierają umowy o kredyt związane z nieruchomościami. Ma ona spowodować rozwój bardziej przejrzystego, skutecznego i konkurencyjnego rynku wewnętrznego przez zawieranie spójnych i uczciwych umów, dostarczanie klientom odpowiednich informacji i wyjaśnień na każdym etapie, a także ma przyczynić się do wyrównywania asymetrii informacyjnej między profesjonalnymi uczestnikami rynku (kredytodawcy) a ich klientami”. Mając to na względzie, przedmiotowa ustawa ma wprowadzać kompleksową regulację problematyki kredytów związanych z nieruchomościami.

Na mocy przedmiotowej ustawy uregulowane zostały m.in. kwestie waluty, w jakiej mają być udzielane kredyty hipoteczne. Zgodnie z projektowanym art. 6 ust. 1 ustawy, kredyt hipoteczny może zostać udzielony wyłącznie w walucie lub indeksowany do waluty, w której konsument uzyskuje większość swoich dochodów lub posiada większość środków finansowych lub innych aktywów wycenianych w walucie udzielenia kredytu hipotecznego lub walucie, do której kredyt hipoteczny jest indeksowany. Tym samym konsument, uzyskujący dochody w polskich złotych, nie otrzyma kredytu w innej walucie.

Ustawa wprowadza również szczegółowe regulacje dotyczące obowiązków informacyjnych, reklamowania usług finansowych w omawianym zakresie, jak również ograniczenia dotyczące tzw. sprzedaży wiązanej.

Ponadto, ustawa przewiduje możliwość przeprowadzenia restrukturyzacji zadłużenia kredytowego. W sytuacji, gdy kredytobiorca opóźnia się ze spłatą należności, przewiduje się możliwość wystąpienia z wnioskiem o restrukturyzację. Jednocześnie jednak, kredytodawca umożliwia restrukturyzację zadłużenia, jeżeli jest to uzasadnione oceną sytuacji majątkowej konsumenta. Restrukturyzacja zadłużenia jest dokonywana na warunkach uzgodnionych przez kredytodawcę i konsumenta i może nastąpić poprzez:

a) zaoferowanie konsumentowi możliwości czasowego zawieszenia spłaty kredytu hipotecznego;

b) zmianę wysokości rat kapitałowo-odsetkowych kredytu hipotecznego;

c) wydłużenie okresu kredytowania;

d) inne działania umożliwiające spłatę zobowiązania.

Jak wynika z powyższych, przykładowych rozwiązań wynikających z projektu ustawy, zamiarem ustawodawcy jest kompleksowe uregulowanie kwestii związanych z udzielaniem kredytu hipotecznego, dotychczas nieregulowanych obowiązującymi przepisami. Po przyjęciu przez Sejm, projekt ustawy będzie teraz rozpatrywany przez Senat.

Autor:

Katarzyna Klóza-Czerkawska - aplikant radcowski, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W dniu 9 listopada 2016 r. ogłoszony został tekst ustawy z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich (Dz. U. poz. 1823) stanowiącej konsekwencję dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/11/UE z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich oraz zmiany rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 i dyrektywy 2009/22/WE (szczegółowo o nowej procedurze w artykule pt. „Nowa procedura rozwiązywania sporów konsumenckich”).

Konsekwencją tej regulacji są również zmiany w zakresie zobowiązania przedsiębiorców do udzielenia odpowiedzi na reklamację. Do dnia 10 stycznia 2017 r., kiedy to w życie weszła ustawa z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich, brak było przepisów obligujących przedsiębiorcę  do udzielenia konsumentowi odpowiedzi na reklamację w określonym terminie i formie. Ustawa ta wprowadziła zmianę do ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2014 r., poz. 827 z późn. zm.) poprzez dodanie nowego artykułu 7a, zgodnie z którym:

1. jeżeli przepisy odrębne nie stanowią inaczej, przedsiębiorca jest obowiązany udzielić odpowiedzi na reklamację konsumenta w terminie 30 dni od dnia jej otrzymania;

2. jeżeli przedsiębiorca nie udzielił odpowiedzi na reklamację w terminie, o którym mowa w ust. 1, uważa się, że uznał reklamację;

3.odpowiedź na reklamację przedsiębiorca przekazuje konsumentowi na papierze lub innym trwałym nośniku.

Za szczególnie istotne należy uznać jednoznaczne rozstrzygnięcie, iż brak odpowiedzi przedsiębiorcy w zakreślonym terminie równoznaczny jest z uznaniem reklamacji konsumenta. Natomiast zgodnie z ustawą o pozasądowym rozstrzyganiu sporów konsumenckich, w przypadku nieuwzględnienia reklamacji przedsiębiorca jest zobowiązany podać konsumentowi oświadczenie o zamiarze wystąpienia z wnioskiem o wszczęcie procedury pozasądowego rozwiązania sporu (albo o zgodzie na udział w takim postępowaniu) bądź też o odmowie wzięcia udziału w takim postępowaniu. Brak oświadczenia oznacza zgodę na rozpatrzenie sporu z konsumentem na ścieżce pozasądowej.

Przypomnieć należy, iż zgodnie z art. 7 ustawy o prawach konsumenta, postanowienia umów mniej korzystne dla konsumenta niż przepisy ustawy, są nieważne. Oznacza to, iż przedsiębiorcy nie mogą poprzez zapisy w regulaminach wprowadzać odstępstw od regulacji art. 7a ustawy, które będą mniej korzystne dla konsumenta, jak np. wydłużać terminu na udzielenie odpowiedzi w sprawie reklamacji czy postanowienia sprzecznego z zasadą, iż brak odpowiedzi w terminie jest równoznaczny z uznaniem reklamacji.

Autor:

Malwina Makowska - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W związku z dynamicznym rozwojem Kancelaria CWW poszukuje:

Praktykanta / aplikanta

Nr ref. Wr/CWW/02/17/Prak

Wymagania:

• student, co najmniej czwartego roku studiów na kierunku prawa na Wydziale Prawa i Administracji lub absolwent tego wydziału, bądź aplikant pierwszego roku aplikacji
• komunikatywność
• dokładność i zaangażowanie w powierzone zadania
• dobra znajomość języka angielskiego

Oferujemy:

• możliwość zdobycia wiedzy praktycznej potrzebnej w procesie przygotowania zawodowego
• przyjemną atmosferę pracy
• możliwość nawiązania współpracy po zakończeniu odbytej praktyki

Osoby zainteresowane powyższą ofertą prosimy o przesłanie aplikacji do dnia 3 marca 2017 r., z podaniem w tytule maila nr ref.: Wr/CWW/02/17/Prak

kancelaria@cww.pl  
CWW Kancelaria Prawnicza Sp.k.
ul. Włodkowica 10/11, 50-072 Wrocław

Dziękujemy za wszystkie nadesłane aplikacje.

Prosimy o dołączenie poniższego oświadczenia w CV:

„Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych do przeprowadzenia procesu rekrutacji, zgodnie z przepisami Ustawy 29.08.97 o Ochronie Danych Osobowych Dz. Ust. Nr 133 poz. 883. z poz. zm.”

Na mocy ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców do Kodeksu pracy wprowadzono szereg zmian, które weszły w życie 1 stycznia 2017 r.

Ustawa wprowadziła między innymi następujące zmiany z zakresu prawa pracy:

1. Wydłużono termin do wniesienia odwołania od wypowiedzenia umowy oraz odwołania od rozwiązania umowy bez wypowiedzenia do 21 dni.

Poprzednio ustawa przewidywała dwa terminy na odwołanie do sądu pracy: 7 dni w przypadku odwołania od wypowiedzenia złożonego przez pracodawcę i 14 dni w przypadku rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Od 1 stycznia 2017 art. 264 Kodeksu pracy uzyskał następujące brzmienie:

§ 1. Odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 21 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę.

§ 2. Żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania wnosi się do sądu pracy w ciągu 21 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia lub od dnia wygaśnięcia umowy o pracę.

§ 3. Żądanie nawiązania umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 21 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o odmowie przyjęcia do pracy.

2. Konieczność utworzenia przez pracodawcę ZFŚS oraz wprowadzenia regulaminu pracy i regulaminu wynagradzania powstaje po zatrudnieniu co najmniej 50 pracowników, a nie jak dotychczas co najmniej 20.

Dotychczas zatrudnianie co najmniej 20 pracowników obligowało do utworzenia ZFŚS oraz wprowadzenia regulaminu pracy i regulaminu wynagradzania. Dla pracodawców zatrudniających mniej niż 50 pracowników utworzenia ZFŚS, wprowadzenie regulaminu pracy i regulaminu wynagradzania jest obecnie fakultatywne. Jeśli jednak w zakładzie pracy działa zakładowa organizacja związkowa i zatrudnionych jest nie mniej niż 20 i nie więcej niż 50 pracowników, ZFŚŚ i regulaminy powinny być wprowadzane jeśli wniosek taki złoży zakładowa organizacja związkowa.

3. Wprowadzony został wymóg formy pisemnej pod rygorem nieważności dla umowy o współodpowiedzialności materialnej pracowników za mienie powierzone.

Dotychczas przepisy Kodeksu pracy przewidywały dla takiej umowy zwykłą formę pisemną, bez rygoru nieważności, co oznaczało, że niezachowanie tej formy nie powodowało nieważności samej umowy. Pomimo tego, w doktrynie i orzecznictwie przyjmowało się, że mimo braku ustawowego zastrzeżenia wymogu zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności, umowa o wspólnej odpowiedzialności, która nie została zawarta na piśmie jest nieważna. Wprowadzana zmiana usuwa jakiekolwiek wątpliwości.

4. Zmianie uległy zasady wydawania świadectwa pracy, w przypadku kontynuacji zatrudnienia u tego samego pracodawcy.

Dotychczas pracodawca miał obowiązek wydawania świadectwa pracy po 24 miesiącach zakładowego stażu pracy, pomimo trwania zatrudniania u tego samego pracodawcy na podstawie kolejnej umowy zawartej na okres próbny lub na czas określony.

Zgodnie ze zmianami, które weszły w życie w dniu 1 stycznia 2017 pracodawca jest  zobowiązany do niezwłocznego wydania pracownikowi świadectwa pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku do pracy, z wyjątkiem sytuacji, w których zostaje nawiązana kolejna umowa o pracę z tym samym pracownikiem w okresie 7 dni od ustania poprzedniego zatrudnienia. W tym wypadku świadectwo pracy dotyczące poprzedniego okresu zatrudnienia ma być wydawane wyłącznie na wniosek pracownika.

Autor:

Joanna Blichert - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Zgodnie z niedawną uchwałą składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 28 września 2016 r., sygn. akt: III PZP 3/16 wniesienie przez pracownika odwołania od wypowiedzenia (wystąpienie z roszczeniami z tytułu naruszającego prawo wypowiedzenia umowy o pracę na podstawie art. 45 §1 Kodeksu pracy) nie jest warunkiem zasądzenia na jego rzecz odszkodowania z art. 18^3d Kodeksu pracy z tytułu dyskryminującej przyczyny wypowiedzenia lub dyskryminującej przyczyny wyboru pracownika do zwolnienia z pracy.

Podstawą podjęcia przez Sąd Najwyższy powyższej uchwały było budzące poważne wątpliwości zagadnienie prawne, które wyłoniło się przy rozpoznawaniu jednej ze spraw. Dotyczyło ono rozstrzygnięcia, czy pracownik może dochodzić roszczenia o odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu w związku z niezgodnym z prawem rozwiązaniem umowy o pracę (w oparciu o art. 18^3d Kodeksu pracy) w razie niewystąpienia z roszczeniami przysługującymi z tytułu wadliwego rozwiązania umowy za wypowiedzeniem (zgodnie z art. 45 §1 Kodeksu pracy) albo nieskutecznego wystąpienia z takimi roszczeniami.

Wątpliwości wynikały z dotychczasowych rozbieżności w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W ostatnich latach w judykaturze ujawniły się bowiem dwa odmienne stanowiska w tym przedmiocie.

Wedle pierwszego z nich (tak m. in. w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2012 r., II PK 265/11 oraz z dnia 25 lutego 2009 r., II PK 164/08), bezprawność wypowiedzenia lub rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę pracownik może wykazać wyłącznie poprzez powództwo przewidziane w Kodeksie pracy (tj. o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne, o przywrócenie do pracy lub odszkodowanie), wniesione z zachowaniem odpowiedniego terminu. Oznaczało to, że bez wykazania niezgodności z prawem rozwiązania umowy o pracę przez wytoczenie w odpowiednim terminie wskazanych powództw, pracownik w żadnym innym postępowaniu nie mógł wykazać bezprawności działania pracodawcy jako przesłanki roszczeń odszkodowawczych przewidzianych w Kodeksie cywilnym, jak i tych, dla których podstawę prawną stanowi art. 18^3d Kodeksu pracy.

Według drugiego, odmiennego od wyżej zaprezentowanego stanowiska (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2013 r., III PK 31/12), dochodzenie przez pracownika roszczeń z tytułu wadliwego wypowiedzenia umowy o pracę nie jest warunkiem koniecznym zasądzenia odszkodowania z art. 18^3d Kodeksu pracy za dyskryminującą przyczynę wypowiedzenia. Sąd Najwyższy w przywołanym wyroku zakwestionował dotychczasowe orzecznictwo poprzez zwrócenie uwagi na to, iż Kodeks pracy nie zawiera regulacji wprowadzającej zależność między roszczeniem z art. 45 §1 Kodeksu pracy a roszczeniem z art. 18^3d Kodeksu pracy. Są to zatem niezależne i odrębne roszczenia pracownika przysługujące z tytułu odmiennych naruszeń prawa przez pracodawcę.

Przywołana na wstępie uchwała Sądu Najwyższego podziela to drugie stanowisko, zgodnie z którym dochodzenie przez pracownika roszczeń z tytułu dyskryminującej przyczyny wypowiedzenia lub wyboru pracownika do zwolnienia nie zależy od wcześniejszego czy jednoczesnego zakwestionowania przez niego wypowiedzenia umowy o pracę w oparciu o art. 45 §1 Kodeksu pracy. Oznacza to tym samym, iż pracownik uprawniony jest dochodzić obydwu roszczeń odrębnie, a w szczególności może on żądać odszkodowania za dyskryminację w oparciu o art. 18^3d Kodeksu pracy, nie kwestionując wcale wypowiedzenia umowy.

Autor:

Katarzyna Nowicka - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Z okazji nadchodzących Świąt

Bożego Narodzenia i Nowego 2017 Roku

wielu radosnych i ciepłych chwil,

odpoczynku przy rodzinnym stole

oraz pomyślności w życiu prywatnym i zawodowym

życzy Redakcja Newslettera.

W dniu 9 listopada 2016 r. ogłoszony został tekst ustawy z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich (Dz. U. poz. 1823). Ustawa ta stanowi skutek wdrożenia do krajowego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/11/UE z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich oraz zmiany rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 i dyrektywy 2009/22/WE.

Zgodnie z jej założeniami, wprowadzona zostanie nowa, niezależna od drogi sądowej, procedura rozwiązywania sporów konsumenckich o charakterze polubownym. Postępowanie to nie zastępuje jednak postępowań reklamacyjnych, rozpatrywania skarg konsumentów przez przedsiębiorcę, a także bezpośrednich negocjacji między konsumentem a przedsiębiorcą, a jedynie stanowi alternatywę dla ewentualnego postępowania sądowego, wszczynanego w razie niezaspokojonych roszczeń konsumenta. Znajduje to potwierdzenie w dalszej treści ustawy, gdzie przewidziano, iż podmiot uprawniony może odmówić rozpatrzenia sporu m.in. w sytuacji, gdy wnioskodawca (konsument) przed złożeniem wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sposób konsumenckich nie podjął próby kontaktu z drugą stroną i bezpośredniego rozwiązania sporu, jeżeli ustanowiony przez podmiot regulamin przewiduje takie uprawnienie.

Działania podejmowane w ramach postępowania mają polegać na:

1. umożliwieniu zbliżenia stanowisk stron w celu rozwiązania sporu przez jego strony,
2. przedstawieniu stronom propozycji rozwiązania sporu,
3. rozstrzygnięciu sporu i narzuceniu stronom jego rozwiązania.

Przedmiotowe postępowania mają być prowadzone przez podmioty uprawnione, legitymujące się aktualnym wpisem do rejestru prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Każdy z podmiotów uprawnionych określa rodzaj sporów, których rozwiązywaniem się zajmuje, jak również określa i udostępnia do publicznej wiadomości szereg informacji wymaganych przez ustawę. Zobowiązany jest również do ustalenia regulaminu określającego procedurę postępowania w ramach danego podmiotu.

Ustawa zobowiązuje do uzyskania wpisu w rejestrze przez następujące podmioty:

1. Koordynator do spraw negocjacji przy Prezesie Urzędu Regulacji Energetyki,
2. Inspekcja Handlowa,
3. Rzecznik Praw Pasażera Kolei przy Prezesie Urzędu Transportu Kolejowego,
4. Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej,
5. sąd polubowny przy Komisji Nadzoru Finansowego,
6. Rzecznik Finansowy.

Brzmienie ustawy nie wyklucza jednak uzyskania wpisu do rejestru również przez inne podmioty, z zastrzeżeniem konieczności spełnienia warunków określonych ustawą.

Istotne znaczenie ma również zapis ustawy, zgodnie z którym wszczęcie postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich przerywa bieg przedawnienia roszczenia będącego przedmiotem sporu. Tym samym wszczęcie i prowadzenie omawianego postępowania, które w założeniu ma być szybsze i tańsze od postępowania sądowego, nie będzie prowadzić do pozbawienia konsumenta możliwości dochodzenia ochrony przed sądem powszechnym.

Omawiana ustawa wprowadza również nowe obowiązki informacyjne wobec przedsiębiorców.

Mianowicie, przedsiębiorca, który zobowiązał się albo jest obowiązany na podstawie odrębnych przepisów do korzystania z pozasądowego rozwiązywania sporów z konsumentami, informuje konsumentów o podmiocie uprawnionym, który jest właściwy dla tego przedsiębiorcy.

Dodatkowo również, w przypadku gdy w następstwie złożonej przez konsumenta reklamacji spór nie został rozwiązany, przedsiębiorca przekazuje konsumentowi na papierze lub innym trwałym nośniku oświadczenie o:

1. zamiarze wystąpienia z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich albo zgodzie na udział w takim postępowaniu albo
2. odmowie wzięcia udziału w postępowaniu w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich.

Jednocześnie, jeżeli przedsiębiorca nie złożył żadnego oświadczenia, uznaje się, że wyraża zgodę na udział w postępowaniu w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich.

Omawiana ustawa wprowadza zatem nową procedurę postępowania polubownego w zakresie sporów konsumenckich. Ustawa ta wprowadza jednak wyłącznie podstawowe elementy proceduralne takiego postępowania, pozostawiając szerokie uprawnienia co do ukształtowania procedury przed danych podmiotem regulacji własnej tego podmiotu.

Funkcjonowanie zatem omówionej powyżej instytucji zostanie zweryfikowane przez praktykę i dopiero wtedy możliwa będzie ocena skuteczności przyjętych rozwiązań.

Ustawa wchodzi w życie co do zasady po upływie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia, tj. w dniu 10 stycznia 2017 r.

Autor:

Arkadiusz Bądel - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Ministerstwo Energii opublikowało w dniu 11 października 2016 r. projekt rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu obowiązku i warunków technicznych zakupu ciepła z odnawialnych źródeł energii oraz warunków przyłączania instalacji do sieci, dalej jako „rozporządzenie”.

Przyłączenie źródła ciepła stanowiącego odnawialne źródło energii do sieci ciepłowniczej

Zgodnie z projektem rozporządzenia dystrybutor ciepła jest zobowiązany do przyłączania do sieci ciepłowniczej źródeł ciepła stanowiących odnawialne źródła energii (tj. instalacji termicznego przekształcania odpadów oraz inne odnawialne źródła energii wytwarzające ciepło) w pierwszej kolejności, na zasadzie równoprawnego traktowania.  W tym celu przedsiębiorstwa dystrybucyjne będą miały obowiązek finansowania budowy i rozbudowy sieci ciepłowniczej na potrzeby przyłączania lub budowy przyłączeniowych sieci ciepłowniczych w sposób umożliwiający przyłączenie nowych źródeł ciepła stanowiących odnawialne źródła energii.

Rozporządzenie wprowadza odrębną regulację w zakresie wydawania warunków przyłączenia do sieci ciepłowniczej stanowiących odnawialne źródło energii, do najistotniejszych zmian należy zakwalifikować przeniesienie obowiązku sporządzenia oceny wpływu przyłączanej instalacji na warunki techniczne funkcjonowania systemu ciepłowniczego z podmiotu wnoszącego o przyłączenie do sieci ciepłowniczej na dystrybutora ciepła oraz wyraźne określenie terminu wydania warunków przyłączenia, tj. 30 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku.

Obowiązek odbioru ciepła

Zgodnie z projektem rozporządzenia przedsiębiorstwa ciepłownicze:

1. zajmujące się obrotem ciepłem, lub
2. wytwarzaniem ciepła i jego sprzedażą do odbiorców końcowych

będą zobowiązane do odbioru ciepła pochodzącego ze źródła ciepła stanowiącego OZE w ilości, która zostanie im zaoferowana.

W przypadku, gdy ciepło zostało wytworzone w ramach współspalania paliw odnawialnych (biomasa, biopłyny, biogaz, biogaz rolniczy) obowiązek zakupu dotyczy jedynie części wytworzonego ciepła odpowiadającej wartości energetycznej tych paliw odnawialnych.  W tym miejscu należy przypomnieć, że w przypadku ciepła wytworzonego z biopłynów obowiązek nabywania ciepła istnieje, o ile biopłyny wykorzystywane do jego wytworzenia spełniają kryteria zrównoważonego rozwoju.

Jednocześnie w przypadku źródeł ciepła stanowiących OZE, które zostały oddane do użytkowania po dniu wejścia w życie projektowanego rozporządzenia obowiązkiem nabycia objęty jest cały strumień wytworzonego ciepła, o ile rezerwowym źródłem ciepła (rezerwa zainstalowanej mocy cieplnej) stanowią instalacje inne niż instalacje OZE oddane do użytkowania po dniu wejścia w życie projektowanego rozporządzenia. Ustawodawca nie precyzuje wprost czy takie instalacje powinny pracować w podstawie, a także na jakich zasadach ciepło ma być odbierane ze źródeł ciepła stanowiących OZE, ale oddanych do użytkowania przed dniem wejścia w życie projektowanego rozporządzenia.

Zgodnie z komunikatem Ministerstwa Energii z dnia 21 listopada 2016 r. powyższe zmiany nie powinny wpłynąć negatywnie na cenę ciepła z uwagi na fakt, że są one regulowane przez Prezesa URE.

Uwagi do projektu rozporządzenia można było zgłaszać do dnia 16 listopada 2016 r. W chwili obecnej trwa analiza zgłoszonych uwag.

Autor:

Marcin Mucharski - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Szanowni Państwo,

już w najbliższy czwartek 24 listopada Finał akcji i obchody 5-lecia Fundacji, które odbędą się w Hotelu Mercure Wrocław Centrum (plac Dominikański 1) o godzinie 19.00.

Pozwalamy sobie przedstawić listę przedmiotów, które będą licytowane na Aukcji, może coś Państwo sobie upatrzycie.

W przypadku zamiaru uczestnictwa w obchodach 5-lecia Fundacji , prosimy o potwierdzenie obecności bezpośrednio na adres: szarzycka@radca-wroclaw.pl

Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne. Przepis ten ma bezwzględnie obowiązujących charakter, zatem nie może być modyfikowany wolą stron.

Opłaty te, zgodnie z przepisem art. 71 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami należy uiszczać z góry za dany rok, najpóźniej do dnia 31 marca każdego roku. Upływ powyższego terminu zapłaty powoduje powstanie po stronie właściciela nieruchomości roszczenia o zapłatę odsetek ustawowych za opóźnienie (zgodnie z brzmieniem przepisu art. 481 k.c.).

Roszczenie jednostki samorządu terytorialnego albo Skarbu Państwa (tj. właścicieli gruntu) z tytułu opłaty rocznej jest roszczeniem o charakterze majątkowym. Skutkuje to tym, iż po bezskutecznym upływie terminu do zapłaty może być ono dochodzone na drodze sądowej, gdzie właściwe będą sądy powszechne. Ze względu na fakt, iż ww. roszczenie ma charakter okresowy, to podlega ono trzyletniemu terminowi przedawnienia. Jeżeli zatem użytkownik wieczysty zobowiązany jest do uiszczenia opłaty rocznej do dnia 31 marca danego roku, to w konsekwencji termin przedawnienia roszczenia liczony będzie od dnia 1 kwietnia roku, za który wnoszona jest opłata roczna.

W sytuacji np. zbycia prawa użytkowania wieczystego zobowiązanym do uiszczenia opłaty rocznej jest nabywca prawa. Nie można jednak zapominać, ze zbywca jest zobowiązany do uiszczenia opłaty za rok, w którym doszło do zbycia prawa. Dla ustalenia podmiotu zobowiązanego do uiszczenia ww. opłaty należy ustalić, komu w dniu 1 stycznia danego roku przysługiwało prawo użytkowania wieczystego. Ten dzień bowiem decyduje o ustaleniu osoby zobowiązanej. Nabywca prawa uiszcza opłatę dopiero od kolejnego roku. Z powyższego wynika, że w przypadku opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nie mamy do czynienia z proporcjonalnym jej podziałem przy uwzględnieniu czasu, w którym odpowiednio zbywca i nabywca korzystali z prawa użytkowania wieczystego.

Zatem podmiot, który na dzień 1 stycznia danego roku był użytkownikiem wieczystym nie może uchylić się od obowiązku zapłaty. Może również dojść do sytuacji, w której zbywca i nabywca prawa ustalili między sobą, że niejako „podzielą” między sobą wysokość opłaty rocznej (np. przy uwzględnieniu czasu, w którym w danym roku przysługiwało im takie prawo). Takie postanowienia umowne będą jedynie rodziły stosunki zobowiązaniowe między ww. podmiotami. Nie będą miały natomiast znaczenia dla właściciela nieruchomości.

O ile nie istnieje możliwość proporcjonalnego podzielenia opłaty rocznej z tytułu prawa użytkowania wieczystego, to kwestia ta kształtuje się nieco inaczej w przypadku jego wygaśnięcia. Wówczas opłata roczna za rok, w którym prawo to wygasło podlega zmniejszeniu proporcjonalnie do czasu trwania użytkowania wieczystego w tym roku (art. 71 ust. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami). Wygaśnięcie prawa użytkowania wieczystego polega na tym, iż użytkowanie wieczyste przestaje istnieć na danej nieruchomości. W przepisie tym ustawodawca w żaden sposób nie zawęża przyczyn wygaśnięcia prawa. Należy zatem uznać, iż mowa tu o wszystkich przypadkach jego wygaśnięcia, jak na przykład przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, rozwiązanie umowy, czy też upływ czasu. Momentem wygaśnięcia prawa użytkowania wieczystego jest dzień, w którym doszło do jednego z ww. zdarzeń. Warto w tym miejscu przypomnieć, że wykreślenie wpisu tego prawa z księgi wieczystej nie ma charakteru konstytutywnego, inaczej niż w przypadku jego powstania.

Autor:

Karolina Knysak - aplikant radcowski, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Zarówno przepis art. 151² k.p. jak i przepis 151³ k.p. umieszczone są w Dziale szóstym, Rozdziale V Kodeksu pracy zatytułowanym „Praca w godzinach nadliczbowych”. Elementem rozróżniającym te przepisy jest ich przedmiot. Artykuł 151² k.p. reguluje rekompensatę za pracę w godzinach nadliczbowych, natomiast artykuł 151³ k.p. reguluje rekompensatę za pracę w dniu wolnym od pracy.

Zgodnie z przepisem art. 151 § 1 k.p. praca w godzinach nadliczbowych dopuszczalna jest w dwóch ściśle określonych przypadkach (konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii oraz ze względu na szczególne potrzeby pracodawcy). Z tego też względu nie ulega wątpliwości, że pracodawca nie może planować zatrudnienia w godzinach nadliczbowych.

Zamiast dodatkowego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych pracownik może otrzymać czas wolny od pracy (uprawnienie to dotyczy pracowników wykonujących pracę w godzinach nadliczbowych we wszystkich systemach czasu pracy). Udzielenie takiego czasu wolnego może nastąpić na wniosek pracownika albo z inicjatywy pracodawcy. Istnieje możliwość udzielenia czasu wolnego pracownikowi w następnym okresie rozliczeniowym (o ile pracownik wyrazi taką wolę). Jednakże przyjmuje się, że wyłącznie w przypadku, gdy to pracownik wnosi o udzielenie czasu wolnego od pracy, czas ten może zostać wyznaczony w innym okresie rozliczeniowym.

Za godziny pracy nadliczbowej, za które pracownik na własny wniosek otrzymał czas wolny przysługuje normalne wynagrodzenie (tj. z wyłączeniem dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych). Jednakże zgodnie z art. 151² § 2 zd. 2 k.p. wynagrodzenie pracownika nie może ulec obniżeniu, choćby nawet pracownik w danym miesiącu pracował krócej niż przewidywał to obowiązujący go rozkład czasu pracy. Rekompensata pracy w godzinach nadliczbowych nie zwalnia pracodawcy z obowiązku odnotowania jej jako pracy w nadgodzinach. Łączy się to z koniecznością zmniejszenia dopuszczalnego rocznego lub średniotygodniowego limitu nadgodzin (godziny nadliczbowe, których rekompensata nastąpiła w formie czasu wolnego wlicza się do limitu godzin nadliczbowych, o którym mowa w art. 151 § 3 k.p.).

Uważa się, iż wniosek pracownika złożony na podstawie art. 151² § 1 k.p. nie jest wiążący dla pracodawcy. Jeżeli jednak udzielenie czasu wolnego w zamian za czas przepracowany w nadgodzinach nastąpi bez wniosku pracownika (151² § 2 k.p.), to wówczas pracodawca udziela pracownikowi czasu wolnego do końca okresu rozliczeniowego, w którym te godziny nadliczbowe zostały wypracowane. Wówczas wymiar przyznanego czasu wolnego musi być o połowę wyższy od liczby godzin wypracowanych w nadgodzinach. Skutkuje to tym, że po upływie danego okresu rozliczeniowego pracodawca samodzielnie nie może udzielić pracownikowi czasu wolnego w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych.

Przepis art. 151³ k.p. reguluje zagadnienie rekompensaty pracownikowi pracy w dniu rozkładowo wolnym od pracy. W takim przypadku dzień wolny powinien zostać przyznany pracownikowi w okresie rozliczeniowym, w którym miała miejsce praca w dniu wolnym z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. Dzień wolny od pracy wynikający z normy przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy oznacza kolejne 24 godziny przypadające po zakończeniu doby pracowniczej. W tym miejscu nie można zapomnieć także o konieczności zapewnienia pracownikowi nieprzerwanego trzydziestopięciogodzinnego odpoczynku tygodniowego (także ten obowiązek ogranicza możliwość powierzenia pracy w godzinach nadliczbowych).

Czas wolny na podstawie art. 151³ k.p. powinien być udzielony pracownikowi w uzgodnionym z nim terminie do końca okresu rozliczeniowego. Dzień wolny przysługuje pracownikowi bez względu na liczbę faktycznie przepracowanych godzin nadliczbowych. Jeżeli nie będzie możliwe udzielenie pracownikowi dnia wolnego na podstawie art. 151³ k.p., to wówczas (na podstawie art. 151¹ § 2 k.p.) za taki dzień pracownik powinien otrzymać normalne wynagrodzenie powiększone o dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia ze względu na przekroczenie średniotygodniowej normy czasu pracy.

Pracodawca nie może także zapominać, że praca w dniu wolnym od pracy wynikającym z 5-dniowego tygodnia pracy powoduje powstanie godzin nadliczbowych nawet wówczas, gdy nie został przekroczony wymiar czasu pracy obowiązujący w danym okresie rozliczeniowym.

Autor:

Karolina Knysak - aplikant radcowski, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Według projektu ustawy o zmianie ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2014 r., poz. 101 ze zm.), dalej jako Kodeks postępowania cywilnego, skierowanego w dniu 19 października 2016 r. do I czytania na posiedzeniu Sejmu,   na wznowienie postępowania cywilnego ma przysługiwać dziesięć lat od uprawomocnienia się wyroku, zamiast obowiązujących pięciu lat, z wyjątkiem przypadku gdy strona była pozbawiona możności działania lub nie była należycie reprezentowana. Nowy termin dziesięciu lat na wznowienie postępowania cywilnego miałby obejmować sprawy wszczęte przed dniem wejścia w życie planowanej nowelizacji, w których do dnia wejścia w życie nowych przepisów prawnych, nie upłynął termin dziesięciu lat.

Planowana zmiana art. 408 Kodeksu postępowania cywilnego wynika z konieczności wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 września 2015 r., sygn. akt SK 21/14, w świetle którego niekonstytucyjne jest aktualne brzmienie art. 408 Kodeksu postępowania cywilnego, który po upływie pięciu lat od uprawomocnienia się wyroku definitywnie zamyka drogę wznowienia postępowania (z wyjątkiem wypadku, gdy strona była pozbawiona możliwości działania lub nie była należycie reprezentowana). Niemożność wznowienia postępowania cywilnego po upływnie pięciu lat od uprawomocnienia się wyroku występuje aktualnie również w sytuacji, gdy zostało ono zakwestionowane przez międzynarodowy organ ochrony prawnej - przykładowo przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu, stwierdzając naruszenie Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Trybunał Konstytucyjny zwrócił uwagę, iż prowadzone przed międzynarodowym organem ochrony prawnej postępowania są z reguły długotrwałe, zaś jeżeli pięcioletni termin upłynie zanim taki organ wyda prawomocne orzeczenie, uprawniające do złożenia skargi o wznowienie postępowania, wzruszenie orzeczenia sądowego w sytuacji słuszności skargi zostanie uniemożliwione.

Nowe brzmienie art. 408 Kodeksu postępowania cywilnego nie ogranicza się tylko do postępowań, które zakwestionował międzynarodowy organ ochrony prawnej, lecz obowiązuje we wszystkich przypadkach, w których obecnie ma zastosowanie termin pięcioletni. W uzasadnieniu do projektu zmiany Kodeksu postępowania cywilnego wskazano, iż odrębne regulacje dla postępowań zakończonych przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka „byłyby rozwiązaniem asystemowym z punktu widzenia obecnej regulacji wznowienia postępowania”. Zaś jednolity termin dziesięciu lat na wznowienie postępowania cywilnego „uwzględni potrzebę wyważenia zasady ochrony praw nabytych, zasady sprawiedliwości proceduralnej, zasady związania prawem międzynarodowym, a także prawa do sądu. Uwzględni ponadto wartość, jaką jest prawomocność orzeczeń sądowych.”

Nadto, zwrócono uwagę, iż ustanowienie dziesięcioletniego terminu na wznowienie postępowania zapobiegnie przypadkom, w których termin ten byłby krótszy od terminu na zgłaszanie roszczeń odszkodowawczych na podstawie art. 417¹ Kodeksu cywilnego. Strona nie powinna być bowiem pozbawiona możliwości wyeliminowania z obrotu prawnego wadliwego prawomocnego orzeczenia sądowego przy zastosowaniu instytucji wznowienia postępowania, jeżeli nie upłynął terminu przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody wyrządzonej jego wydaniem.

Zatem w przypadku uchwalenia zmiany art. 408 Kodeksu postępowania cywilnego zgodnie z zatwierdzonym projektem nowelizacji, niezależnie od tego, czy daną sprawą zajmował się międzynarodowy organ ochrony prawnej, każdy uprawniony miałby dziesięć lat na złożenie skargi o wznowienie postępowania w sprawach cywilnych.

Autor:

Aneta Mrozowska - asystent radcy prawnego, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Serdecznie zapraszamy Państwa na Finał akcji we Wrocławiu i obchody 5-lecia Fundacji, które odbędą się 24 listopada (czwartek) br. w Hotelu Mercure Wrocław Centrum (plac Dominikański 1) o godzinie 19.00.

Finał poprowadzi Irek Bieleninik, a uroczystość uświetni występ Gienka Loski.

Fundacja Między Niebem a Ziemią raz do roku organizuje ogólnopolską akcję charytatywną adresowaną do Jej darczyńców – prawników i biznesmenów. Tegoroczna akcja pn. ŻYCIE JEST PODRÓŻĄ, obejmie spotkania z: Beatą Pawlikowską, Jaśkiem Melą, Markiem Kamińskim oraz Wojciechem Jagielskim. Efektem akcji jest książka opisująca spotkania z podróżnikami oraz nietypowe miejsca i sylwetki inspirujących osób. Dochód ze sprzedaży książki przeznaczony będzie na pomoc podopiecznym fundacji.

Gorąco zachęcamy Państwa do wsparcia Fundacji oraz zakupu tegorocznych książek na stronie Fundacji http://www.miedzyniebemaziemia.pl/ lub licytowanie autorskich egzemplarzy na Allegro: http://charytatywni.allegro.pl/zycie-jest-podroza-z-dedykacja-jaska-meli-i3730849

W maju 2011 roku b. radca prawny Kancelarii CWW Sylwia Zarzycka założyła Fundację Między Niebem a Ziemią.

Fundacja pomaga nieuleczalnie chorym dzieciom i ich rodzinom z całej Polski. Rodziny objęte opieką otrzymują kompleksową pomoc materialną, psychologiczną i duchową.

Kancelaria CWW od wielu lat współpracuje z Fundacją biorąc czynny udział w autorskich projektach oraz uczestnicząc w aukcjach charytatywnych.

W tym roku Fundacja Między Niebem a Ziemią obchodzi 5-lecie swojej działalności. Poniżej prezentujemy życzenia od przyjaciół i ludzi dobrej woli, którzy wspierają Fundację.

https://www.youtube.com/watch?v=AtdvGgWT-CY

Fundacja Między Niebem a Ziemią raz do roku organizuje ogólnopolską akcję charytatywną adresowaną do Jej darczyńców – prawników i biznesmenów. Tegoroczna akcja pn. ŻYCIE JEST PODRÓŻĄ, obejmie spotkania z: Beatą Pawlikowską, Jaśkiem Melą, Markiem Kamińskim oraz Wojciechem Jagielskim. Efektem akcji będzie książka opisująca spotkania z podróżnikami oraz nietypowe miejsca i sylwetki inspirujących osób. Dochód ze sprzedaży książki przeznaczony będzie na pomoc podopiecznym fundacji.

Akcja charytatywna zakończy się aukcjami w Trójmieście, Krakowie, Warszawie i we Wrocławiu, które poprowadzą: Marzena Rogalska, Jarek Kuźniar, Marcin Żebrowski, Irek Bieleninik.

Serdecznie zapraszamy już dziś Państwa na finał akcji we Wrocławiu, który odbędzie się  wieczorem24 listopada (czwartek) br. w Hotelu Mercure Wrocław Centrum (plac Dominikański 1), szczegóły podamy na początku listopada.

Motto Fundacji:

Fundacja Między Niebem a Ziemią pomaga w najtrudniejszych chwilach życia, w cierpieniu i chorobie – dzieciom, ich rodzicom i opiekunom. Jesteśmy po to by pomóc odnaleźć kawałek nieba na ziemi.

http://www.miedzyniebemaziemia.pl/

Dnia 28 lipca 2016 r. weszła w życie ustawa z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 1020; dalej jako „ustawa nowelizująca”). W wyniku nowelizacji do art. 131a dodano ust. 1a o następującym brzmieniu: „Przepisy niniejszego rozdziału (tj. rozdziału 4a - Zamówienia w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa Działu III ustawy PZP – dop.) stosuje się do zamówień dotyczących infrastruktury krytycznej, o której mowa w ustawie z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2013 r. poz. 1166, z 2015 r. poz. 1485 oraz z 2016 r. poz. 266 i 904)”. Przepis ten rozszerza, w stosunku do dotychczasowego stanu prawnego, zakres zastosowania szczególnych przepisów dot. zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa.

Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy o zarządzeniu kryzysowym, przez infrastrukturę krytyczną należy rozumieć „systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia, instalacje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców”. Infrastruktura krytyczna obejmuje m.in. systemy: zaopatrzenia w energię, surowce energetyczne i paliwa (art. 3 pkt 2 lit. a). Zgodnie z art. 5b ust. 7 pkt 1 tej ustawy, szczegółowy wykaz obiektów, instalacji, urządzeń i usług wchodzących w skład infrastruktury krytycznej jest sporządzany na podstawie kryteriów określonych w Narodowym Programie Ochrony Infrastruktury Krytycznej przez Dyrektora Rządowego Centrum Bezpieczeństwa. Wykaz ten ma charakter niejawny, jednakże Dyrektor Rządowego Centrum Bezpieczeństwa informuje właścicieli oraz posiadaczy samoistnych i zależnych tej infrastruktury o ujęciu w tym wykazie określonych obiektów, instalacji lub urządzeń (art. 5b ust. 7 pkt 4 ustawy o zarządzaniu kryzysowym).

Stwierdzić zatem należy, że jeśli dany obiekt, instalacja lub urządzenie zostały zakwalifikowane przez Dyrektora Rządowego Centrum Bezpieczeństwa jako infrastruktura krytyczna, to na gruncie znowelizowanej ustawy PZP - do udzielania zamówień, które dotyczą tej infrastruktury, stosuje się szczególne unormowania przewidziane w Dziale III, rozdziale 4a ustawy PZP. Wskazać przy tym należy, że ustawa posługuje się zakresie jedynie szerokim znaczeniowo sformułowaniem „zamówień dotyczących infrastruktury krytycznej”, a zatem zamówień, którą mają choćby pośredni związek z infrastrukturą krytyczną (ujętą w wykazie Dyrektora Rządowego Centrum Bezpieczeństwa).

Praktyczną konsekwencją znowelizowanego przepisu jest konieczność stosowania do zamówień dotyczących infrastruktury krytycznej postanowień rozdziału 4a Działu III (zamówienia w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa), z równoczesnym wyłączeniem stosowania przepisów rozdziału 5 – zamówienia sektorowe. Należałoby bowiem opowiedzieć się za poglądem, że art. 131a ust. 1a ustawy PZP stanowi lex specialis w stosunku do art. 132 ustawy PZP, który określa zakres zastosowania rozdziału dotyczącego zamówień sektorowych – w istocie równoległego w stosunku do zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa spec-reżimu w obrębie ustawy PZP.

Niestosowanie wobec tego typu zamówień rozdziału dotyczącego zamówień sektorowych ma fundamentalne znaczenie dla oceny prawidłowości udzielania zamówień dotyczących infrastruktury krytycznej przez zamawiających sektorowych. Przepisy dot. zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa w wielu miejscach odbiegają bowiem od rozwiązań przyjętych przy zamówienia w sektorowych. W szczególności w „zamówieniach obronnych” brak jest odpowiednich przepisów właściwych zamówieniom sektorowym, które określają kiedy ustawy PZP nie stosuje się np. wyłączenia dla robót budowlanych o wartości niższej niż tzw. progi unijne (art. 133 ust. 1 ustawy PZP), wyłączenia dotyczące tzw. zakupów w ramach grupy kapitałowej (art. 136 ustawy PZP) czy też zakupów energii, paliw lub ciepła (art. 138a ustawy PZP). Inną istotną różnicą jest brak możliwości udzielania zamówień obronnych w trybie przetargu nieograniczonego (art. 131h ustawy PZP).

Z przebiegu prac legislacyjnych nad ustawą nowelizującą nie wynika, czemu miało służyć objęcie reżimem obronnym zamówień dotyczących infrastruktury krytycznej. Z uwagi na daleko idące skutki takiego stanu prawnego, stanowisko w tej sprawie powinien zająć Urząd Zamówień Publicznych.  

Autor:

Wojciech Wołoncewicz - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W dniu 26 sierpnia 2016 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 lipca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia wzorów i sposobu udostępniania urzędowych formularzy pism procesowych w postępowaniu cywilnym (Dz.U. z 2016 r., poz. 1213), zwane dalej „rozporządzeniem”.

Rozporządzenie przewiduje zmianę dotychczas stosowanego wzoru formularza:

1. pozwu w postępowaniu uproszczonym w sprawach, o których mowa w art. 187¹ kpc, tj. w sprawach roszczeń wynikających z umów o świadczenie usług pocztowych i telekomunikacyjnych, przewóz osób i bagażu w komunikacji masowej, dostarczanie energii elektrycznej, gazu i oleju opałowego, dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków, wywóz nieczystości, dostarczanie energii cieplnej, oznaczonego symbolem P,
2. załącznika do pism procesowych zawierającego dane uzupełniające stron, w którym wskazuje się dane kolejnych stron lub dodatkowe dane stron już wskazanych, oznaczonego symbolem DS,
3. pozwu wzajemnego  w postępowaniu uproszczonym oraz w sprawach wymienionych w pkt a powyżej (wskazanych w art. 187¹ kpc), oznaczonego symbolem PW.

Ma to o tyle istotne znaczenie, iż od dnia wejścia w życie powołanego rozporządzenia na stronach procesu rozpoznawanego w postępowaniu uproszczonym oraz w sprawach określonych w art. 187¹ kpc spoczywa obowiązek stosowania wyłącznie nowych wzorów formularzy wskazanych powyżej pism procesowych.

Treść formularza pozwu oraz pozwu wzajemnego została przede wszystkim dostosowane do zmian, które zaszły po 1 stycznia br. w prawie cywilnym w zakresie:

1. odsetek poprzez możliwość wyboru przez powoda rodzaju żądanych odsetek spośród odsetek ustawowych, ustawowych za opóźnienie, ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych oraz umownych,

1. wspierania polubownych metod rozwiązywania sporów poprzez dodanie dodatkowej rubryki, w której należy przedstawić informację o mediacji lub innym pozasądowym sposobie rozwiązania sporu. Chodzi tutaj o spełnienie obowiązku wynikającego z art. 187 § 1 pkt 3 kpc, tj. wyjaśnienie czy przed wytoczeniem powództwa została podjęta próba mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku gdy takich prób nie podjęto, należy wyjaśnić przyczyny ich niepodjęcia.

Należy pamiętać, iż posłużenie się po 26 sierpnia br. poprzednio obowiązującym wzorem ww. urzędowych formularzy pism procesowych może doprowadzić do niepotrzebnego wydłużenia postępowania sądowego, gdyż należy się spodziewać, że w takich przypadkach strona wnosząca pismo procesowe na nieobowiązującym już formularzu zostanie wezwana do uzupełnienia braków formalnych w terminie tygodniowym pod rygorem zwrotu pisma.  

Autor:

Jacek Klempous - aplikant radcowski, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W dniu 1 września 2016 r. w życie weszła ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy, na mocy której wprowadzone zostały nowe terminy realizacji obowiązków pracodawcy w związku z zatrudnieniem pracownika, mające docelowo zmniejszyć skalę zjawiska zatrudniania „na czarno”.

Podstawową zmianą jest obowiązek zawarcia umowy o pracę na piśmie, a w razie braku jej zawarcia - potwierdzenia pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków - przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Analogicznie kształtuje się również obowiązek zapoznania pracownika z regulaminem pracy oraz z wykazem prac lekkich w przypadku pracowników młodocianych, które dotychczas miały zostać wykonane w dniu rozpoczęcia pracy.

Jak wskazuje się w uzasadnieniu do projektu ustawy „obecna regulacja [tj. sprzed nowelizacji – przyp. autor], nakazująca potwierdzić pracownikowi na piśmie podstawowe ustalenia związane z zawarciem umowy o pracę najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, oznacza, że pracodawca może wypełnić swój obowiązek do końca pierwszego dnia pracy pracownika. Państwowa Inspekcja Pracy podnosi, iż w praktyce regulacja ta służy pracodawcom do nielegalnego zatrudniania pracowników, bowiem w razie kontroli prowadzonej przez inspektora pracy regułą jest tłumaczenie przedstawiane przez pracodawców, iż pracownicy nie posiadają jeszcze umów o pracę, ponieważ jest to pierwszy dzień, w którym zostali dopuszczeni do pracy, i pisemne potwierdzenie zostanie dostarczone pracownikom do końca ich dnia pracy, zgodnie z art. 29 § 2 Kodeksu pracy”.

Celem omawianej nowelizacji jest eliminacja powyższej praktyki, a tym samym zapewnienie zatrudnianym pracownikom pełni przysługujących im praw związanych ze stosunkiem pracy, w szczególności możliwości korzystania z uprawnień związanych z systemem ubezpieczeń społecznych.

Omawianą nowelizację należy ocenić pozytywnie, choć jej skuteczność w dużej mierze uzależniona będzie od częstotliwości kontroli przeprowadzanych przez Państwową Inspekcję Pracy. Dopiero bowiem w chwili rozpoczęcia kontroli możliwe jest zbadanie posiadania przez pracodawcę pełnej, wymaganej dokumentacji, a tym samym – przymuszenie pracodawców stosujących dotychczas powyższą praktykę do prawidłowego zatrudnienia, które będzie zapewniać pełnię praw pracowniczych wynikających ze stosunku pracy.

Na osiągnięcie zakładanych skutków nowelizacji duży wpływ będzie miała również możliwość nakładania przez Państwową Inspekcję Pracy kary grzywny za brak odpowiedniej dokumentacji w aktach pracowniczych prowadzonych przez pracodawcę. Brak pisemnej umowy o pracę, bądź pisemnego potwierdzenia warunków pracy może wiązać się bowiem z grzywną w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł.

Autor:

Katarzyna Klóza-Czerkawska - aplikant radcowski, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W dniu 15 lipca 2016 r. weszła w życie ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o działalności leczniczej (Dz.U z 2016 r. poz. 960) (dalej zwanej „UDL”). Ustawa wprowadza szereg zmian do UDL, przy czym przedmiotem niniejszego artykułu będą wyłącznie zmiany w zakresie tworzenia oraz zasad funkcjonowania podmiotów leczniczych, wprowadzające istotną barierę dla dalszej komercjalizacji spółek kapitałowych z udziałem Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, bądź uczelni medycznych, prowadzących działalność leczniczą.

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 6 ust. 1, 2 i 6 UDL – Skarb Państwa reprezentowany przez ministra, centralny organ administracji rządowej albo wojewodę, jednostka samorządu terytorialnego oraz uczelnia medyczna odzyskały możliwość tworzenia podmiotów leczniczych w formie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Jest to znacząca zmiana w stosunku do poprzedniego stanu prawnego, który takiej możliwości nie przewidywał i zakładał stopniową likwidację tej formy prowadzenia podmiotów leczniczych poprzez ich przekształcanie w spółki kapitałowe.

Zachowana została możliwość tworzenia i prowadzenia przez Skarb Państwa, jednostkę samorządu terytorialnego oraz uczelnię medyczną podmiotów leczniczych w formie spółek kapitałowych, z zastrzeżeniem jednak wyraźnie narzuconej struktury udziałów w przypadku spółek, w których nie wszystkie udziały lub akcje należą do podmiotów publicznych.

Zgodnie z nowym art. 9 ust. 6 UDL w spółce kapitałowej, utworzonej przez Skarb Państwa reprezentowany przez ministra, centralny organ administracji rządowej albo wojewodę albo jednostkę samorządu terytorialnego, lub do której te podmioty przystąpiły, wartość nominalna udziałów albo akcji należących do Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego nie może stanowić mniej niż 51% kapitału zakładowego spółki oraz Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego dysponuje bezpośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu.

Analogiczne postanowienie zostało wprowadzone w stosunku do spółek kapitałowych utworzonych przez uczelnie medyczne, z tym że ustawodawca wyraźnie wskazał, że udziały albo akcje w takiej spółce poza uczelniami medycznymi mogą posiadać wyłącznie Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego oraz jednoosobowe spółki Skarbu Państwa o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa.

Z powyższego wynika, że w spółkach kapitałowych, utworzonych, prowadzonych lub do których przystąpił Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego, dopuszczony został udział podmiotu prywatnego, przy czym nie może być on większy niż 49% kapitału zakładowego takiej spółki.

Dopełnieniem powyższych zmian jest wprowadzenie do UDL przepisu, zgodnie z którym w spółce kapitałowej prowadzącej działalność leczniczą, w której Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego lub uczelnia medyczna posiada udziały albo akcje o wartości nominalnej nie mniejszej niż 51% kapitału zakładowego spółki, nie wypłaca się dywidendy. Jako, że przepisy UDL stanowią w tym przypadku lex specialis w stosunku do Kodeksu spółek handlowych, należy przyjąć, że wyłączają one jedno z kluczowych praw korporacyjnych, to znaczy prawo do czerpania zysku ze spółki będącej podmiotem leczniczym.

Zgodnie z przepisami intertemporalnymi, ograniczenie co do minimalnej wysokości udziału w kapitale zakładowym w spółkach kapitałowych prowadzących działalność leczniczą prowadzonych przez Skarb Państwa, jednostkę samorządu terytorialnego lub uczelnię medyczną stosuje się do spółek, w których w dniu wejścia w życie ustawy Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego lub uczelnia medyczna posiadały udziały albo akcje o wartości nominalnej nie mniejszej niż 51% kapitału zakładowego spółki oraz uprawnienie do dysponowania bezpośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu. Przesądzone zostało również, że czynności mające na celu zbycie udziałów albo akcji spółek lub skutkujące utratą uprawnień, o których mowa w art. 6 ust. 7 i 9 UDL podjęte przed dniem wejścia w życie ustawy, zachowują ważność.

Z kolei zakazu wypłaty dywidendy nie będzie stosowało się do spółek kapitałowych prowadzących działalność leczniczą, w których w dniu wejścia w życie ustawy Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego lub uczelnia medyczna nie były jedynymi wspólnikami albo akcjonariuszami w okresie, w którym podmioty niebędące Skarbem Państwa, jednostką samorządu terytorialnego lub uczelnią medyczną, będące akcjonariuszami lub wspólnikami tych spółek w dniu wejścia w życie ustawy, posiadają te udziały lub akcje.

Założeniem ustawodawcy było ograniczenie procesu prywatyzacji spółek kapitałowych prowadzących działalność leczniczą i powrót do poprzedniego stanu, w którym podstawową formą prowadzenia działalności leczniczej przez podmioty publiczne były SPZOZ-y. Pierwszy z tych postulatów jest jak najbardziej możliwy do spełnienia. O ile teoretycznie nadal dopuszczalne jest tworzenie podmiotów leczniczych w formie spółek kapitałowych o mieszanej –publiczno-prywatnej – strukturze udziałowej, to w praktyce wyłączenie możliwości pobierania dywidendy oraz ustawowe spozycjonowanie podmiotu prywatnego w roli wspólnika mniejszościowego, z pewnością zminimalizuje ilość tego typu przedsięwzięć. Należy podkreślić, że nowelizacja UDL wprowadzona została pomimo zgłaszanych przez Biuro Analiz Sejmowych wątpliwości co ich zgodności z konstytucyjną zasadą swobody prowadzenia działalności gospodarczej, ochrony prawa własności oraz samodzielności jednostek samorządu terytorialnego, a także ze swobodami przedsiębiorczości oraz przepływu kapitału ustanowionymi w Traktacie o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Kwestia legalności wprowadzonych zmian dotyczących funkcjonowania spółek prowadzących działalność leczniczą budzi zatem w pełni uzasadnione kontrowersje.

Autor:

Jakub Rybarczyk - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W dniu 6 lipca 2016 r. Sejm uchwalił ustawę o podatku od sprzedaży detalicznej. Ustawa przewiduje opodatkowanie przychodów ze sprzedaży detalicznej. Opodatkowanie będzie dotyczyć przychodów ze sprzedaży towarów (rzeczy ruchomych lub ich części) konsumentom dokonywanej na terytorium RP na podstawie umowy zawartej w lokalu przedsiębiorstwa jak i poza lokalem, także w przypadku gdy zbywaniu towaru będzie towarzyszyć świadczenie usługi odrębnie niezaewidencjonowanej. Zgodnie z uzasadnieniem do projektu uchwalonej ustawy, podatkiem nie będzie objęta sprzedaż na odległość (tj. przez internet). Ponadto niektóre kategorie towarów zostały w ogóle wyłączone spod opodatkowania np. energia elektryczna, gaz, paliwa.

Ustawodawca przewidział również kwotę wolną od podatku w wysokości 17 mln zł przychodów ze sprzedaży detalicznej osiągniętej w miesięcznym okresie rozliczeniowym. Przychody ponad tą kwotę będą opodatkowane według stawki wynoszącej 0,8%. Podatnicy, których miesięczne przychody ze sprzedaży detalicznej przekroczą 170 mln zł, nadwyżkę ponad tą kwotę będą zobowiązani opodatkować według wyższej stawki tj. 1,4%. Podatek będzie płatny do 25. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni. W tym samym czasie podatnicy będą zobowiązani do złożenia deklaracji podatkowej.

Aktualnie ustawa jest rozpatrywana przez Senat RP. Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 września 2016 r. 

Autor:

Paweł Świdkiewicz - doradca podatkowy, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Mamy zaszczyt poinformować Państwa, że do zespołu Kancelarii CWW dołączyli nowi radcowie prawni: Katarzyna Nowicka oraz Marek Dudzik. Witamy Was serdecznie i życzymy wielu sukcesów w życiu zawodowym.

W dniu 3 lipca 2016 r. weszły w życie unijne regulacje w zakresie przeciwdziałania nadużyciom na rynkach kapitałowych.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 596/2014 w sprawie nadużyć na rynku oraz uchylające dyrektywę 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i dyrektywy Komisji 2003/124/WE, 2003/125/WE i 2004/72/WE (dalej jako „Rozporządzenie MAR”), uchwalono w dniu 16 kwietnia 2014 r., a zdecydowana większość jego zapisów weszła w życie w dniu 3 lipca 2016 r.

Rozporządzenie MAR, w istotny sposób zmieniło kształt dotychczas obowiązujących regulacji prawnych w zakresie obowiązków informacyjnych spółek publicznych.

Przed wejściem w życie Rozporządzenia MAR, obowiązki informacyjne emitentów realizowane były poprzez kwalifikację danej okoliczności czy zdarzenia jako informacji poufnej w rozumieniu art. 154 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, bądź na podstawie Rozporządzenia  Ministra Finansów w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (dalej rozporządzenie w sprawie informacji bieżących i okresowych), zawierającego katalog okoliczności, z którymi związany był obowiązek informowania rynku.

Rozporządzenie MAR, w założeniu zmienia wskazany powyżej dualizm regulacji prawnych i wprowadza jednolity zakres obowiązkowego raportowania przez spółki publiczne wyłącznie poprzez definicję informacji poufnej. Definicje Informacji poufnej zawarta jest w art. 7 Rozporządzenia MAR, przy czym w odróżnieniu od rozporządzenia w sprawie informacji okresowych i bieżących, nie zawiera zamkniętego katalogu informacji podlegających raportowaniu. W tym stanie rzeczy to na spółkach spoczywał będzie obowiązek oceny, czy dane zdarzenie jest informacją poufną, którą należy zaraportować.

Ogólna i szeroka definicja informacji poufnej zawarta w Rozporządzeniu MAR może sprawiać problemy w kwalifikacji danej informacji jako informacji podlegającej upublicznieniu. Wydaje się w tym kontekście zasadnym stworzenie w ramach wewnętrznej struktury emitenta jednolitej i spójnej polityki informacyjnej, uwzględniającej charakter emitenta, rodzaj prowadzonej przez niego działalności itd. Oczywiście nie oznacza to, że stworzenie polityki informacyjnej wyłączy każdorazowo konieczność przeprowadzania oceny poszczególnych zdarzeń pod kątem implikowania informacji poufnej, jednakże może wyznaczyć ramy wykonywania obowiązku, co najmniej w przypadku  informacji dotyczących zdarzeń dla spółki typowych, które jednoznacznie kwalifikowane powinny być jako poufne bądź potencjalnie poufne.

Rozporządzenie MAR ze swej istoty nie wymaga implementacji do krajowego porządku prawnego, zaś jego wejście w życie powoduje konieczność bezpośredniego stosowania w krajach członkowskich, w tym również w Polsce.

Z powyższą kwestią, w zakresie polskiego porządku prawnego, co najmniej przez najbliższy okres obowiązywania Rozporządzenia MAR, wiązać będą się komplikacje, związane z współistniejącymi dwoma reżimami regulacyjnymi w tej materii – unijnego oraz krajowego.

Co do zasady po wejściu w życie Rozporządzenia MAR, z założenia winno być ono wyłączną podstawą wykonywania obowiązków informacyjnych emitentów. Z uwagi jednak na brak dostosowania krajowego porządku prawnego do zmienionych regulacji wspólnotowych, w obecnej chwili obowiązki te regulują równolegle zarówno Rozporządzenie MAR, jak i rozporządzenie w sprawie informacji bieżących i okresowych. Może to powodować komplikacje w zakresie kwalifikacji danej informacji, która każdorazowo spoczywać będzie na emitencie.

Autor:

Arkadiusz Bądel - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W dniu 19 maja 2016 r. weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w ramach której m.in. nałożono na przedsiębiorców obowiązek posiadania tytułu prawnego do nieruchomości, których adresy podlegają wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (art. 16a ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). Tym samym przedsiębiorca powinien posiadać tytuł prawny do nieruchomości, które podaje w rejestrze jako:

• adres zamieszkania przedsiębiorcy
• adres do doręczeń przedsiębiorcy oraz
• adresy, pod którymi jest wykonywana działalność gospodarcza, w tym adres głównego miejsca wykonywania działalności i oddziału, jeżeli został utworzony.

Ustawa nie nakłada na przedsiębiorcę obowiązku składania lub okazywania dokumentów potwierdzających posiadanie tytułu prawnego na etapie składania wniosku o wpis do CEIDG. Jednakże w przypadku powzięcia przez ministra właściwego do spraw gospodarki informacji o braku tytułu prawnego do nieruchomości wskazanej we wpisie do CEIDG, minister właściwy do spraw gospodarki wzywa przedsiębiorcę do przedstawienia tytułu prawnego do nieruchomości, lub dokonania odpowiedniej zmiany wpisu w tym zakresie, w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Jeżeli, mimo wezwania, o którym mowa w ust. 1, przedsiębiorca nie dokona odpowiedniej zmiany swojego wpisu, minister właściwy do spraw gospodarki może wykreślić, w drodze decyzji administracyjnej, przedsiębiorcę z CEIDG (art. 35 ust. 1a i ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej).

W uzasadnieniu projektu ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz niektórych innych ustaw podkreślono, że pojęcie „tytułu prawnego” do nieruchomości należy wyjaśniać nie w oparciu o jedną konkretną definicję, ale o orzecznictwo i doktrynę, podobnie jak np. nie zostało zdefiniowane pojęcie „tytułu prawnego do lokalu” w ustawie o ochronie praw lokatorów. Tak więc wskazany przepis ustawy celowo nie określa, jaką formę ma przybrać tytuł prawny do nieruchomości, której adresem posługuje się w CEIDG dany przedsiębiorca. Założeniem projektodawcy jest to, aby był to katalog otwarty, bez jakiegokolwiek sugerowania, który tytuł jest najwłaściwszy. W uzasadnieniu wskazano również, że takim tytułem prawnym może być np. pisemne lub ustne oświadczenie woli, które z kolei może być jednostronne lub w formie umowy stron, a także orzeczenie lub decyzja właściwego sądu lub organu, z której wynikać będzie dla danego przedsiębiorcy możliwość korzystania z lokalu czy też rozporządzania nim. Przepis ten nie będzie wykluczał możliwości wskazania np. skrytki pocztowej lub podawania w CEIDG adresów nieruchomości, pod którymi mieszczą się tzw. wirtualne biura, w których przedsiębiorca „wynajmuje” na określonych umową zasadach „biurko” lub czas i możliwość korzystania z danego pomieszczenia w takim biurze, o ile przedsiębiorca jest uprawniony do podania w CEIDG adresu takiego biura.

Autor:

Joanna Blichert - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Mamy zaszczyt poinformować Państwa, że do zespołu Kancelarii CWW dołączył nowy radca prawny Wojciech Wołoncewicz. Przez ostatnie lata był aplikantem w Kancelarii CWW i tutaj stawiał pierwsze kroki jako prawnik. Tym bardziej cieszy nas osobisty sukces Wojtka, który doskonale wpisuje się w strategię rozwoju Kancelarii CWW, gdyż chcemy kształcić nowych, młodych i zdolnych prawników. Serdecznie gratulujemy i życzymy kolejnych sukcesów w życiu zawodowym.

W Sejmie trwają prace nad wprowadzeniem ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych.  Na chwilę obecną zakończono prace nad projektem ww. ustawy w komisjach po pierwszym czytaniu. Propozycje zawarte w projekcie ww. ustawy można podzielić na te dotyczące wymogów w zakresie:

1. lokalizacji, które mają na celu określenie:

• warunków, zasad i trybu lokalizacji oraz realizacji elektrowni wiatrowych,
• warunków lokalizacji zabudowy mieszkaniowej (budynków mieszkalnych i budynków o funkcji mieszanej, w  skład, w których wchodzi funkcja mieszkalna) w sąsiedztwie elektrowni wiatrowych,

oraz

2. budowy i eksploatacji, które zakładają:

• wprowadzenie rozwiązań dzięki którym cała elektrownia wiatrowa będzie obiektem budowlanym (budowlą), a tym samym zastosowanie do niej będą znajdować przepisy Prawa budowlanego dotyczące użytkowania obiektów budowlanych oraz dotyczących katastrof budowlanych,
• wprowadzenie obowiązku uzyskania przez inwestora decyzji o pozwoleniu na użytkowanie,
• wprowadzenie obowiązku uzyskania decyzji zezwalającej na eksploatację,
• objęcie elektrowni wiatrowych dozorem technicznym.

Założenia zawarte w projekcie ustawy mają na celu m.in. przeciwdziałanie możliwości budowania  elektrowni wiatrowych w pobliżu budynków mieszkalnych albo budynków, których jedną z funkcji jest funkcja mieszkaniowa i na odwrót, poprzez wprowadzenie wymogu, który stanowi, że odległość ta musi być równa lub większa od dziesięciokrotności całkowitej wysokości elektrowni wiatrowej, mierzonej od poziomu gruntu do najwyższego jej punktu.

W uzasadnieniu projektu ustawy przytoczono dane, z których wynika, że sposób funkcjonowania farm wiatrowych jest podstawą niezadowolenia mieszkańców sąsiadujących z tymi inwestycjami, którzy skarżą się  m.in. na to, iż emitują one hałas oraz niesłyszalne dla ucha infradźwięki, a ponadto mogą stanowić bezpośrednie zagrożenie w przypadku ewentualnej awarii.

Tytułem przykładu wskazać należy, że na gruncie nowych przepisów minimalna odległość pomiędzy planowaną elektrownią wiatrową o wysokości całkowitej 150 m, a budynkiem mieszkalnym lub budynkiem, którego jedną z funkcji jest funkcja mieszkaniowa będzie musiała wynosić przy takim założeniu co najmniej 1,5 km. Podobnie przyjąć należy w zakresie konieczności zachowania ww. odległości pomiędzy elektrownią wiatrową a formami ochrony przyrody określonymi w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 o ochronie przyrody (tj. Dz.U. z 2015 r. poz. 1651 z późn. zm.), do których zalicza się: parki narodowe, parki krajobrazowe, pomniki przyrody, obszary Natura 2000 i inne oraz leśnych kompleksów promocyjnych, o których mowa w ustawie z dnia 28 września 1991 r. o lasach (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2100 z późn. zm.).

Ponadto lokalizacja elektrowni wiatrowych będzie możliwa wyłącznie na podstawie zapisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Według obliczeń podmiotów z branży OZE powyższe wymogi oznaczają, że lokalizacja nowych farm wiatrowych po wejściu w życie ww. ustawy będzie niemożliwa na około 99 % powierzchni Polski. Jeżeli planowane restrykcje co do odległości nie zostaną ograniczone, to może to oznaczać wstrzymanie dalszego rozwoju  energetyki wiatrowej  w Polsce.

Projekt ustawy stawia ponadto dodatkowe przeszkody formalne dla potencjalnych inwestorów. Nawet jeżeli znajdzie się miejsce odpowiadające wymogom odległościowym, obok spełnienia obowiązku uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę elektrowni wiatrowej oraz decyzji o pozwoleniu na użytkowanie, inwestor będzie musiał otrzymać decyzję zezwalającą na eksploatację elektrowni wiatrowej, którą będzie wydawał Urząd Dozoru Technicznego, dalej jako „UDT”. Przed wydaniem decyzji UDT będzie podejmował także, oprócz m.in. weryfikacji przedłożonej przez inwestora dokumentacji, szereg czynności terenowych mających na celu sprawdzenie stanu technicznego elektrowni oraz jego zgodności z przedstawioną dokumentacją. Co więcej, dokonanie napraw lub modernizacji elementów technicznych elektrowni wiatrowej będzie także wymagało uzgodnienia z UDT.

Projekt ustawy zakłada, że za tego typu czynności UDT będzie pobierał opłaty w wysokości do 1% wartości inwestycji w postaci wybudowania elektrowni wiatrowej, których dokładna wysokość ma być ustalana w oparciu m.in. o moc i wysokość planowanej elektrowni wiatrowej.

Decyzja o pozwoleniu na eksploatację będzie ważna przez okres 2 lat od dnia jej wydania. Przed upływem tego terminu decyzja będzie wygasać z dniem rozpoczęcia napraw lub modernizacji elementów technicznych elektrowni wiatrowej. Po upływie 18 miesięcy od dnia wydania decyzji zezwalającej na eksploatację inwestor będzie mógł złożyć wniosek o jej przedłużenie na kolejne 2 lata, co będzie się wiązało z podjęciem wymienionych przykładowo powyżej czynności po stronie UDT, których częstotliwość i zakres może wpłynąć  na płynne funkcjonowanie elektrowni wiatrowych.

Nadto, właściciele farm wiatrowych oddanych do użytkowania przed wprowadzeniem ww. przepisów ustawy będą także zobligowani uzyskać decyzję zezwalającą na eksploatację elektrowni wiatrowej - w terminie 1 roku od dnia jej wejścia w życie.

Wydaje się, że proponowane zmiany są zbyt daleko idące w stosunku do potrzeb społecznych, które stoją za projektem ustawy o inwestycjach z zakresu elektrowni wiatrowych. Pod znakiem zapytania staje również realizacja zobowiązań unijnych z zakresu polityki klimatycznej i zwiększonego udziały zużycia energii z OZE, które Polska starała się osiągnąć dotychczas właśnie poprzez inwestycje w energetykę wiatrową.

Autorzy:

Tomasz Dobrzyński, LL.M. - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Maciej Sarna - asystent radcy prawnego , CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Obecnie procedowany projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw ma na celu wdrożenie do polskiego porządku prawnego dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady: dyrektywy 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylającej dyrektywę 2004/18/WE (Dz. Urz. UE L 94 z 28.03.2014, str. 65, z późn. zm.) oraz dyrektywy 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych, uchylającej dyrektywę 2004/17/WE (Dz. Urz. UE L 94 z 28.03.2014, str. 243, z późn. zm.).

Najistotniejszą zmianą dotyczącą procedur udzielania zamówień publicznych, przewidzianą projektem ustawy nowelizującej, jest wprowadzenie dodatkowego trybu, tj. partnerstwa innowacyjnego. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej celem partnerstwa innowacyjnego jest opracowanie innowacyjnego produktu, usługi lub robót budowlanych niedostępnych na rynku oraz sprzedaż innowacyjnego produktu, usługi lub robót budowlanych, będących wynikiem tych prac, pod warunkiem że odpowiadają one poziomom wydajności i maksymalnym kosztom uzgodnionym między zamawiającym a partnerami. Projekt ustawy wprowadza definicję innowacyjnego produktu, usługi lub roboty budowlanej, przez które należy rozumieć nowy lub znacznie udoskonalony produkt, usługę lub proces, w tym proces produkcji, budowy lub konstrukcji, nową metodę marketingową lub nową metodę organizacyjną w działalności przedsiębiorczej, organizowaniu pracy lub relacjach zewnętrznych.

Tryb partnerstwa innowacyjnego został opracowany z myślą o takich zamawiających, którzy poszukują innowacyjnych rozwiązań i są przekonani, że oferowane przez rynek produkty i usługi nie są w stanie zaspokoić ich potrzeb. Zgłaszają oni swoje zapotrzebowanie, określając przy tym minimalne, ale jednocześnie precyzyjne wymogi, w odpowiedzi na które zainteresowani współpracą wykonawcy składają wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Skorzystanie z ustanowienia partnerstwa innowacyjnego powinno być poprzedzone gruntowną analizą rynku, której celem jest stwierdzenie, czy dostępne na rynku rozwiązania będą w stanie odpowiedzieć na potrzeby zamawiającego czy też istnieje potrzeba stworzenia nowego rozwiązania. Ta analiza powinna służyć m.in. temu, aby zamawiający nie wszczynał bez potrzeby czasochłonnej procedury, jeśli odpowiednie rozwiązanie już istnieje na rynku lub istnieją przesłanki, aby przyjąć, że w niedługim czasie takie rozwiązanie powstanie. Podkreślenia wymaga jednak fakt, że ocena rynku dokonywana jest w określonym momencie i na ten moment jest ważna. Oznacza to, że jeśli po wszczęciu trybu partnerstwa innowacyjnego pojawi się na rynku rozwiązanie odpowiadające potrzebom zamawiającego, nie musi on unieważniać postępowania.

Istotą partnerstwa innowacyjnego jest nie tylko opracowanie innowacyjnego produktu, usługi czy roboty budowlanej, ale również ich zakup bez konieczności przeprowadzania odrębnego postępowania o udzielenie zamówienia. W partnerstwie innowacyjnym mamy zatem do czynienia z jedną umową, obejmującą zarówno fazę badawczo-rozwojową, jak i późniejsze wyprodukowanie i dostarczenie innowacyjnego produktu, świadczenie usługi czy ukończenie robót budowlanych.

Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy nowelizującej tryb ten ma prowadzić do wyłonienia partnerów, którzy przeprowadzą prace badawcze lub rozwojowe i spośród których następnie zostanie wybrany wykonawca bądź wykonawcy, którym zostanie udzielone zamówienie na dostawę innowacyjnego produktu, świadczenie innowacyjnej usługi lub wykonanie innowacyjnych robót budowlanych, będące wynikiem tych prac. O ile jednak wybór partnerów będzie dokonywał się w wyniku procedury prowadzącej do zawarcia umowy o ustanowienie partnerstwa w oparciu o tryb negocjacji z ogłoszeniem, o tyle wybór tego lub tych z partnerów, którzy dostarczą produkt końcowy, będzie następowała w toku samego partnerstwa, w zależności od wyników poszczególnych jego etapów. Zasady, na jakich nastąpi wyłonienie partnera lub partnerów, którzy dostarczą produkt, powinny być określone już w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a następnie w umowie partnerstwa.

Partnerstwo będzie mogło być ustanowione z jednym partnerem lub kilkoma. Organizacja partnerstwa innowacyjnego będzie obejmowała kolejne etapy zgodnie z kolejnością kroków w procesie badawczo-innowacyjnym, które mogą obejmować poszukiwanie rozwiązań i przedkładanie projektów badawczo-rozwojowych, prototypowanie oraz wytworzenie produktów, świadczenie usług lub wykonanie robót budowlanych. W ramach partnerstwa innowacyjnego mają być określane  cele pośrednie, które mają osiągnąć partnerzy, oraz przewidywać wypłatę wynagrodzenia w odpowiednich ratach. W każdej z tych faz powinny zostać osiągnięte cele określone przez zamawiającego i po każdej zamawiający powinien zapewnić sobie możliwość zakończenia partnerstwa z wykonawcami, którzy nie osiągnęli wyznaczonych celów, lub zakończenia partnerstwa w ogóle. Możliwość taką, jak i określenie warunków, na jakich może to nastąpić, zamawiający będzie musiał wskazać w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Zakończenie poszczególnych faz będzie wiązało się każdorazowo z wypłatą partnerom wynagrodzenia, które może uwzględniać jedynie poniesione w tej fazie koszty, ale też może obejmować rozsądny poziom zysku dla wykonawców.

Zamawiający nie będzie mógł stosować partnerstwa innowacyjnego w sposób uniemożliwiający, ograniczający lub zakłócający konkurencję. Uniknięciu zakłóceń konkurencji może służyć ustanowienie innowacyjnych partnerstw z kilkoma partnerami prowadzącymi odrębne działania badawczo-rozwojowe.

Z uzasadnienia projektu ustawy nowelizującej wynika, iż zamawiający w specyfikacji istotnych warunków zamówienia będzie zobowiązany wskazać, które elementy opisu definiują minimalne wymogi, jakie muszą spełnić wszystkie oferty. Informacje te będą musiały być na tyle precyzyjne, aby umożliwić ustalenie przez kandydatów charakteru i zakresu wymaganego rozwiązania oraz podjęcie decyzji co do złożenia wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Minimalny termin składania ofert wstępnych będzie wynosił 30 dni od dnia wysłania zaproszenia do składania ofert wstępnych. Ponadto zamawiający będzie uprawniony do ograniczenia liczby wykonawców zaproszonych do kolejnego etapu. Oferty wstępne będą mogli składać tylko wykonawcy zaproszeni przez zamawiającego.

Zamawiający będzie mógł negocjować z oferentami oferty wstępne i wszystkie późniejsze oferty, z wyjątkiem oferty ostatecznej, w celu ich ulepszenia; minimalne wymogi i kryteria oceny ofert nie będą mogły podlegać negocjacjom. W trakcie negocjacji zamawiający będzie zobowiązany przestrzegać zasady poufności, równego traktowania wszystkich wykonawców oraz informowania w sposób niedyskryminacyjny. W przypadku, gdy w wyniku negocjacji dojdzie do zmian w dokumentach zamówienia, zamawiający będzie zobowiązany poinformować o tych zmianach wszystkich, którzy złożyli oferty spełniające kryteria oceny ofert wskazane w ogłoszeniu o zamówieniu, oraz zapewnić wykonawcom odpowiednio dużo czasu na zmodyfikowanie i ponowne złożenie poprawionych ofert. Zamawiający będzie miał możliwość podziału negocjacji na etapy w celu ograniczenia liczby ofert podlegających negocjacjom. W przypadku skorzystania z tej możliwości zamawiający będzie zobowiązany wskazać to w ogłoszeniu o zamówieniu lub innym dokumencie zamówienia.

Zwrócić uwagę należy, iż wybór oferty najkorzystniejszej nie będzie mógł odbywać się wyłącznie na podstawie kryterium ceny lub kosztu. Kryteria oceny ofert, z uwagi na fakt, że celem ustanowienia partnerstwa innowacyjnego jest opracowanie innowacyjnego produktu, usługi lub robót budowlanych, niedostępnych na rynku, powinny w zasadzie koncentrować się przede wszystkim na fazie badań i rozwoju, bo na tym etapie postępowania te kwestie  jest w stanie określić zamawiający. Mogą one dotyczyć np. jakości proponowanych projektów i ich wykonalności. W odniesieniu do kolejnej fazy – etap wyboru dostawcy – odpowiednie warunki powinny zostać określone raczej w umowie partnerstwa i powinny się skupiać nie tyle na kryteriach wyboru, bo tu już nie ma procedury wyboru, co na warunkach, które należy spełnić, aby uzyskać zlecenie dostawy innowacyjnego rozwiązania wypracowanego w trakcie partnerstwa. Mając na względzie zasadę przejrzystości i równego traktowania nie powinno się określać kryteriów/warunków stosowanych do dostawców w drugiej fazie partnerstwa w toku partnerstwa. Zamawiający będzie zobowiązany zapewnić, aby struktura partnerstwa, w tym czas jego trwania i wartość poszczególnych etapów, odzwierciedlała stopień innowacyjności proponowanego rozwiązania i kolejność działań badawczo-innowacyjnych niezbędnych do opracowania innowacyjnego rozwiązania niedostępnego na rynku. Szacowana wartość dostaw, usług lub robót budowlanych będzie musiała być proporcjonalna do wielkości inwestycji niezbędnej do ich opracowania.

Autor:

Łukasz Rozmysłowski - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Mamy zaszczyt powiadomić Państwa, iż Kancelaria CWW została wyróżniona w prestiżowym rankingu "THE LEGAL 500". Jest to zestawienie kancelarii prawniczych oparte na rekomendacjach Klientów Kancelarii oraz innych firm prawniczych. W najnowszej edycji tego rankingu na rok 2016 nasza Kancelaria została zarekomendowana w dziedzinie energii i zasobów naturalnych. 

Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1227/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii (dalej jako „REMIT”) w celu ograniczenia manipulacji na tym rynku i wykorzystywania informacji wewnętrznej uczestnicy rynku energii mają obowiązek przekazywać określone informacje o dokonanych transakcjach Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (dalej jako „ACER”).

Art. 9 REMIT wskazuje, że obowiązek rejestracji w krajowym organie regulacyjnym, a następnie przekazywanie stosownych informacji do ACER dotyczy uczestników rynku, tj. każdej osoby, w tym operatorów systemów przesyłowych, która przeprowadza transakcje, w tym składa zlecenia, na co najmniej jednym rynku hurtowym energii. Termin rejestracji dla umów standardowych, czyli umów dotyczących produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym dopuszczonych do obrotu
na zorganizowanej platformie obrotu (giełdzie towarowej) na dostawę energii elektrycznej lub gazu ziemnego upłynął 7 października 2015 r., a dla umów niestandardowych (wszelkich innych niż wyżej wymienione) na dostawę energii elektrycznej lub gazu ziemnego upłynie 7 kwietnia 2016 r.

Obowiązek informacyjny oprócz kontraktów standardowych i kontraktów niestandardowych  dotyczy również zawartych umów przesyłu energii elektrycznej lub gazu ziemnego oraz instrumentów pochodnych niezależnie czy zawieranych na zorganizowanej platformie obrotu czy poza nią.

Podmiotami odpowiedzialnymi za przekazywanie informacji są wskazani powyżej uczestnicy rynku, operatorzy systemów przesyłowych oraz zorganizowana platforma obrotu.

Ponadto, do przekazywania ACER określonych danych podstawowych dotyczących zdolności
i wykorzystania instalacji służących przesyłaniu i magazynowaniu energii elektrycznej lub gazu ziemnego oraz instalacji LNG od dnia 7 kwietnia 2016 r. zostały zobowiązane następujące podmioty:

• operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub osoba działająca w jego imieniu – dane dotyczące ostatecznych nominacji między obszarami rynkowymi, określające tożsamość zaangażowanych uczestników rynku i zaplanowany wolumen;
• operator systemu przesyłowego gazowego lub osoba działająca w jego imieniu – dane dotyczące nominacji oraz ostatecznych renominacji zakontraktowanej zdolności określające tożsamość zaangażowanych uczestników rynku i alokowane ilości;
• operatorzy systemów LNG – dane dotyczące technicznej, zakontraktowanej i dostępnej zdolności instalacji LNG, dobowych ilości wysłanego gazu z instalacji LNG i stanu zapasów w tej instalacji oraz planowanej i nieplanowanej niedostępności instalacji LNG, wraz ze wskazaniem wielkości ubytku i momentu jego powstania;
• uczestnicy rynku lub operatorzy instalacji LNG działający w ich imieniu – dane dotyczące rozładunku i przeładunku LNG oraz planowanego rozładunku lub przeładunku w instalacjach LNG w ujęciu dziennym na następny miesiąc, w tym dane określające uczestników rynku i nazwisko końcowego usługobiorcy;
• operatorzy systemu magazynowania - dane dotyczące technicznej, zakontraktowanej i dostępnej zdolności instalacji magazynowej oraz planowanej i nieplanowanej niedostępności tych instalacji,
  a także ilości gazu w magazynie na koniec dnia gazowego;
• uczestnicy rynku lub operatorzy systemu magazynowania działający w ich imieniu – dane dotyczące ilości gazu ziemnego jaką uczestnicy rynku magazynują na koniec dnia gazowego.

Wskazać także należy, że istnieje katalog umów, które zostały wyłączone z obowiązku sprawozdawczego
i będą ujawniane wyłącznie na żądanie ACER, tj.:

• umowy wewnątrz grupowe,
• umowy na fizyczną dostawę energii elektrycznej wyprodukowanej przez pojedynczą jednostkę produkcyjną o mocy równej lub mniejszej niż 10 MW lub przez jednostki produkcyjne o połączonej mocy równej lub mniejszej niż 10 MW;
• umowy na fizyczną dostawę gazu ziemnego wyprodukowanego przez instalację produkcyjną gazu zimnego o mocy produkcyjnej równej lub mniejszej niż 20 MW;
• umowy na usług bilansujące w zakresie energii elektrycznej i gazu zimnego.

Autor:

Marcin Mucharski - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Zgodnie z art. 182 § 1. Kodeksu Spółek Handlowych zbycie udziału, jego części lub ułamkowej części udziału oraz zastawienie udziału umowa spółki może uzależnić od zgody spółki albo w inny sposób ograniczyć. Takim innym sposobem ograniczenia, często występującym w umowach spółek z ograniczoną odpowiedzialnością jest prawo pierwszeństwa lub prawo pierwokupu zbywanych udziałów przez dotychczasowych wspólników spółki. Trzeba pamiętać, że prawa te pomimo pewnych podobieństw mają jednak odmienny charakter.

Prawo pierwokupu

Prawo pierwokupu uregulowane jest w art. 596 – 602 Kodeksu Cywilnego. Nie jest zatem konieczne szczegółowe regulowanie prawa pierwokupu w umowie spółki, chyba że wspólnicy chcą wprowadzić modyfikacje dotyczące jego wykonania. Prawo pierwokupu polega na zastrzeżeniu dla innego wspólnika uprawnienia do kupna udziałów przed osobą trzecią, na wypadek gdyby inny wspólnik miał zamiar sprzedaży udziałów tej osobie trzeciej. W takim przypadku uprawniony wspólnik poprzez złożenie oświadczenia o skorzystaniu z prawa pierwszeństwa nabycia udziałów nabywa udziały według zasad i za cenę ustaloną w treści warunkowej umowy sprzedaży zawartej między dotychczasowym wspólnikiem, a nabywcą udziałów. Złożenie oświadczenia o skorzystaniu z prawa pierwokupu przez uprawnionego wspólnika będzie możliwe dopiero po poinformowaniu i doręczeniu mu warunkowej umowy sprzedaży udziałów zawartej pomiędzy występującym wspólnikiem a osobą trzecią.

Co istotne prawo pierwokupu w swej kodeksowej postaci stanowi ograniczenie jedynie w odniesieniu do transakcji sprzedaży udziałów przez wspólnika. Zastrzeżenie prawa pierwokupu nie będzie więc ograniczać wspólnika w zbyciu udziałów na podstawie np. umowy zamiany lub darowizny.

Prawo pierwszeństwa

Poza ogólnym uprawnieniem wynikającym z art. 182 § 1 Kodeksu Spółek Handlowych do uzależnienia zbycia lub zastawienia udziału od udzielenia zgody spółki albo ograniczenia w inny sposób (przez który rozumie się m.in. zastrzeżenie prawa pierwszeństwa ustanowionego na rzecz pozostałych wspólników) brak jest szczegółowych regulacji ustawowych, a zatem umowa spółki powinna określać zasady, warunki i tryb wykonania tego prawa. Zasadniczą różnicą pomiędzy prawem pierwszeństwa a prawem pierwokupu jest to, że w przypadku zastrzeżenia prawa pierwszeństwa dotychczasowy wspólnik nie jest zobowiązany do zawarcia warunkowej umowy sprzedaży udziałów z osobą trzecią. Musi on jedynie poinformować uprawnionych o zamiarze zawarcia umowy zbycia udziałów. Podkreślenia wymaga również, że w przeciwieństwie do prawa pierwokupu, prawo pierwszeństwa może być skuteczne również w przypadku innych trybów zbycia udziałów np. darowizny lub zamiany. W umowie spółki często określa się w jaki sposób należy ustalić cenę zbywanych udziałów, jak również termin na złożenie przez uprawnionych wspólników odpowiedzi czy skorzystają z prawa pierwszeństwa. Z uwagi na to, że prawo pierwszeństwa jest prawem umownym istotne jest, aby umowa spółki dokładnie regulowała zasady realizacji tego prawa.

Autor:

Joanna Blichert - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Postępowanie sanacyjne zostało wprowadzone do polskiego porządku prawnego ustawą z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2015 r., poz. 978, dalej jako „PR”), która – wraz ze zmianami w prawie upadłościowym – obowiązuje od dnia 1 stycznia 2016 r.

Postępowanie sanacyjne jest jednym z postępowań restrukturyzacyjnych. Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu nowej ustawy: „Głównym założeniem (…) jest wprowadzenie skutecznych instrumentów pozwalających na przeprowadzenie restrukturyzacji przedsiębiorstwa dłużnika i zapobieżenie jego likwidacji. Zachowanie przedsiębiorstwa dłużnika w wielu przypadkach jest znacznie korzystniejsze dla wierzycieli niż jego likwidacja. Zachowanie przedsiębiorstwa dłużnika oznacza również zachowanie miejsc pracy oraz, co do zasady, możliwość nieprzerwanego realizowania kontraktów, a więc ma pozytywne znaczenie społeczne i gospodarcze.” ( http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/druk.xsp?nr=2824)

Postępowanie sanacyjne zakłada, oprócz zawarcia układu z wierzycielami, który jest podstawowym instrumentem postępowań restrukturyzacyjnych, także dalej idące działania mające na celu restrukturyzację przedsiębiorstwa dłużnika poprzez częściową lub całkowitą realizację planu sanacyjnego z możliwością m.in. redukcji zatrudnienia czy co ważne dla kontrahentów – uprawnienie do odstępowania od umów wzajemnych. Celem postępowania sanacyjnego jest przywrócenie dłużnikowi zdolności wykonywania zobowiązywań, przy jednoczesnej ochronie przed prowadzeniem egzekucji. Z założenia, postępowanie to ma być przeznaczone dla dłużników, którzy nie będą w stanie zawrzeć układu z wierzycielami w innych postepowaniach restrukturyzacyjnych, np. wobec niezadowolenia wierzycieli z przedstawionych przez dłużnika propozycji układowych.

Postepowanie sanacyjne wykazuje pewne podobieństwa do postępowania upadłościowego i jest najdalej idącym instrumentem „naprawczym”. Przede wszystkim, tak jak w przypadku upadłości, dłużnik zobowiązany jest wydać cały majątek i dokumenty zarządcy, a z dniem otwarcia postępowania majątek dłużnika staje się masą sanacyjną. Dłużnikowi odebrany zostaje zarząd własny i ustanawiany jest zarządca w osobie doradcy restrukturyzacyjnego (zgodnie z nową regulacją, jest to osoba posiadająca odpowiednią licencję, mogąca wykonywać również zadania syndyka w postępowaniu upadłościowym).

W postępowaniu sanacyjnym możliwe jest zbywanie składników majątkowych należących do dłużnika i wchodzących w skład masy sanacyjnej, a sprzedaż w tym trybie będzie miała skutki sprzedaży dokonanej przez syndyka w postępowaniu upadłościowym (tj. skutki sprzedaży egzekucyjnej wolnej od obciążeń). W toku postępowania, konieczne jest uzyskanie zgody sędziego – komisarza na poszczególne działania zaplanowane w planie restrukturyzacyjnym. Obostrzenia te mają być gwarancją, aby w postępowaniu sanacyjnym chroniony był nie tylko interes dłużnika, ale również jego wierzycieli i pracowników. Nadto, regulacje te chronić mają przed nadużywaniem instytucji postępowania sanacyjnego przez nieuczciwych dłużników, którzy chcieliby tylko uwolnić się od zobowiązań. 

1. Poszukując odpowiedzi na postawione pytanie w pierwszej kolejności odnieść się należy do treści art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, zgodnie z którym działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Ustawa ta weszła w życie 21 sierpnia 2004 r., a treść przywołanego przepisu nie była dotychczas zmieniana. Działalność prawnicza, będąca działalnością zawodową, objęta będzie zatem zakresem przywołanej ustawy.

Ustawa ta nie zawiera zapisów szczegółowych, w tym również ograniczeń, dotyczących zasad wykonywania działalności w zakresie działalności prawniczej.

Z kolei obowiązująca wcześniej ustawa – Prawo działalności gospodarczej w art. 2 ust. 1 przewidywała, iż działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy jest zarobkowa działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Jednocześnie, zgodnie z art. 87 ust. 1, świadczący pomoc prawną nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów niniejszej ustawy. Działalność polegającą na świadczeniu pomocy prawnej określają przepisy ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz.U. Nr 16, poz. 124 i Nr 25, poz. 187, z 1983 r. Nr 5, poz. 33, z 1986 r. Nr 42, poz. 202, z 1990 r. Nr 36, poz. 206, z 1995 r. Nr 4, poz. 17, z 1996 r. Nr 77, poz. 367, z 1997 r. Nr 28, poz. 153, Nr 75, poz. 471, i Nr 141, poz. 943, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 oraz z 1999 r. Nr 75, poz. 853) oraz ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz.U. Nr 19, poz. 145, z 1989 r. Nr 33, poz. 175, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 75, poz. 471, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 oraz z 1999 r. Nr 75, poz. 853 i Nr 83, poz. 931). Tym samym świadczenie usług prawniczych przez radców prawnych wyłączone było spod zakresu omawianej ustawy.

Mając na względzie powyższe, konieczne jest odniesienie się do regulacji szczególnej, zwłaszcza do ustawy o radcach prawnych.

2. Zasady wykonywania zawodu radcy prawnego określone zostały, obok przepisów ogólnych, również w rozdziale 2 wskazanej ustawy.

I tak, zgodnie z obecnym brzmieniem ustawy o radcach prawnych, wykonywanie zawodu radcy prawnego polega na świadczeniu pomocy prawnej (art. 4). Z kolei świadczenie pomocy prawnej przez radcę prawnego polega w szczególności na udzielaniu porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy (art. 6 ust. 1).

Tak określony zawód radca prawny wykonuje w ramach stosunku pracy, na podstawie umowy cywilnoprawnej, w kancelarii radcy prawnego oraz w ramach wskazanych w ustawie spółek o określonym składzie osobowym (art. 8 ust. 1). Jednocześnie, w ust. 2 powołanego przepisu przewidziane zostało, iż wyłącznym przedmiotem działalności spółek prawniczych jest świadczenie pomocy prawnej.

Brzmienie powyższych przepisów wprost wskazuje, że działalność wykonywana w ramach określonego rodzaju spółek może obejmować wyłącznie świadczenie pomocy prawnej w podanym wyżej rozumieniu. Brak jest jednak analogicznego zakazu dotyczącego wprost możliwości łączenia tejże działalności z działalnością innego rodzaju w ramach kancelarii radcy prawnego.

Dokonując przeglądu zmian legislacyjnych ustawy o radcach prawnych zauważyć można, iż o ile przywołane wyżej przepisy ulegały modyfikacjom związanym ze zmianą charakteru zawodu radcy prawnego czy przyznanym im kompetencjom, analiza historyczna ustawy nie wyjaśnia, czy w ramach kancelarii radcy prawnego dopuszczalne jest wykonywanie również działalności pozaprawniczej. Konieczna zatem okazuje się analiza przepisów korporacyjnych.

3. Obecnie obowiązujący Kodeks Etyki Radcy Prawnego, który wszedł w życie z dniem 1 lipca 2015 r., w dziale II przewidział regulacje dotyczące m.in. podstawowych zasad wykonywania zawodu.

W szczególności należy zwrócić uwagę na treść art. 7 ust. 2, zgodnie z którym radca prawny, przy wykonywaniu czynności zawodowych, powinien być wolny od wszelkich wpływów wynikających z jego osobistych interesów, nacisków z zewnątrz oraz ingerencji z jakiejkolwiek strony lub z jakiegokolwiek powodu.

Jednocześnie również, radca prawny  obowiązany jest dbać o godność zawodu nie tylko przy wykonywaniu czynności zawodowych, ale również w działalności publicznej i w życiu prywatnym (art. 11 ust. 1). Kodeks przewiduje przy tym, iż naruszeniem godności zawodu radcy prawnego jest w szczególności takie postępowanie radcy prawnego, które mogłoby zdyskredytować go w opinii publicznej lub podważyć zaufanie do zawodu radcy prawnego (art. 11 ust. 2).

Przepisy te, dość ogólne w swojej istocie, mogą stanowić klauzulę generalną stanowiącą źródło wniosku o zakazie łączenia działalności prawniczej z inną działalnością gospodarczą.

Również poprzednio obowiązujący Kodeks Etyki Radcy Prawnego przewidywał analogiczne zapisy. Zgodnie z art. 6 ust. 2 poprzedniego Kodeksu, radca prawny obowiązany jest dbać o godność zawody przy wykonywaniu czynności zawodowych, a także w działalności publicznej i w życiu prywatnym.

Art. 11 ust. 3 przewidywał, iż od radcy prawnego wymaga się nieulegania wpływom – zwłaszcza tym, które mogą wyniknąć z jego osobistych interesów lub nacisków z zewnątrz.

Z kolei zgodnie z przepisami Zasad Etyki Radcy Prawnego, obowiązkiem radcy prawnego jest przestrzeganie norm moralnych, szacunek dla praw człowieka oraz dbanie o godność zawodu (art. 1 ust. 2). Naruszeniem godności jest każde postępowanie radcy prawnego, które podważa zaufanie do zawodu lub mogłoby go poniżyć w opinii publicznej. Podobnie, w art. 5 przewidziane zostało, iż radca prawny nie może brać udziału ani w jakikolwiek sposób – choćby pośrednio – uczestniczyć w czynnościach albo przedsięwzięciach, które uwłaczałyby godności zawodu lub podważały do niego zaufanie.

W Zasadach Etyki Radcy Prawnego został przewidziany przepis, który nie był powtarzany w późniejszych regulacjach. Mianowicie, zgodnie z art. 7 Zasad, z wykonywaniem zawodu radcy prawnego nie można łączyć zajęć i działalności zarobkowej mogących obniżyć prestiż zawodowy radcy prawnego. Dalej, art. 12 przewidywał, iż radca prawny nie może angażować się w żadne zajęcia ani działalność, albo podejmować czynności, a także przyjmować korzyści, które mogłyby ograniczyć jego niezależność.

Również jednak taki zapis nie wprowadza wprost zakazu łączenia działalności prawniczej z inną działalnością gospodarczą.

4. Ostatnim elementem wymagającym zbadania jest Regulamin wykonywania zawodu radcy prawnego, ustanowiony na mocy art. 60 pkt 8 lit f) ustawy o radcach prawnych. Wskazania przy tym wymaga, iż przepis ten wszedł w życie 25 grudnia 2014 r. Przed tym dniem organy samorządowe nie posiadały kompetencji do uchwalania regulaminów w tym przedmiocie.

W treści Regulaminu wyodrębniony został Dział 3 – Zasady dotyczące poszczególnych form wykonywania zawodu, a w jego ramach – Rozdział 2 – Zasady wykonywania zawodu w spółce prawniczej i kancelarii radcy prawnego.

W § 13 wprost wskazane zostało, iż przedmiotem działalności kancelarii radcy prawnego oraz spółki prawniczej, której wspólnikami są radcowie prawni i adwokacji nie może być działalność inna niż świadczenie pomocy prawnej i świadczenie usług przez osoby, co do których przepisy prawa dopuszczają wspólną działalność. 

Ten zatem przepis wprost odnosi się do rozważanego zagadnienia, wprowadzając zakaz prowadzenia w ramach kancelarii radcy prawnego i spółki prawniczej innej działalności niż działalność prawnicza i pokrewna.

5. Podsumowując powyższą analizę wskazać należy, iż o ile zakaz prowadzenia innej działalności niż działalność prawnicza w ramach spółki prawniczej obowiązywał od września 1997 r., tak dopiero od wejścia w życie Regulaminu wykonywania zawodu radcy prawnego, który wszedł w życie 1 lipca 2015 r., wyartykułowany został wprost zakaz łączenia działalności prawniczej z innymi rodzajami działalności gospodarczej w ramach kancelarii radcy prawnego. Uznać należy, iż przed tym dniem zakaz taki stanowił wyraz wykładni przepisów, w szczególności art. 4, 6 i 8 ustawy o radcach prawnych (w formach wskazanych w ustawie może być wykonywana wyłącznie działalność w postaci wykonywania zawodu radcy prawnego rozumianego jako świadczenie pomocy prawnej), jak również ogólnych zasad dotyczących godności zawodu oraz zasady nie ulegania zewnętrznym wpływom.

Autor:

Katarzyna Klóza - aplikant radcowski, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Na tle spraw prowadzonych w przedmiocie zaskarżania uchwał podejmowanych przez wspólników spółek kapitałowych pojawiło się zagadnienie związane ze wskazaniem podmiotu uprawnionego do reprezentowania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w sporze wytoczonym przez członka zarządu spółki, który jednocześnie jest jej wspólnikiem. Wątpliwość tę rozwiał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 października 2009 roku (sygn. akt III CZP 63/09).

Uchwała ta została podjęta na skutek zagadnienia prawnego przedstawionego przez jeden z sądów apelacyjnych. W zaistniałym stanie faktycznym (na tle którego powstało ww. zagadnienie prawne) z powództwem o uchylenie uchwały zgromadzenia wspólników spółki wystąpił jej wspólnik, jednocześnie będący jednym z członków jej zarządu.

Zgodnie z brzmieniem art. 201 § 1 k.s.h. zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. Zatem działania podejmowane przez zarząd traktowane są jako działania spółki, a nie pojedynczych osób fizycznych wchodzących w jego skład. Wiąże się to z tzw. teorią organów ujętą w art. 38 k.c. – wola organu osoby prawnej utożsamiana jest z wolą tej osoby prawnej (w tym przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością). Mimo takiego ujęcia teoretycznego, oczywistym jest, że każde działanie podejmowane przez zarząd spółki w rzeczywistości podejmowane jest przez osoby fizyczne wchodzące w jego skład.

Fakt, iż osoba fizyczna pełni funkcję np. członka zarządu nie pozbawia tej osoby działania we własnym imieniu i dochodzenia własnych praw, nawet wówczas, gdy zmierzałyby one do realizacji interesu innego niż interes spółki. Jednocześnie specyfika tworzenia i istnienia spółki sprowadza się do tego, że interesy wszystkich podmiotów zaangażowanych w jej działanie pozostają ze sobą w związku i są zbieżne. Zarówno na członkach zarządu jak i na wspólnikach spółki ciąży obowiązek lojalnego współdziałania, który łączy się z zaufaniem jakim obdarzani są członkowie zarządu spółki. Zatem działania zarządu spółki co do zasady mają zmierzać do realizacji celów spółki wskazanych w umowie.

W orzecznictwie zauważono zagrożenie płynące z udziału członków zarządu w podejmowaniu decyzji, którymi byliby oni szczególnie zainteresowani z indywidualnego punktu widzenia. W takich sytuacjach oczywistym jest, że bezstronność takich osób zostaje istotnie podważona.

Powyższy problem aktualizuje się m.in. na tle art. 253 k.s.h. Zgodnie z § 1 tego przepisu: „W sporze dotyczącym uchylenia lub stwierdzenia nieważności uchwały wspólników pozwaną spółkę reprezentuje zarząd, jeżeli na mocy uchwały wspólników nie został ustanowiony w tym celu pełnomocnik”. Natomiast art. 253 § 2 k.s.h. stanowi, że: „Jeżeli zarząd nie może działać za spółkę, a brak jest uchwały wspólników o ustanowieniu pełnomocnika, sąd właściwy do rozstrzygnięcia powództwa wyznacza kuratora spółki”. Zatem zasadą jest, że w sporze sądowym spółkę reprezentuje jej zarząd. Ograniczyć kompetencje zarządu w tym zakresie może zgromadzenie wspólników poprzez ustanowienie pełnomocnika do reprezentowania spółki w sporze. Dopiero w sytuacji, gdy zarząd nie może działać w imieniu spółki, a wspólnicy nie powołali pełnomocnika, spółka reprezentowana jest przez kuratora ustanowionego przez sąd. Rozwiązanie to jest istotne z punktu widzenia ochrony interesu spółki, w sytuacji w której interes osób skarżących uchwałę jest odmienny od interesu spółki.

Konieczność dbania o interes spółki jest ważna na każdym etapie postępowania. Zatem należy uznać, że w sytuacji, w której uchwała spółki jest zaskarżana przez zarząd działający jednomyślnie jako organ spółki, jak i wówczas, gdy taka uchwała jest zaskarżana przez jego poszczególnych członków (nawet wówczas, gdy pozostali członkowie zarządu nadal mogą ją reprezentować), kompetencja zarządu do reprezentowania spółki jest wyłączona. Idąc dalej, nie jest również możliwe udzielenie przez wspólników pełnomocnictwa członkowi zarządu, także w sytuacji, w której uchwała spółki została zaskarżona przez innego członka jej zarządu. Nie ma przy tym znaczenia czy zaskarżający uchwałę członek zarządu swoją legitymację w tym zakresie opiera na przepisie art. 250 pkt 1 k.s.h. czy też z przysługującego mu statusu wspólnika spółki (tj. na podstawie art. 250 pkt 2-5 k.s.h.). Takie zachowanie stanowiłoby obejście przepisu art. 253 § 2 k.s.h. Sąd Najwyższy wskazał bowiem, iż jego celem jest zagwarantowanie ochrony interesu spółki w postępowaniu o uchylenie uchwały, gdy stroną powodową w sporze jest zarząd spółki lub poszczególni jego członkowie.

Jednocześnie Sąd Najwyższy rozstrzygnął, że do powyższej sytuacji nie znajdzie zastosowania przepis art. 210 § 1 k.s.h., gdyż spór określony w tym przepisie sprowadza się do sprzeczności interesu członka zarządu z interesem spółki. Tymczasem spór powstały na tle zaskarżenia uchwały z założenia jest efektem działania członka zarządu w interesie spółki, o czym świadczą przecież przesłanki powództwa o uchylenie uchwały wskazane w art. 249 § 1 k.s.h.

Powyższe orzeczenie Sądu Najwyższego jest bardzo przydane dla pełnomocników reprezentujących w sporach spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i pozwala rozwiązać problem, który pojawi się już na samym początku sporu, tj. wskazanie osoby upoważnionej do reprezentacji spółki.

Autor:

Karolina Knysak - aplikant radcowski, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Dnia 1 stycznia 2016 roku weszły w życie zmiany przepisów dotyczące sporów w sprawach cywilnych, w tym w szczególności między przedsiębiorcami.

Założeniem regulacji jest dostosowanie przepisów do stale zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej, a jednym z najważniejszych jej celów ma być wzrost liczby postępowań mediacyjnych podejmowanych przez strony przed wytoczeniem powództwa. Takie usprawnienie procedury sądowej ma bezpośrednio przełożyć się na efektywne funkcjonowanie polskich i zagranicznych przedsiębiorstw w naszym kraju.

Służy temu cały szereg nowych wymogów proceduralnych i organizacyjnych (odnoszących się do obowiązków pełnomocników procesowych) oraz zachęt ekonomicznych dla stron (np. dokonywanie zwrotu całości opłaty sądowej, jeżeli do zawarcia ugody dojdzie przed przystąpieniem przez sąd do merytorycznego rozpoznania sprawy).

Dzięki nowelizacji, mediacja stanowi obecnie realną i bardzo atrakcyjną alternatywę wobec skierowania sprawy gospodarczej do sądu powszechnego.

Kancelaria CWW od lat rekomenduje swoim Klientom polubowne metody rozwiązywania sporów jako szybsze, skuteczniejsze i dużo tańsze, a także powszechnie stasowane w obrocie gospodarczym w większości krajów europejskich. Oferujemy Państwu w tej dziedzinie wsparcie nie tylko profesjonalnych pełnomocników, ale również doświadczonego mediatora, który od ponad dziesięciu lat współpracuje z wieloma przedsiębiorcami, kancelariami prawnymi i sądem. W przypadku zainteresowania prosimy o bezpośredni kontakt z naszym mediatorem Magdaleną Ceterą (606 479 867).

5 sierpnia 2015 r. Prezydent podpisał ustawę z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Ustawa wejdzie w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, a zatem już w 2016 r.

Najistotniejsza zmiana dotyczy umów o pracę na czas określony. Na mocy nowego art. 25[1] Kodeksu pracy okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech. Uzgodnienie między stronami w trakcie trwania umowy o pracę na czas określony dłuższego okresu wykonywania pracy na podstawie tej umowy uważa się za zawarcie, od dnia następującego po dniu, w którym miało nastąpić jej rozwiązanie, nowej umowy o pracę na czas określony.

Jeżeli okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony jest dłuższy niż 33 miesiące lub jeżeli liczba zawartych umów jest większa niż trzy, uważa się, że pracownik, odpowiednio od dnia następującego po upływie okresu 33 miesięcy lub od dnia zawarcia czwartej umowy o pracę na czas określony, jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Ustawodawca usunął z Kodeksu pracy zasadę zgodnie, z którą przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nieprzekraczająca 1 miesiąca pozwala na zawieranie kolejnych umów na czas określony z tą samą osobą.

Nowelizacja zawiera wyjątki od zakazu przekraczania 33 miesięcznej długości zatrudnienia na podstawie umów na czas określony. Zakazu tego nie stosuje się do umów o pracę zawartych na czas określony:

1) w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy,

2) w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym,

3) w celu wykonywania pracy przez okres kadencji,

4) gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie

- jeżeli ich zawarcie w danym przypadku służy zaspokojeniu rzeczywistego zapotrzebowania o charakterze okresowym i jest niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy.

Na pracodawcy będzie spoczywał obowiązek zawiadomienia właściwego okręgowego inspektora pracy, w formie pisemnej lub elektronicznej, o zawarciu umowy o pracę na czas określony, uzasadnionej obiektywnymi przyczynami leżącymi po jego stronie, wraz z ich wskazaniem, w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia umowy.

Nowe przepisy wprowadzają takie same okresy wypowiedzenia dla umów na czas określony i nieokreślony.  W świetle nowego art. 36 § 1 Kodeksu pracy, zarówno umowa o pracę na czas określony, jak i umowa o pracę na czas nieokreślony, będą mogły być wypowiedziane przez pracodawcę i przez pracownika z zachowaniem okresu wypowiedzenia, którego długość będzie uzależniona od zakładowego stażu pracy i wyniesie:

1. 2 tygodnie – w przypadku zatrudnienia u danego pracodawcy przez okres krótszy niż 6 miesięcy,
2. 1 miesiąc – w przypadku zatrudnienia u danego pracodawcy przez okres co najmniej 6 miesięcy,
3. 3 miesiące – w przypadku zatrudnienia u danego pracodawcy przez okres co najmniej 3 lat.

Kodeks pracy expressis verbis dopuszczał będzie prawo pracodawcy do zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowa prawo do wynagrodzenia.

Przepisy przejściowe ustawy stanowią, że w zakresie wypowiedzenia, będzie ona miała zastosowanie do umów na czas określony, obowiązujących w dniu wejścia w życie nowelizacji, zawartych na czas dłuższy niż sześć miesięcy z możliwością wcześniejszego wypowiedzenia. 

W odniesieniu do zakazu zawierania więcej niż trzech umów o pracę na czas określony i nie przekraczania łączenie 33 miesięcy zatrudnienia w oparciu o umowy na czas określony (tzw. reguła 3/33) przepisy przejściowe przewidują stosowanie nowej ustawy do umów na czas określony obowiązujących w dniu wejścia w życie tej ustawy, z zastrzeżeniem, że okres obowiązywania trwających umów na czas określony liczony będzie od dnia wejścia w  życie nowelizacji. Tym samym nowelizacja nie będzie skutkowała automatycznym przekształceniem umów zawartych na okres np. czterech lat, które w chwili wejścia w życie nowych przepisów trwały dłużej niż 33 miesiące, w umowy na czas nieokreślony.

Autor:

Joanna Blichert - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Zgodnie z najnowszą Uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2015 roku sygn. III CZP 94/15 – tak. Jak się okazuje, uregulowanie faktury chociażby z kilkudniowym opóźnieniem uprawnia wierzyciela do żądania od swojego dłużnika (odbiorcy towaru lub usługi) odszkodowania w wysokości równowartości 40 Euro. Powyższy przywilej został wprowadzony na mocy ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. 2013.403), która w art. 10 ust. 1 przewiduje rekompensatę za koszty odzyskiwania należności w wysokości 40 EURO przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne. Wskazać należy, iż przepisy ustawy stosuje się do transakcji handlowych, których wyłącznymi stronami są między innymi:

1) przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów art. 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447, z późn. zm.2));

2) podmioty prowadzące działalność, o której mowa w art. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej;

3) podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.3);

4) osoby wykonujące wolny zawód;

Warto pamiętać, iż przepisów ustawy nie stosuje się do:

1) długów objętych postępowaniami prowadzonymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. z 2012 r. poz. 1112 i 1529 oraz z 2013 r. poz. 355);

2) umów, na podstawie których są wykonywane czynności bankowe w rozumieniu przepisów art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U. z 2012 r. poz. 1376, 1385 i 1529);

3) umów, których stronami są wyłącznie podmioty zaliczane do sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych;

4) dostaw i usług, do których stosuje się przepis art. 346 ust. 1 lit. b Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, czyli umów dotyczących informacji niejawnych, które Państwa Członkowskie uznały za informacje niejawne w celu ochrony bezpieczeństwa (przykładowo handel bronią i amunicją).

Sąd Najwyższy rozstrzygnął w swojej Uchwale kwestię, czy ryczałt ten przysługuje wierzycielowi mimo, że faktycznie nie poniósł kosztów odzyskania należności. Ponadto zbadano, czy konieczną przesłanką do uznania roszczenia o zapłatę 40 EURO jest zastrzeżenie w umowie lub wezwaniu do zapłaty terminu płatności przekraczającego 30 dni. Zagadnienia te rozstrzygnięto na korzyść wierzycieli, bowiem stwierdzono, iż odszkodowanie przysługuje wierzycielowi bez konieczności wykazania, że jakiekolwiek koszty zostały poniesione, a ponadto uprawnienie to powstaje po upływie terminów zapłaty ustalonych w umowie lub ustalonych zgodnie z art. 7 ust. 3 i art. 8 ust. 4 tej ustawy.

Autor:

Magdalena Kirchniawy – aplikant adwokacki, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Wadium powinno być wniesione na cały okres związania ofertą. W przypadku jeśli wnoszone jest ono w formie gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, a wskazany w dokumencie (liście gwarancyjnym) okres ważności jest krótszy niż wskazany przez zamawiającego termin związania ofertą, wykonawca powinien zostać wykluczony z udziału w postępowaniu na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy - Prawo zamówień publicznych. Dodać w tym względzie należy, że wadium nie podlega uzupełnieniu w trybie art. 26 ust. 3, a zatem uchybienia w zakresie terminu ważności gwarancji wadialnej nie mogą zostać sanowane w następstwie wezwania wykonawcy przez zamawiającego.
Okres ważności gwarancji jest zatem szczególnie istotnym elementem, jaki powinien być weryfikowany przez Zamawiającego w trakcie procedury badania ofert. W tym kontekście należy mieć na uwadze, że bieg terminu związania ofertą rozpoczyna się wraz z upływem terminu składania ofert, co wynika z brzmienia art. 85 ust. 5 ustawy PZP. Tym samym również okres ważności gwarancji wadialnej powinien się rozpoczynać tego dnia. Wątpliwości w orzecznictwie i doktrynie wzbudza natomiast kwestia końca okresu związania ofertą, w szczególności czy powinien mieć tutaj zastosowanie art. 115 kodeksu cywilnego, który stanowi, że jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy, termin upływa dnia następnego. Obecnie zdaje się dominować stanowisko, że termin związania ofertą (a tym samym data końcowa gwarancji wadialnej) nie jest terminem do wykonania określonej czynności, więc jeśli termin ten przykładowo kończy się w niedzielę, to nie podlega on wydłużeniu do poniedziałku (tak np. Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 9 stycznia 2014 r., KIO 2932/13).
Z okresem ważności gwarancji wadialnej wiąże się ściśle problematyka możliwości zatrzymania wadium (realizacji gwarancji przez beneficjenta - zamawiającego). Wątpliwość może w tym zakresie budzić termin, w jakim zamawiający powinien wystąpić do gwaranta z wnioskiem o wypłatę kwoty wadium - w szczególności, czy zawsze powinno się to dokonać w terminie związania ofertą. W tej kwestii wypowiedział się niedawno Sąd Okręgowy w Warszawie. Stwierdził on, że kluczowy dla analizy tego, czy Zamawiający miał prawo wystąpić do banku ze stosownym wnioskiem o wypłatę wadium, jest termin zaistnienia okoliczności stanowiących podstawę do zatrzymania wadium. I tak, jeżeli wykonawca odmówił zawarcia umowy (art. 46 ust. 5 pkt 1 ustawy PZP) w terminie związania ofertą, to upływ tego terminu nie stoi na przeszkodzie, żeby skutecznie wystąpić do banku ze stosownym wnioskiem o wypłatę wadium powołując się na tę okoliczność. Sąd posłużył się tutaj analogią do wadium w postaci gotówkowej. Nie byłoby bowiem wątpliwości, że zamawiający może zatrzymać pieniądze wpłacone na konto. Skoro jednak wykonawca złożył wadium w formie gwarancji, to zamawiający musiał wykonać dodatkowe czynności związane z zażądaniem od banku wypłaty (sygn. XXVI GC 84/15; źródło: dziennik Gazeta Prawna).
Analizowane orzeczenie zapadło w na tle stanu faktycznego, w którym bank wypłacił zamawiającemu kwotę wadium, a zakwestionował to wykonawca. W praktyce widać natomiast rozbieżności w sposobie redagowania listów gwarancyjnych w zakresie terminu ważności gwarancji: część gwarantów wskazuje, że jest to termin na złożenie wniosku, inni - na wystąpienie przesłanek uprawniających do zatrzymania wadium. W kontekście powyższego orzeczenia, jedynie drugi zapis należałoby uznać za prawidłowy. Celem wyeliminowania ewentualnych wątpliwości w tym zakresie, rekomendowane jest, aby zamawiający wprost wskazywał w SIWZ, że gwarancja wadialna powinna zabezpieczać cały okres związania ofertą w ten sposób, aby gwarant miał obowiązek wypłacenia stosownej kwoty o ile tylko przesłanka zatrzymania wadium zaktualizuje się w okresie związania ofertą (bez względu na czas, kiedy wpłynie wniosek beneficjenta w tym zakresie).

Autor:

Wojciech Wołoncewicz - aplikant radcowski, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Zgodnie z nowelizacją Kodeksu Cywilnego od dnia 08.09.2015 r. wejdą w życie przepisy rozszerzające dotychczasowy katalog form, w których będzie można zawierać umowy oraz składać oświadczenia, o formę dokumentową oraz doprecyzowujące zapisy dotyczące formy elektronicznej. Zaproponowane zmiany mają dostosować zapisy Kodeksu Cywilnego do zmieniających się realiów obrotu gospodarczego.
Zgodnie z nowelizacją wprowadzono nową formę szczególną tj. formę dokumentową, której niedochowanie ma powodować skutki analogiczne do niezachowania formy pisemnej.
Do zachowania dokumentowej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie. Dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią. Oznacza to że dokumentem jest każda informacja, która jest możliwa do odtworzenia. Zgodnie z przyjętymi założeniami nowy typ formy szczególnej, jaką ma być forma dokumentowa, ma stanowić formę o niższym stopniu sformalizowania niż forma pisemna, co przede wszystkim przejawia się w braku konieczności złożenia własnoręcznego podpisu. Wystarczające będzie ustalenie osoby składającej oświadczenie woli, przy czym nie ma znaczenia, czy nastąpi to na podstawie samej treści dokumentu, czy po sprawdzeniu np. informatycznego nośnika danych lub urządzenia, za pomocą którego złożono oświadczenie.
Treść dokumentu może zostać zatem dowolnie ujawniona (np. znaki graficzne, dźwięk, obraz), a także utrwalona na dowolnym nośniku (np. papier lub plik) i za pomocą dowolnych środków (pióro, komputer, telefon komórkowy). Granicą jest jednak realizowana przez dokument funkcja dowodowa, która wymaga, aby sposób utrwalenia informacji umożliwiał jej zachowanie i odtworzenie. Aby informacja mogła zostać odtworzona, musi zostać odpowiednio zapisana. Oba elementy razem, tj. informacja możliwa do odtworzenia oraz nośnik, stanowią dokument. Informacja bez nośnika nie jest dokumentem. Nie jest nim też niezapisany informacją nośnik. Definicja nie przesądza o rodzaju nośnika, uwzględniając tym samym nowoczesne nośniki zapisu.
Dokument może być zatem zapisany na jednym informatycznym nośniku danych. Może on być jednak zapisany na wielu informatycznych nośnikach danych, z których każdy może zawierać tylko część dokumentu, a jego odczytanie i odtworzenie nastąpi przy użyciu odpowiedniego oprogramowania importującego dane z tych informatycznych nośników danych.
Wprowadzenie formy dokumentowej do Kodeksu cywilnego będzie prowadzić do stworzenia prawnych ram funkcjonowania formy, która obecnie jest już w obrocie powszechnie stosowana (np. poczta elektroniczna, SMS), a z uwagi na coraz bardziej dynamiczny rozwój nowych technologii, stale zyskuje na znaczeniu. Forma dokumentowa, z uwagi na łatwość jej zachowania, ma przyczynić się do usprawnienia dokonywania czynności prawnych.
Strony zastrzegając w umowie formę dokumentową, powinny określić jej skutek. W razie braku takiego postanowienia w umowie, forma ta będzie traktowana jako zastrzeżona wyłącznie dla celów dowodowych. Jednocześnie uregulowano, że niezachowanie formy pisemnej lub dokumentowej w stosunkach miedzy przedsiębiorcami nie skutkuje szczególnymi sankcjami dowodowymi i pozostaje bez wpływu na ważność dokonanej czynności prawnej (o ile w umowie nie zastrzeżono rygoru nieważności).
Nowelizacja wprowadza także istotną zmianę w zakresie formy rozwiązania lub odstąpienia. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 77 § 2 KC, jeżeli umowa została zawarta w formie pisemnej, dokumentowej albo elektronicznej, jej rozwiązanie za zgodą obu stron, jak również odstąpienie od niej albo jej wypowiedzenie wymaga zachowania jedynie formy dokumentowej, chyba że ustawa lub umowa zastrzega inną formę. Oznacza, to że w przypadku braku szczegółowego uregulowania formy złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, będzie ona mogła być wypowiedziana np. emailem bądź sms'em.
Dodatkowo nowelizacja przesądza o tym, że forma elektroniczna stanowi odrębny, choć równoważny w stosunku do formy pisemnej, typ formy szczególnej. Takie rozwiązanie pozwala na rozstrzygnięcie od lat prowadzonej dyskusji w zakresie potrzeby wyróżnienia formy elektronicznej jako odrębnej formy czynności prawnej.

Autor:

Marcin Mucharski - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Powyższe pytanie ma istotne znaczenie zwłaszcza w świetle ujawnionej w ostatnich dniach informacji o manipulacji wartościami spalania samochodów produkcji niemieckiej grupy Volkswagen. Zgodnie z doniesieniami prasowymi, w silnikach oznaczonych symbolem EA  1891  instalowane było oprogramowanie, które w fazie testów przedmiotowego silnika wykazywało zaniżone wartości zawartości trujących substancji w spalinach.

 Zgodnie z publikowanymi informacjami, nieprawidłowości w tym zakresie dotyczyć mają silników montowanych w samochodach takich marek jak Volkswagen, Audi, Skoda czy Seat. Potwierdzoną informacją jest, iż oprogramowanie takie zostało zainstalowane w silnikach 2.0 TDI. Jak jednak wynika z doniesień niemieckiego Ministerstwa Transportu, może to dotyczyć również silników o pojemności 1.6 oraz 1.2. 

 Zaniżenie na etapie testów silnika wartości substancji trujących w spalinach powoduje, iż faktyczne poziomy tychże substancji przewyższają dopuszczalne normy ekologiczne w toku eksploatacji samochodu.

 Ujawnione skutki instalacji oprogramowania obniżającego wartości spalania powoduje, iż samochody te obciążone są wadą w postaci niezgodności faktycznej cechy samochodu z uprzednimi zapewnieniami, która aktywuje uprawnienia kupujących na podstawie przepisów o rękojmi rzeczy sprzedanej. 

 Wskazania jednak wymaga, iż przedmiotowe silniki montowane były m.in. w samochodach produkowanych w latach 2009 – 2014. Zgodnie z obowiązującymi w tym czasie przepisami, uprawnienia tytułem rękojmi wygasały po upływie roku od wydania kupionej rzeczy, w tym przypadku – samochodu.

 Czy mając na względzie powyższe w chwili obecnej właścicielom samochodów, w których zamontowane zostały silniki posiadające nieprawidłowe oprogramowanie, a więc w których wykryta została wada, przysługują jakiekolwiek prawa z tego tytułu?

 Odpowiedź na to pytanie brzmi: tak. Wynika to z treści Kodeksu cywilnego, gdzie przewidziane zostało, iż utrata uprawnień tytułem rękojmi nie następuje w przypadku, gdy sprzedający, pomimo posiadanej wiedzy w tym zakresie, nie poinformował sprzedającego o wadzie bądź zapewnił go, że wady nie istnieją.

 Mając na względzie potwierdzenie przez grupę Volkswagen istnienia wady silników w postaci niezgodności zawartości substancji trujących w spalinach z oficjalnymi zapewnieniami, bezspornie mamy do czynienia z ujawnieniem się wady w rozumieniu przepisów o rękojmi. Na tej podstawie, przy wykazaniu niezbędnych ku temu przesłanek, możliwe jest dochodzenie praw tytułem rękojmi nawet po upływie rocznego terminu od wydania rzeczy.

[1] oznaczenie modelu silnika znajdować powinno się na samym silniku (wytłoczone oznakowanie na obudowie silnika bądź na naklejonej na osłonie naklejce).

Autor:

Arkadiusz Bądel - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Katarzyna Klóza – aplikant radcowski, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Upadłość konsumencka jest postępowaniem sądowym przewidzianym dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (konsumentów), którzy stali się niewypłacalni. Niewypłacalność to stan, w którym dłużnik nie jest w stanie wykonywać swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych (art. 11 ust. 1 Ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze Dz. U. z 2014 r., poz. 1626 - j.t.) Stan niewypłacalności konsumenta to sytuacja gdy nie posiada on pieniędzy na jednoczesny zakup środków codziennego użytku oraz spłatę pożyczki.
Upadłość konsumencka ma dwie zasadnicze funkcje:
1) oddłużenie niewypłacalnego konsumenta - umorzenie całości lub części długów konsumenta w stosunku do jego wierzycieli, których konsument nie jest, ani nie będzie w stanie zapłacić,
2) windykację (odzyskanie) należności od niewypłacalnego konsumenta przez jego wierzycieli.
Postępowanie upadłościowe wobec konsumentów, określane mianem ,,upadłości konsumenckiej'' zostało wprowadzone do polskiego ustawodawca w 2008 r. (weszło w życie w dniu 31 marca 2009 r.).
W postępowaniu upadłościowym dochodzi do sprzedaży całego albo części majątku konsumenta. Uzyskane środki przekazuje się na zaspokojenie roszczeń wierzycieli, którzy zgłosili istnienie swojej wierzytelności do sędziego-komisarza. Likwidację majątku przeprowadza wyznaczony przez sąd syndyk. Postępowanie upadłościowe wszczynane jest tylko i wyłącznie na wniosek konsumenta, czyli osoby, która nie prowadzi działalności gospodarczej także niezarejestrowanej. Wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie może złożyć małżeństwo, ale może za to złożyć osobno każdy z małżonków, jeżeli spełnia kryteria.
Upadłość konsumencką pod rządami poprzedniej ustawy mogły ogłosić tylko osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, których niewypłacalność powstała wskutek wyjątkowych i niezależnych od nich okoliczności, takich jak: kataklizm, choroba, wypadek, śmierć jednego z małżonków etc. W rzeczywistości założenia dotyczące ogłoszenia upadłości były na tyle rygorystyczne, że w ciągu 5 lat od uchwalenia ustaw, upadłość konsumencką ogłosiło zaledwie 87 osób - (na 2300 złożonych wniosków o upadłość). W 2009 r. - wniosków o ogłoszenie upadłości wpłynęło 985, a ogłoszono 10 upadłości. W następnych latach - 2010, 2011, 2012, 2013, 2014 - sukcesywnie liczba wniosków o ogłoszenie upadłości spadała, a liczba ogłoszonych upadłości utrzymywała się na podobnym poziomie - 12-14 rocznie.
W dniu 31 grudnia 2014 roku weszła w życie nowelizacja Prawa upadłościowego i naprawczego, w tym części poświęconej upadłości konsumenckiej.
Z informacji Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, że tylko w pierwszym półroczu 2015 r. - pod rządami nowelizacji ustawy o upadłości konsumenckiej - wniosków o ogłoszenie upadłości zgłoszono 2535, a rozpatrzono 1235.
Zgodnie z art. 491² § 4 Prawa upadłościowego i naprawczego wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zawierać:
1) imię i nazwisko, miejsce zamieszkania oraz numer PESEL dłużnika, a jeśli dłużnik nie posiada numeru PESEL - dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
2) wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek dłużnika;
3) wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
4) aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
5) spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty;
6) spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności; wskazanie wierzytelności w spisie wierzytelności spornych nie stanowi jej uznania;
7) listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych;
8) oświadczenie dłużnika, że nie zachodzą okoliczności wskazane w art. 491 ze znaczkiem 4 ust. 2 i 3.
Nowela obniżyła koszty procedury upadłości konsumenckiej i przewiduje pokrycie większości kosztów przez Skarbu Państwa. Jest to niejako "pożyczka" która ma być spłacana z majątku dłużnika.
W znowelizowanym postępowaniu upadłościowym wobec konsumentów wprowadzono zasadę, że gdy z majątku dłużnika nie da się sfinansować całości kosztów postępowania to koszty te pokrywane są ze środków Skarbu Państwa. Wszystkie ogłoszenia dokonywane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, przewidziane w postępowaniu upadłościowym, w stosunku do osób nieprowadzących działalności gospodarczej, są wolne od opłat, co spełnia założenie ograniczenia obciążania kosztami postępowania upadłego. W pierwszej kolejności ustawodawca obniżył także wysokość wymaganej opłaty sądowej od wniosku o ogłoszenie upadłości z opłaty stałej wynoszącej 200 zł do opłaty podstawowej 30zł .
Dzięki liberalizacji przepisów upadłość konsumencka będzie łatwiejsza do przeprowadzenia. Nie będzie mógł z niej skorzystać tylko taki konsument, którego niewypłacalność jest skutkiem jego działań umyślnych lub rażącego niedbalstwa oraz taki, który w trakcie postępowania nie będzie wykonywał nałożonych na niego obowiązków.
Znowelizowane przepisy nie wprowadzają automatyzmu w ogłaszaniu upadłości konsumenckiej - postępowanie to nadal pozostaje postępowaniem sądowym, w którym sąd indywidualnie będzie rozpatrywał spełnienie przesłanek ogłoszenia upadłości w odniesieniu do każdego wnioskującego konsumenta.
 

Autor:

Marcin Chrostek - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Mając na względzie coraz częstsze sytuacje, gdy jesteśmy zmuszeni zrezygnować z długo wyczekiwanego i co ważne - wcześniej już opłaconego, urlopu za granicą z uwagi na powstały w kraju docelowym konflikt zbrojny, przedmiotem zainteresowania każdego z nas jest kwestia przysługujących nam z tego tytułu uprawnień. W szczególności ważne jest pytanie czy w sytuacji, gdy organizator imprezy turystycznej odmawia organizacji imprezy zastępczej bądź zwrotu wpłaconej ceny, przysługują nam jakiekolwiek roszczenia z tego tytułu?

Wskazać należy, iż działalność turystyczna jest działalnością regulowaną. Oznacza to, iż prowadzenie takiej działalności jest możliwe wyłącznie w przypadku uzyskania odpowiedniego wpisu w rejestrze działalności regulowanej. Taki wymóg wprowadzony przez ustawodawcę potwierdza, iż działalność turystyczną mogą prowadzić tylko podmioty profesjonalne, dające gwarancję nie tylko prawidłowej organizacji wyjazdu, ale również zapewniające realizację podstawowego celu takiego wyjazdu, jakim jest zasłużony odpoczynek.

Obowiązki organizatora turystyki zawarte zostały w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych. Ustawa ta w swojej regulacji nie przesądza jednak o uprawnieniach klienta w sytuacji, gdy w obawie o własne bezpieczeństwo, a nawet zdrowie i życie, rezygnujemy z wyjazdu przy braku jednoczesnego zobowiązania własnego organizatora turystycznego do organizacji wyjazdu zastępczego bądź zwrotu uiszczonej ceny. W szczególności przepisy tejże ustawy nie przewidują uprawnienia klienta do rezygnacji z wykupionej imprezy turystycznej z powodu nadzwyczajnego zdarzenia, jakim jest konflikt zbrojny w kraju przeznaczenia, w sytuacji, gdy organizator turystyczny nie uznaje takich okoliczności za wystarczające do zmiany treści zawartej wcześniej umowy. Czy zatem jedynym rozwiązaniem jest obarczenie klienta skutkami finansowymi takiego zdarzenia?

Sytuację, w której obowiązujące przepisy prawne nie zawierają stosownej regulacji, określa się mianem luki prawnej. Mając na względzie powagę opisanej wyżej sytuacji, nieuzasadnionym jest zamknięcie z tego względu drogi prawnej do dochodzenia przez klienta zwrotu uiszczonej ceny. Należy zatem poszukiwać podstawy roszczenia o zwrot wpłaconych kwot na podstawie innych powszechnie obowiązujących przepisów, w tym w szczególności przepisów Kodeksu cywilnego, do którego w sprawach nieuregulowanych w art. 11 odsyła sama ustawa o usługach turystycznych.

Przykładową, choć zapewne nie jedyną, podstawą dochodzenia zwrotu uiszczonej ceny wobec rezygnacji z wyjazdu do kraju pogrążonego w konflikcie zbrojnym mogą być przepisy dotyczące umów wzajemnych. Umowa o imprezę turystyczną niewątpliwie jest umową wzajemną, w ramach której klient płaci umówione wynagrodzenie w zamian za organizację wyjazdu turystycznego. Na szczególną uwagę w tym zakresie zasługuje art. 495 § 1 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym jeżeli jedno ze świadczeń wzajemnych stało się niemożliwe wskutek okoliczności, za które żadna ze stron odpowiedzialności nie ponosi, strona, która miała to świadczenie spełnić, nie może żądać świadczenia wzajemnego, a w wypadku, gdy je już otrzymała, obowiązana jest do zwrotu według przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.

Mając na względzie podstawowy cel imprezy turystycznej, jakim jest zapewnienie bezpiecznego przejazdu i pobytu, jak również zagwarantowanie spokojnego odpoczynku urlopowego, w świetle powstałego konfliktu zbrojnego osiągnięcie takich celów staje się niemożliwe z przyczyn niezależnych od stron. Na tej podstawie klient uprawniony będzie do rezygnacji z wyjazdu, przy jednoczesnym powstaniu uprawnienia do zwrotu wykonanego wcześniej świadczenia wzajemnego, jakim jest zapłata ceny.

Powyższe rozważania dotyczą jednego z możliwych sposobów egzekwowania zwrotu ceny za niewykorzystany ze względów od nas niezależnych wyjazd zagraniczny. W zależności od całokształtu okoliczności faktycznych sprawy możliwym jest również stosowanie innych obowiązujących przepisów. Co jednak istotne, rezygnacja z wyjazdu zagranicznego w związku z powstaniem czy eskalacją konfliktu zbrojnego nie zawsze oznacza, iż brak jest jakiejkolwiek możliwości dochodzenia zwrotu ceny zapłaconej za wyjazd, który ostatecznie - z uwagi na bezpieczeństwo osobiste, nie mógł się odbyć.

W powyższych okolicznościach Kancelaria z powodzeniem przeforsowała zaprezentowane stanowisko prawne, w toku postępowania prowadzonego przed sądem powszechnym prowadząc do uwzględnienia w całości roszczeń klientów kancelarii skierowanych przeciwko organizatorowi turystyki.
 

Autor:

Arkadiusz Bądel - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Zgodnie z  brzmieniem art. 139 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych (PZP): „umowy są jawne i podlegają udostępnianiu na zasadach określonych w przepisach o dostępie do informacji publicznej.”. Wskazać należy, iż art. 139 ust. 3 PZP dotyczy jedynie informacji związanych z umową w sprawie zamówienia publicznego, natomiast jawność pozostałych informacji związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego regulowana jest art. 96 PZP. Zgodnie z powyższą regulacją, w trakcie prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia, zamawiający sporządza pisemny protokół postępowania o udzielenie zamówienia. Oferty, opinie biegłych, oświadczenia, informacja z zebrania, zawiadomienia, wnioski, inne dokumenty i informacje składane przez zamawiającego i wykonawców oraz umowa w sprawie zamówienia publicznego stanowią załączniki do protokołu. Protokół wraz z załącznikami jest jawny. Załączniki do protokołu udostępnia się po dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty lub unieważnieniu postępowania, z tym, że oferty udostępnia się od chwili ich otwarcia, oferty wstępne od dnia zaproszenia do składania ofert, a wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu od dnia poinformowania o wynikach oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu.

Przepisy o udostępnianiu protokołu i innych dokumentów stanowiących załączniki do protokołu, zawarte w Prawie zamówień publicznych, stanowią lex specialis w stosunku do regulacji zawartej w ustawie z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (uDIP). W związku z tym przy składaniu wniosku o udostępnienie dokumentacji postępowania o zamówienie publiczne bezprzedmiotowe jest powoływanie się na przepisy tej ustawy, gdyż w tym wypadku nie mają one zastosowania. Potwierdza to wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 października 2008 roku (II SAB/WA 50/08), gdzie wskazano, iż „w sytuacji, gdy wnioskodawca ma zapewniony dostęp do żądnych informacji publicznych w innym trybie, np. w trybie przepisów o zamówieniach publicznych, wyłączone jest stosowanie trybu z ustawy o dostępie do informacji publicznej (art. 1 ust. 2 ustawy z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej). W takim przypadku skarga na bezczynność organu w przedmiocie dostępu do informacji publicznej jako niezasadna podlega oddaleniu". Podobnie orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 9 października 2009 roku (sygn. akt I OSK 322/09) wskazując: „artykuł 1 ust. 2 ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej stanowi, że przepisy tej ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi. Oznacza to, że ustawa o dostępie do informacji publicznej reguluje ogólne zasady postępowania w tych sprawach a jej przepisów nie stosuje się wyłącznie wtedy gdy są one nie do pogodzenia z przepisami ustaw szczególnych, które w sposób odmienny regulują zasady i tryb dostępu do informacji publicznych. Art. 96 ust. 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych i wydane na podstawie art. 96 ust. 5 tej ustawy rozporządzenie rzeczywiście stanowią lex specialis w stosunku do ustawy o dostępie. Określają one jednak sposób udostępniania informacji publicznych dotyczących zamówień publicznych. Nie eliminują natomiast uregulowań ustawy z 6 września 2001 r. dotyczących sposobu załatwiania wniosku, tj. m.in. art. 14 ust. 2 i art. 16 ustawy.”.

Podkreślić należy, iż odmowa udzielenia informacji może nastąpić jedynie ze względu na jej niejawność (ochrona danych osobowych, prawo do prywatności, tajemnica państwowa, służbowa, skarbowa, statystyczna).

Podsumowując wskazać należy, iż:

udostępnienie informacji związanych z umową w sprawie zamówienia publicznego powinno następować w trybie uDIP – wprost wskazuje na to brzmienie art. 139 ust. 3 PZP,

udostępnianie pozostałych informacji o postępowaniu w sprawie zamówienia publicznego powinno nastąpić w trybie przepisów PZP z uwzględnieniem odpowiedniego stosowania niesprzecznych z PZP regulacji uDIP.

Autor:

Łukasz Rozmysłowski - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Przepis artykułu 16 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych (dalej jako P.z.p.) przewiduje możliwość przeprowadzenia postępowania i udzielenia zamówienia przez jednego zamawiającego w imieniu wielu zamawiających. Zamawiający mogą więc wspólnie przeprowadzić postępowanie i udzielić zamówienia, wyznaczając spośród siebie zamawiającego upoważnionego do przeprowadzenia postępowania i udzielenia zamówienia w ich imieniu i na ich rzecz.

 Niewątpliwie adresatami art. 16 ust. 1 P.z.p. są zamawiający w rozumieniu tej ustawy, a więc podmioty wymienione w art. 3 ust. 1 Pz.p., gdyż jeśli każdy z nich z osobna zobowiązany jest do stosowania tej ustawy przy udzielaniu zamówień, to wspólne udzielenie zmówienia przewidziane w art. 16 ust. 1 tej ustawy odnosi się do takich właśnie zamawiających. Wątpliwości natomiast pojawiają się w przypadku wspólnych zamówień, w ramach których jeden z podmiotów nie jest zamawiającym w rozumieniu ww. ustawy. 

 Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2015 r. (Sygn. akt I CSK 207/14) jednoznacznie przyjął za dopuszczalne wspólne przeprowadzenie postępowania i udzielenie zamówienia publicznego przez podmioty o niejednorodnym statusie, tj. posiadające status zamawiającego w rozumieniu art. 2 pkt. 12 i art. 3 ust. 1 P.z.p., łącznie z innymi podmiotami, które, co do zasady, tego statusu nie posiadają. 

 Sąd Najwyższy w ww. wyroku stwierdził, że „istnienie po stronie określonego podmiotu obowiązku stosowania przepisów Prawa zamówień publicznych nie stanowi - samo w sobie - przeszkody w udzieleniu przez taki podmiot zamówienia łącznie z innym podmiotem, który obowiązku takiego nie ma. Z przepisów zawartych w Prawie zamówień publicznych nie wynika bowiem zakaz wspólnego przeprowadzenia postępowania i udzielenia zamówienia publicznego przez podmioty o niejednorodnym statusie, tj. posiadające status zamawiającego w rozumieniu art. 2 pkt. 12 i art. 3 ust. 1 tej ustawy łącznie z innymi podmiotami, które, co do zasady, tego statusu nie posiadają. W szczególności, zakazu takiego niepodobna wywieść, wbrew odmiennemu poglądowi Sądu Okręgowego, z art. 16 ust. 1 P.z.p. Przepis ten nie zabrania wspólnego przeprowadzenia postępowania i udzielenia zamówienia przez takie różne podmioty. Skorzystanie zaś przez nie z przewidzianej w art. 16 ust. 1 P.z.p. możliwości przeprowadzenia postępowania i udzielenia zamówienia przez jednego zamawiającego w imieniu wielu zamawiających może wynikać z przyczyn o charakterze ekonomicznym (np. możliwość zakupu większej ilości towarów bądź usług może zapewnić korzystniejsze warunki zakupu), ale także z warunków organizacyjnych (np. brak wyspecjalizowanych służb mogących przeprowadzić skomplikowane postępowanie). Brak jurydycznych przesłanek do pozbawienia ich tej możliwości.”.

Autor:

Magdalena Chudoba - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Z brzmienia art. 36b ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych wynika, że zamawiający na etapie składania ofert może domagać się od wykonawcy wskazania jedynie zakresu zamówienia, którego wykonanie zamierza on powierzyć podwykonawcy (bez konieczności wskazania konkretnych podwykonawców, którzy wykonywać będą tę część). W sytuacji jednak, gdy wykonawca powołuje się na potencjał podmiotu trzeciego w celu spełnienia warunków udziału w postępowaniu (art. 26 ust. 2b), a podmiot ten zarazem będzie brał udział w realizacji części zamówienia (będzie podwykonawcą), zamawiający ma prawo domagać się wskazania informacji na temat części zamówienia, która ma zostać powierzona temu konkretnemu podwykonawcy. Koresponduje to
z brzmieniem rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający
od wykonawcy (Dz. U. z 2013 r., poz. 231), które w § 1 ust. 6 przyznaje Zamawiającemu prawo żądania dokumentów dotyczących zakresu i okresu udziału podmiotu udostępniającego zasoby
przy wykonywaniu zamówienia. Należy mieć na uwadze, iż wedle ugruntowanej linii orzeczniczej Krajowej Izby Odwoławczej domaganie się tego typu informacji od wykonawcy powołującego się
na potencjał podmiotów trzecich jest nie tyle prawem, co wręcz obowiązkiem zamawiającego.
Ten powinien bowiem zweryfikować, czy udostępnienie zasobów ma charakter rzeczywisty, czy może jedynie pozorny (tzw. „handel referencjami").
Ust. 2 artykułu 36b reguluje sytuację, gdy wykonawca zmieni bądź zrezygnuje z udziału podwykonawcy, na zasoby którego się powoływał. Do zmiany takiej może dojść przykładowo
już po złożeniu oferty bądź po podpisaniu umowy w sprawie zamówienia publicznego. Niezależnie jednak od tego momentu, wykonawca ma obowiązek wykazania wówczas zamawiającemu,
iż proponowany inny podwykonawca lub też wykonawca samodzielnie spełnia warunki udziału
w postępowaniu w stopniu nie mniejszym niż wymagany w trakcie postępowania o udzielenie zamówienia. Przepis ten ma na celu zagwarantowanie zamawiającemu, by nowy podmiot dawał jednakową rękojmię należytego wykonania określonej części zamówienia, co poprzedni - wskazany
w ofercie, bądź wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu.
Do specyficznej sytuacji może dojść w trybach dwuetapowych, gdy posiadanie określonych zasobów
w odpowiednim stopniu, przesądzało zarazem o miejscu w rankingu wykonawców dopuszczonych
do kolejnego etapu postępowania. Aby nie doszło do naruszenia reguł uczciwej konkurencji, nowy podwykonawca powinien spełniać określone warunki w takim stopniu, który wciąż umożliwiałby wykonawcy „przejście" do kolejnego etapu postępowania . Słowem, gdyby to aktualny (nowy) podwykonawca udostępniał zasoby wykonawcy na etapie oceny wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, wykonawca zająłby analogiczne miejsce w rankingu umożliwiające zakwalifikowanie do dalszego etapu postępowania.
Należy się zastanowić w jaki sposób wykonawca powinien udokumentować, że nowy podwykonawca spełnia warunki w stopniu nie mniejszym niż poprzedni. Wszystko zależy od tego, jakich dokumentów żądał zamawiający na etapie prowadzenia postepowania o udzielenie zamówienia. Przez analogię tożsame dokumenty powinny zostać przedłożone zamawiającemu w ramach wykonania obowiązku,
o którym mowa w art. 36b ust. 2 ustawy PZP. Przykładowo, jeżeli dotychczasowy podwykonawca udostępniał swoją wiedzę i doświadczenie, wykonawca powinien przedłożyć nowy wykaz zrealizowanych zamówień wraz z referencjami potwierdzającymi należyte ich wykonanie przez nowego podwykonawcę. Jeżeli zamawiający żądał od wykonawcy dokumentów potwierdzających brak podstaw do wykluczenia z udziału w postępowaniu również w zakresie podwykonawcy udostepniającego zasoby (w trybie § 3 ust. 4 wzmiankowanego rozporządzenia), to również w zakresie nowego podwykonawcy takie dokumenty powinny zostać zamawiającemu przedłożone.
Dodatkowe zabezpieczenie interesów Zamawiającego przewiduje niedawno wprowadzony art. 26
ust. 2e, który stanowi, iż podmiot, który zobowiązał się do udostępnienia zasobów zgodnie z ust. 2b, odpowiada solidarnie z wykonawcą za szkodę zamawiającego powstałą wskutek nieudostępnienia tych zasobów, chyba że za nieudostępnienie zasobów nie ponosi winy.

Autor:

Wojciech Wołoncewicz – aplikant radcowski, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W dniu 27 marca 2015 r. została ogłoszona ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 443). Ustawa weszła w życie w dniu
28 czerwca 2015 r., za wyjątkiem art. 1 pkt 34 (dotyczącego prowadzenia przez organy administracji architektoniczno-budowlanej rejestru wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu
na budowę oraz rejestru zgłoszeń budowy m.in. sieci cieplnych), który będzie obowiązywał od dnia
1 stycznia 2016 r.
Nowelizacją prawa budowlanego wprowadzono wiele zmian. W szczególności jej celem jest uproszczenie i skrócenie procesu budowlanego. W przypadku domków jednorodzinnych najważniejszą zmianą jest rezygnacja z wymogu uzyskania ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę. Dotyczy
to budowy i przebudowy budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały one zaprojektowane. Wskazać należy, że projekt ustawy nie przewiduje możliwości dokonania zgłoszenia budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego, którego obszar oddziaływania wykraczałby poza granice działki lub działek,
na których został on zaprojektowany. Pozwolenia na budowę wymagać będą jednak roboty budowlane wykonywane przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków lub na obszarze wpisanym
do rejestru zabytków (art. 29 ust. 4 PB). Pozwolenia na budowę wymagać będzie także dokonanie istotnego odstępstwa od projektu budowlanego w trybie zgłoszenia z projektem budowlanym (art. 36a ust. 1a PB).
Inwestor będzie uprawniony do wyboru trybu wykonywania inwestycji budowlanej. Może on bowiem wybrać, czy chce wykonywać inwestycję w trybie zgłoszenia z projektem budowlanym, czy w trybie pozwolenia na budowę (art. 29 ust. 5 PB).
Budowa domków jednorodzinnych w oparciu o zgłoszenie budowy wraz z projektem budowlanym musi uwzględniać m.in. wytyczne MPZP lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
w przypadku braku miejscowego planu, a także inne wymagania określone w art. 33 ust. 2 pkt 1, 2 i 4 (projektowany art. 30 ust. 4b PB).
Zgłoszenie budowy spowoduje obowiązek, po stronie właściwego organu, do zamieszczenia
w Biuletynie Informacji Publicznej w terminie 3 dni od dnia: 1) doręczenia zgłoszenia - informacji
o dokonaniu zgłoszenia, zawierającą imię i nazwisko albo nazwę inwestora oraz adres i opis projektowanego obiektu; 2) wniesienia sprzeciwu - informacji o dacie jego wniesienia; 3) upływu
30-dniowego terminu, o którym mowa w art. 30 ust. 5 PB - informacji o braku wniesienia sprzeciwu.
Ponadto w przypadku zgłoszenia budowy wraz z projektem budowlanym, zniesiono obowiązek załączania do projektu budowlanego oświadczeń właściwych jednostek organizacyjnych o zapewnieniu dostaw energii, wody, ciepła i gazu oraz o warunkach przyłączenia do sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych, elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych. Weryfikacja spełnienia przez budynek warunków w zakresie podłączenia mediów dokonywana będzie dopiero
na etapie oddawania inwestycji do użytkowania.
Novum stanowi także brak obowiązku zgłoszenia remontu obiektu budowlanego, którego budowa
nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę (projektowany art. 30 ust. 1 pkt 2a PB).
Do użytkowania obiektu budowlanego, na budowę którego wymagane jest pozwolenie na budowę albo zgłoszenie z projektem budowlanym, będzie można przystąpić, z zastrzeżeniem art. 55 i art. 57 PB, po zawiadomieniu właściwego organu o zakończeniu budowy, jeżeli organ ten, w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, nie zgłosi sprzeciwu w drodze decyzji. Okres oczekiwania w tym zakresie został skrócony na skutek nowelizacji z 21 do 14 dni. Natomiast zakończenie budowy
wolnostojących parterowych budynków gospodarczych w tym garaży, altan oraz przydomowych ganków i oranżerii (ogrodów zimowych) o powierzchni zabudowy do 35 m2, nie wymaga złożenia zawiadomienia o zakończeniu budowy - przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki.

Autor:

Joanna Gowieńczyk - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

Najnowsza Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 czerwca 2014 roku (sygn. II PZP 1/14) wywołała wiele kontrowersji zarówno w światku firm transportowych jak również w środowisku prawniczym. Przypomnijmy, Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów (moc wiążąca uchwały) uznał, iż miejsce do spania dla kierowcy w kabinie ciężarówki nie jest równoznaczne z zapewnieniem mu bezpłatnego noclegu przez pracodawcę. Zatem w świetle niniejszej uchwały kierowcom powinien być wypłacony ryczałt z powodu podróży służbowej, nawet jeżeli w trakcie delegacji spał w kabinie samochodu, a nie w hotelu i nie poniósł z tego tytułu żadnych kosztów.
Warto na wstępie, dla kontrastu, zaprezentować jednoznaczne stanowisko ugruntowane w przepisach prawa Unii Europejskiej, w tym w szczególności w Rozporządzeniu 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego (Dz. U UE L z 2006 r. 102), gdzie dobrowolny nocleg kierowcy w ciężarówce jednocześnie eliminuje możliwość otrzymania przez niego ryczałtu za nocleg.
Jednak w Polsce sprawa ta już nie jest tak oczywista. Orzecznictwo w zakresie zasadności przyznawania ryczałtów zmienia się z roku na rok. Jako przykład wskazać można chociażby uchwałę Sądu Najwyższego z 2008 roku, która wprost stwierdza, że zawodowy charakter pracy kierowcy nie pozwala na uznanie, iż wykonywanie transportu drogowego jest podróżą służbową. Natomiast niedługo później, bo 3 kwietnia 2010 roku, czyli od wejścia w życie nowelizacji ustawy o czasie pracy kierowców (tj. po zmianach wynikających z ustawy z 12 lutego 2010 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Dz. U nr 43, poz. 246) uznano, iż kierowca, który wyrusza poza siedzibę przedsiębiorstwa powinien być traktowany już jako odbywający podróż służbową.
Orzeczenia Sądów powszechnych również nie są jednolite. Część wyroków jest korzystna dla kierowców, część jednak przyznaje rację pracodawcom, tak jak chociażby orzeczenie Sądu Rejonowego w Chrzanowie z dnia 23 grudnia 2013 roku sygnatura akt: IV P 181/11, gdzie wskazano że: „odnośnie roszczenia w części dotyczącej podróży służbowej Sąd podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 4 czerwca 2013r sygn. II PK 296/12. (...) Powód (...) zgodnie z zobowiązującymi uregulowaniami odbierał noclegi w kabinie samochodu. Z tego tytułu zwrot kosztów powodowi się nie należy bowiem powód nie poniósł żadnych kosztów z tym związanych".
Ponadto, z komentowanego powyżej orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2013 roku, sygn. II PK 296/12 wynika, iż w przypadku gdy kierowca przez wiele lat godził się na zaproponowane mu warunki noclegu i odpoczynku w pojeździe, a podczas trwania stosunku pracy nie zwracał się do pracodawcy o wypłatę jakichkolwiek dodatkowych świadczeń, to wówczas ryczałt za nocleg nie jest mu należny.
Podobnej argumentacji użył Sąd Pracy, oddalając powództwo kierowcy w prawomocnym już Wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa Nowej Huty w Krakowie Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 lipca 2014 roku sygn. akt: IV P 560/13/N, wskazując, iż: „z ustalonych w sprawie okoliczności wynika, że strona pozwana z góry zakładała, że powód będzie nocował w kabinach prowadzonych ciągników siodłowych, głównie dla bezpieczeństwa przewożonych ładunków. Nadto jak sam powód przyznał odpoczynki nocne odbierał w kabinie samochodu, wyposażonej w leżankę, przy czym zatrzymywał się na dużych parkingach z zapleczem sanitarnym i infrastrukturą. Z zeznań powoda wynikało również, iż postawa pracodawcy jednoznacznie wskazywała, iż nie wypłacał on pracownikom ryczałtu za nocleg, wychodząc z założenia, iż kierowcy w czasie odpoczynku korzystać będą z kabiny ciągnika, która umożliwiała korzystanie z odpoczynku. Stąd stwierdzić należy, iż ustalając warunki pracy powód wiedział, iż pracodawca nie zwróci mu kosztów podróży w postaci ryczałtu za nocleg, argumentując to stosownym wyposażeniem kabin ciągników siodłowych, z jakich powód korzystał odbywając podróż zagraniczną. Umowa zawarta przez strony nie dawała podstaw do zapłaty przez pracodawcę ryczałtów za noclegi".
Radykalne stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uchwale z dnia z dnia 12 czerwca 2014 roku (sygn. II PZP 1/14) zmobilizowało zarówno kierowców do dochodzenia należnych im ryczałtów jak również przedsiębiorców zajmujących się transportem, którzy w obronie wypłacalności swoich firm starają się szukać pomocy w różnego rodzaju instytucjach państwowych. Przejawem powyższego jest złożenie przed Trybunałem Konstytucyjnym wniosku przez Związek Pracodawców „Transport i Logistyka Polska" w przedmiocie kontroli konstytucyjności przepisów prawa istotnych dla wypłaty ryczałtów za nocleg. Aktualnie wniosek ten przeszedł pomyślnie kontrolę formalną i został w dniu 22 kwietnia 2015 r. - pod sygnaturą K 11/15 - przesłany do uczestników postępowania (Sejm RP i Prokurator Generalny) celem zajęcia stanowiska w sprawie. Rozstrzygnięcie w tej sprawie może pozwoli na wprowadzenie przepisów jednoznacznie rozstrzygających o zasadach wypłaty kierowcom ryczałtów za noclegi.
Wyżej przedstawione informacje na temat aktualnego orzecznictwa sądowego wskazują że nawet ostatnia uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 czerwca 2014 roku nie rozstrzygnęła kwestii rozliczania ryczałtów kierowców w sposób jednoznaczny. Wbrew powszechnemu aplauzowi kierowców, należy podkreślić, że kwestia możliwości naliczania ryczałtu wymaga dokładnej należy każdej indywidualnej sprawy. Zachęcamy zatem kierowców do przeanalizowania konkretnej sprawy przed jej złożeniem do sądu. Przedsiębiorcy z kolei powinni do czasu rozstrzygnięcia o konstytucyjności przepisów dotyczących ryczałtów za nocleg przeanalizować wszystkie ryzyka jakie mogą wiązać się z tą kwestią.

Autorzy:
Magdalena Kirchniawy - prawnik, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.
Tomasz Dobrzyński - wspólnik, radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.

W dniach 10 i 11 czerwca 2015 roku we Wrocławskiej Hali Stulecia odbędą się Międzynarodowe Targi Paliwowe - „Stacja i Biznes Przyszłości". Wydarzenie to skierowane jest przede wszystkim do przedstawicieli branży stacji paliw i środowiska biznesowego. Z ramienia Kancelarii CWW, w pierwszym dniu spotkania udział wezmą radcowie prawni Tomasz Dobrzyński, Iwona Dudwał-Jakubiszyn a także. Anna Szumowska, którzy wspólnie przeprowadzą szkolenia dla właścicieli i zarządzających stacjami paliw. Wśród przykładowych zagadnień jakie zostaną w tym dniu poruszone będą między innymi kwestie takie jak „Potencjalne kary dla firm za handel z partnerami nie posiadającymi wymaganej koncesji na obrót paliwami", "Podstawowe zasady weryfikacji partnerów handlowych stacji paliw", a także „Problematyka uzyskiwania koncesji na obrót paliwami z zagranicą". W drugim dniu Targów, w którym odbędzie się dyskusja panelowa z udziałem specjalistów z branży paliw, Kancelarię CWW reprezentować będzie dodatkowo również radca prawny Maciej Domagała.
Tematyka Targów koncentruje się na kwestiach związanych z zapobieganiem konsekwencjom nielegalnego handlu paliwami, który jest w Polsce zjawiskiem występującym na szeroką skalę. Wskazać należy, iż legalne prowadzenie handlu paliwami wymaga uzyskania koncesji zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne a jej udzielenie obwarowane określonymi wymogami, do których należą między innymi obowiązek: posiadania miejsca zamieszkania w Unii Europejskiej, obowiązek dysponowania środkami finansowymi w wymiarze gwarantującym prawidłowe wykonywanie tej działalności. Powyższe wymagania częstokroć powodują wiele trudności przy uzyskiwaniu koncesji i aby tego uniknąć przedsiębiorcy po prostu ignorują ten obowiązek i handlują paliwem bez uzyskania koncesji. Takie w przedmiocie uzyskania odpowiedniego pozwolenia, jest dużym problemem na rynku paliw., gdyż wiąże się nie tylko z konsekwencjami dla podmiotu działającego bez koncesji, lecz również dla jego kontrahentów.
Instytucje państwowe walczą z tym bezprawnym procederem różnymi sposobami. Jednym z nich jest tzw. „solidarna odpowiedzialność" wdrożona na podstawie nowelizacji ustawy o VAT. Jej istotą jest wprowadzenie odpowiedzialności podatkowej nabywcy paliwa za zaległości podatkowe sprzedawcy w części podatku proporcjonalnie przypadającej na dostawę dokonaną na rzecz tego podatnika. Organ podatkowy może domagać się zapłacenia całej należności podatkowej lub jej części zarówno od sprzedawcy, jak też i nabywcy łącznie lub osobno. Oczywistym jest, iż handlujący paliwem bez stosownej koncesji będzie unikał wykazania przychodów z tego tytułu.
Jednocześnie ustawa przewiduje wyłączenie odpowiedzialności solidarnej nabywcy, gdy na dzień dostawy podmiot dokonujący dostawy był wymieniony w wykazie podmiotów, które złożyły kaucję gwarancyjną (prowadzonym przez Ministra Finansów). Dzieje się tak dlatego, iż wprowadzone zostały przepisy przewidujące dla dostawców paliw możliwość składania w urzędzie skarbowym kaucji gwarancyjnej, stanowiącej zabezpieczenie zapłaty podatku w związku z dokonywaniem dostaw tych towarów. Dzięki temu kupujący, korzystając z prowadzonego przez Ministra Finansów rejestru jest w stanie zweryfikować swojego kontrahenta i w przypadku potwierdzenia, że dane kontrahenta w nim występują może bez obaw z nim handlować.
Innym narzędziem walki z szarą strefą są surowe sankcje finansowe dla podmiotów, które sprzedają paliwo przedsiębiorcom nie posiadającym stosownej koncesji, za wyjątkiem odbiorcy końcowego. Powyższe wynika wprost z naruszenia przez handlującego warunków udzielonej mu koncesji, polegających zwykle na ustanowieniu zakazu zbywania paliwa dla podmiotów nie posiadających koncesji, czyli przede wszystkim z zakazu ustanowionego w art. 43 a ustawy Prawo energetyczne. Zgodnie bowiem z przepisami tejże ustawy Prezes URE może wymierzyć karę pieniężną w wysokości do 15 % ubiegłorocznego przychodu z działalności koncesjonowanej na osoby, które nie przestrzegają obowiązków wynikających z koncesji.
Ponadto sam obrót paliwem bez wymaganej prawem koncesji jest kwalifikowany jako wykroczenie za które przewidziana jest kara ograniczenia wolności albo grzywny. Dodatkowo Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może wymierzyć karę finansową w wysokości od 200 tysięcy do 1 miliona złotych za obrót paliwami bez koncesji - stanowi o tym art. 56 ust. 1 pkt 12a i ust. 2d pkt 3 ustawy prawo energetyczne.
Te i inne zagadnienia będą poruszane w trakcie Międzynarodowych Targów Paliw, podczas których będzie można wziąć udział w szeregu specjalnie przygotowanych wydarzeń specjalnych, jak m.in.: konferencji branżowej w ramach V Spotkania Branży Petrochemicznej - Polski Rynek Paliw 2015, szkoleniach o tematyce prawno-biznesowej, prowadzonych przez ekspertów i analityków z branży paliw oraz profesjonalnie zorganizowanych spotkaniach networkingowych, które pozwolą budować biznesową sieć kontaktów.
W imieniu Kancelarii CWW serdecznie zapraszamy do wzięcia udziału w tym ważnym wydarzeniu branży paliwowej.

Autorzy:
Magdalena Kirchniawy - prawnik, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.
Tomasz Dobrzyński - wspólnik, radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.